Sirtqi” fakulteti “ ” kafedrasi

Assortiment- bu iste’mol, savdo yoki ishlab chiqarishdagi aniq bir belgilariga mos holda birlashtirilgan har xil ko‘rinishdagi, turdagi tovarlarning majmuasidir. Assortiment tovarni tavsiflovchi muhim ko‘rsatkichlardan biri hisoblanadi. Sanoat va savdo assortimentlari farqlanadi.
Sanoat assortimenti- bu alohida korxona, korxonalar uyushmasi yoki sanoat tarmog‘i tomonidan ishlab chiqariladigan mahsulotlar nomenklaturasidir.
Savdo assortimenti- bu ulgurji va chakana savdo sohasida, muomala sohasida mavjud bo‘lgan tovarlar nomenklaturasidir. U sanoat assortimentiga bog‘liq, ammo undan kengroq bo‘ladi, chunki savdo assortimentiga import tovarlar ham kiradi.
Savdo assortimenti o‘z navbatida tovar guruhlari assortimenti va savdo korxonasi assortimentiga bo‘linadi.
Tovar guruhlari assortimenti- aniq bir belgilariga mos holda birlashtirilgan har xil ko‘rinishdagi, turdagi tovarlarning majmuasidir; ko‘pgina hollarda u turli sanoat tarmoqlari tovarlaridan tashkil topishi mumkin (attorlik, metall buyumlar, to‘qimachilik, ko‘nchilik, plastmassalar kabilar).
Savdoda oddiy va murakkab assortimentli tovarlar farqlanadi. Oddiy assortimentli tovarlar ko‘p bo‘lmagan belgilar asosida tasniflanadi (o‘quvchi daftari, bo‘yoqlar kabilar). Murakkab assortimentli tovarlar vazifalari, ishlab chiqarilgan materiallari, ishlab chiqarish usullari, shakl-shamoyili bo‘yicha va shu kabi belgilar bo‘yicha bo‘lib chiqiladi (kiyim-kechak, poyafzal, idish kabilar). Bunday assortimentda tovarlar turi ancha ko‘p bo‘ladi.
Tovarlar belgilariga qarab bir qancha guruhlarga bo'linadi. Ularning orasida asosiysi bajaradigan vazifasidir. Vazifaga ko‘ra, ular quyidagi turlarga boMinadi:

• 
  iste’mol tovarlari — yakka tartibdagi iste’molchilarning shaxsan foydalanishlariga mo‘ljallangan turlari;
  
• 
  sanoat tovarlari — boshqa tovarlarni ishlab chiqarishga moMjallangan va uning xomashyo va texnologik ta ’m inotini yaratuvchi turlari;
  
• 
  tashkiliy texnika tovarlari — m a’muriy-boshqaruv faoliyatini
  

tashkil qilishni yaxshilashga moMjallangan turlari.
Tovarlaming har bir turi turkumlarga boMinadi. Taqsimlash asosini tovarlaming vazifasi va ehtiyojlarni qondirish tashkil etadi. Tovarlar turkumi — ehtiyojlarning umumlashtirilgan guruh- larini qondiruvchi ko‘plab tovarlardan iborat. Iste’mol tovarlarining turkumlaridan biri tibbiyot tovarlari turkumidir.
Tibbiyot tovarlari turkumi inson salomatligini ta ’minlashda ijtimoiy ehtiyojlarni qondirishga moMjallangan, tashxis qo‘yish, davolash va kasallikning oldini olishda qoMlaniladi, shuningdek shaxsiy gigiyena vositalari, bemorlarni parvarish qilish buyumlari sifatida, tez yordam ko'rsatish uchun foydalaniladi va hokazo.
Turkum lar ishlatilayotgan xom ashyoga va funksional vazifasiga ko'ra kichik turkumlar, guruhlar, turlar va xilma-xil turlarga boMinadi.