|
SISTEMA PLATASINING ASOSIY KOMPONENTALARI, ULARNING JOYLASHISHI
TS430NX sistemali platasining asosiy komponentalari:
Tovush adapterining intefal sxemasi Yamaha OPLU-ML - tovushni jadvalli sintez qilishni qo’llovchi tovushli harita Wawe Table.
Tovush adapterining integral sxemasi Yamaha OPL3-SA - tovushni raqamli chastota - modulyaciyalangan sintezni qo’llovchi tovushli kartasi.
CD-ROM audio chiqishi.
Tashqi tovushli adapterni ulash uchun raz’yom.
Telefon liniyasini ulash uchun raz’yom.
Stereoadapterning audio integral sxemasi.
SHK ning orqa panelidagi kiritish-chiqarish raz’yomlari.
COM2 ketma-ket porti.
Socket 7 tipidagi mikroprocessor raz’yoni.
2-darajali kesh-xotira (256 Kbayt).
Bosh plataning ta’minot raz’yoni 2 ta alohida manba kuchlanishi 2,8 va 3,3 V
Kuchlanish rostlagichi.
Juftlikka va xatoliklarni to’g’rilashga nazorat qilishni qo’llab quvvatlaydigan, sig’imi 128 Mbayt gacha bo’lgan asosiy xotira SIMM mikrosxemalari uchun raz’yomlar (slotlar).
Mikroprocessor shamollatgichini ulash uchun raz’yom.
Egiluvchan disklar diskovodini ulash uchun raz’yom.
Mantiqni to’plash uchun nazoratchining Intel 430HX integral sxemasi.
Old panelning raz’yomlari.
Diskli interfeys IDE birlamchi kanalining raz’yoni.
Diskli interfeys IDE ikkilamchi kanalining raz’yoni.
SMOS sistemai uchun akkumulyator (shu jumladan haqiqiy vaqt soatlari uchun ham).
Shinalar nazoratchisining PCI/ICA IDE integral sxemasi.
Konfiguraciyali kataklar (jamperlar) bloki.
Pezoelektrik sistemali radiokarnay.
Egiluvchan disklar, ketma-ket va parallel port, haqiqiy vaqt soatlarini (taymerni), klaviatura nazoratchisini va b. interfeyslarni qo’llab quvvatlaydigan kiritish-chiqarish nazoratchisining integral sxemasi (USB universal shinasi uchun).
Videoxotira - EDO tipidagi (2 Mbayt) grafika xotirasi.
Videoharita - qator-qatorli (rastrli) va uch o’lchamli grafikani qo’llovchi grafikli nazoratchi S3 VIRGE.
Kengaytirish shinasining ISA raz’yomlari.
Video bilan ishlashning tashqi adapterlari uchun raz’yom.
Lokal shina PCI kengaytmasining raz’yomlari.
SISTEMALI PLATANI TANLASHNING BA’ZI MASALALARI
ATX - sistemali shinaning eng yangi formati bo’lib, u Baby AT dan elementlarning platada yanada qulayroq joylashishi (platani olmasdan turib, uning elementlarini engil almashtirish imkonini beradi), yaxshi shamollatish (mikroprocessorga aloxida shamollatgichni o’rnatishni talab etmaydi), yangi universal shina raz’yoni USB ning borligi va kompyuter ta’minotini modemdan yoki lokal tarmoqdan masofadan turib o’zish imkoniyatining borligi bilan farq qiladi. Platada tezkor xotira CD RAM ning faqat yangi tipi uchun raz’yomlar o’rnatilgan.
Sistemali plataning tipini eng avvalo bazaviy mikroprocessor va sistemali shina belgilaydi. Bugungi kunda bazaviy mikroprocessor sifatida Pentium yoki hech bo’lmaganda Over Drive Pentium ni o’rnatish mumkin bo’lgan 486 DX2 bo’lishi kerak. Lokal shina sifatida PCI ga to’xtalish kerak yoki, agar 486 seriyali MP bo’lsa, u holda VLB shinasini tanlash mumkin.
Zamonaviy sistemali platalar 33 MGc (VLB shinasi bilan) va 50 MGc (PCI shinasi bilan) taktli chastotada ishlaydi. Pentium MP uchun sistemali platalar taktli chastotani 1,5 marta (Pentium 75, 90 va 100 MP lari uchun ), 2 marta ( Pentium 120, 133 MP lari uchun), 2,5 marta (Pentium 150, 166 MP lari uchun), 3 marta ( Pentium 200 MP uchun ) ko’paytirib ishlashi mumkin.
SHK ning ko’pgina muhid imkoniyatlari TP tipiga va unda ishlatilayotgan yordamchi mikrosxemalar (chipset) to’planiga bog’liqdir. TP uchun eng mashxur mikrosxemalar to’plamini quyidagi firmalar chiqaradi: Intel (xususan, Pentium MMX MP uchun 430 FX-Triton2 va Pentium II MP uchun 440 LX AGP ommaviy to’plamlari), Headland Technology,Chips & Technology, VLSI, UMC, OPTi, PC Chips, ALI, Sis, Sumphony va boshq.
Sistemali plata sistemali shinani kengaytirish uchun va xotira modullarini o’rnatish uchun ko’p sonli raz’yomlarga ega. Operativ xotira modullari uchun 3 0, 72 va 168 - kontaktli raz’yomlar (birinchilari eskirdi) ishlatiladi. Platalarda ularda o’rnatilgan mikrosxemalar xotiraning qanday tiplarini qo’llashi ko’rsatilishi maqsadga muvofiqdir va bu xotira faqatgina FPM tipi emas, balki EDO yoki CD RAM bo’lsa ham yaxshi.
256-512 Kbaytgacha bo’lgan kesh-xotirani o’rnatish yoki kengaytirish imkoniyatiga e’tiborni qaratish kerak: kesh-xotira mikrosxemalari DIP yoki SOP tipidagi korpuslarda yig’ilgan, ular, yo DIP-panelchaning mos raz’yomlariga o’rnatiladi, yoki bevosita plataga kavsharlanadi. Sinxron kesh-xotira maxsus raz’yomga o’rnatiladigan, juda ham SIMM modulini eslatadigan maxsus COAST modullariga joylashtirilishi mumkin.
Pentium MP bazasidagi sistemali platalar odatda hamma kerakli ushbu qurilmalarni qo’shib oladi: standart ketma-ket va parallel portlar, floppi disklar va EIDE shinasini (ba’zan hattoki tovushli modul ham qo’shiladi) nazoratchilarini, sistemali kartani va sozlangan SCSI adapterni: grafik adapterdan tashqari (videokarta) hammasini, Pentium MMX MP lari uchun esa - ko’p sonli audio-, video- va grafik adapterlarni o’z ichiga oladi.
All In One tipidagi sistemali platalar o’z ichiga qattiq disk nazoratchisining videokartasini oladi.
Universal yoki ZIP tipidagi raz’yomlarni ishlatish hisobiga orttiriladigan (Upgradable) TP lar turli xil ichki taktli chastotali MP larni, masalan, Pentium 90 dan 200 gacha, o’rnatish imkonini beradi.
Sistemali platada ishlatilayotgan kuchlanish (3,5V, 5V va b.) qayta ulagichlari va MP ichki chastotalari qayta ulagichlari joylashishi mumkin.
Shunday qilib, sistemali platani tanlashda quyidagilarni hisobga olish kerak:
plataga o’rnatilishi kerak bo’lgan mikroprocessor;
sistemali plataning tipik o’lchani (sistemali blok imkoniyatlari bilan moslashgan bo’lishi kerak);
plata ishlashi kerak bo’lgan asosiy va lokal sistemali shinalar;
2-darajali kesh-xotiraning borligi va O’rnatish imkoniyati ( imkoni boricha, sig’imi 256 Kbayt va murojaat qilish vaqti 15-20 ns bo’lgan);
sistemali plata ishlaydigan taktli chastota;
BIOS tipi va SHK ning samarali ishlashini ta’minlaydigan asosiy va yordamchi mikrosxemalar (chipsetlar) to’plani;
qo’shimcha mikrosxemalarni biriktirish uchun raz’yomlar borligi (Over Drive processori uchun raz’yom, xotira mikrosxemasi uchun slotlar va b.).
Do'stlaringiz bilan baham: |
