Sirtqi fakultet “iqtisodiyot, boshqaruv, soliqlar va sug’urta” kafedrasi “iqtisodiy xafsizlik” ta’lim yo‘nalishi



Download 50,21 Kb.
bet4/8
Sana20.07.2022
Hajmi50,21 Kb.
#828864
1   2   3   4   5   6   7   8
Bog'liq
Moliyaviy tahlil.

Mahsulotning material sig‘imi 
material sarfining ishlab 
chiqarilgan mahsulot qiymatiga nisbati sifatida aniqlanadi va ishlab 
chiqarilgan mahsulotning har bir so‘miga to‘g‘ri keluvchi material 
sarfini ko‘rsatadi:
.

z


e

v

M

M

N
=

Bu yerda M


z
– material sarfi; N

v
– qiymat yoki natural ko‘rsat-


kichlardagi mahsulot hajmi. Material sarfi tarkibiga xomashyo, asosiy 
va qo‘shimcha materiallar, sotib olingan yarimfabrikatlar, yonilg‘i, 
energiya kiritiladi.

Material qaytimi 
– material sig‘imiga teskari ko‘rsatkich, iste’mol 
qilingan resurslarning 1 so‘miga to‘g‘ri keladigan mahsulot ishlab 
chiqarishni tavsiflaydi: 
.
0

z


v

M

N

M
=

Mahsulotlarning turlari bo‘yicha solishtirma material sig‘imi 


mahsulot birligi ishlab chiqarish uchun material sarfining mahsulotning 
ulgurji narxiga nisbati sifatida aniqlanadi. Bu ko‘rsatkich ham natural, 
ham qiymat ifodasida ifodalanishi mumkin. Solishtirma material 
sig‘imini natural ifodada mahsulot tayyorlash uchun nisbatan bir 

106 
turdagi materiallar (1 kvt./s. elektr energiyasi ishlab chiqarish uchun 


shartli yoqilg‘i miqdori yoki 1 kilonomer kalava ishlab chiqarish uchun 
paxta tolasi miqdori) sarflanadigan korxonalardagina aniqlash mumkin. 
Aksariyat korxonalarda mahsulot turli materiallardan tayyorlanadi, 
shuning uchun solishtirma material sig‘imini hisoblash faqat qiymat 
ifodasida amalga oshiriladi.

Material resurslardan foydalanish koeffitsiyenti 
– bu 

haqiqatdagi material sarfining rejalashtirilgan kalkulyatsiya bo‘yicha 


hisoblangan material sarfi miqdori va mahsulotning haqiqatdagi ishlab 
chiqarishi hamda assortimentiga nisbatidir.
Bu ko‘rsatkich haqiqiy material xarajatlari qiymatini reja bo‘yicha 
material xarajatlarining mahsulot ishlab chiqarish hajmi indeksiga 
ko‘paytmasiga bo‘lish orqali aniqlanadi va material sarfi me’yoriga 
rioya qilinishini ko‘rsatadi:
.
*


q

r

h

m

I

М

М

К
=

Agar foydalanish koeffitsiyenti 1 dan katta bo‘lsa, materiallar 


ortiqcha sarflanayotganligini; K
m
ning 1 dan kichik qiymati material 

resurslar tejalayotganligini anglatadi.




Download 50,21 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish