Sirdaryo viloyati Xalq ta’limi boshqarmasi Metodik xizmat bo‘limi Tuzuvchilar: F. Ergasheva

2-boshqotirmA.

3	5	1	4	6	10	7	2	8	9	11
v	m	B	i	n	d	i	u	k	i	a

(Javob: buvimnikidA.)
3-boshqotirmA.

6	5	1	8	2	3	7	4
q	o	Q	a	i	sh	d	1

(Javob: qishloqdA.)
Har bir guruhdan bir o‘quvchi boshqotirmani hal qilish yo‘lini tushuntiradi va javobni aytadi.
IV.bosqich. O‘qituvchi o‘quvchilardan yoz oylarida qayerda dam olishlari va nima ish bilan masho‘ul bo‘lishlari haqida so‘raydi. Shu savol yuzasidan bahs-munozara o‘tkaziladi. Darslikdagi qo‘shimcha materiallar ustida ish olib boriladi.
Y oz keldi Qambar ota she’ri
Yoz keldi-yu,yoz keldi,
Kunlar nurli soz keldi.
Quyosh jilmayib boqar,
Yuragidan o‘t yoqar.
Olam sirli doshqozon…
Daraxt ko‘chatlar larzon.
Egilib turar bazo‘r,
Har yig‘ilgan hosil zo‘r!
Salqin bedapoyada ,
Ko‘rpacha sol soyaga .
Yoz yozadi dasturxon:
“Huzur qilsin har bir jon!”
Luo‘at bilan ishlash: doshqozon, larzon, bazo‘r, huzur

1. 
   Klaster usulida tarmoqlang
   

Yer haqida maqollar aytish

Maqollarning bir qismi aytiladi, qolganini o‘quvchilar topadilar

1. 
   Yerni boqsang yer seni boqadi
   
2. 
   Yer boyniki suv soyniki, osmoningni o‘zing bil
   
3. 
   Yer boyisa el boyir.
   
4. 
   Yer degan oltin qoziq , G‘ajib yesang tugamas
   
5. 
   Yer -don, dehqon –xazinabon
   
6. 
   Yer –ona, suv –ota, Mehnat boylik
   
7. 
   Yer to‘ymaguncha el to‘ymas
   
8. 
   Yer egasi bo‘lma mehnat egasi bo‘l
   
9. 
   Yerni boqsang boqadi, Boqmay qo‘ysang qoqadi
   
10. 
    Yer daraxtda koni bor, suvda tuproqda joni bor
    

TEST BILAN ISHLASH

1. 
   Yoz keldi she’rining muallifi kim?
   

1. 
   Anvar Obidjon B. Po‘lat Mo‘min C. Qambar ota
   

2. 
   Yoz fasli oylari to‘o‘ri ko‘rsatilgan qatorni toping
   

A.May, iyun, iyul B. Iyun,iuyl, avgust C. Iyul, avgust, sentabr

3. 
   “Quyosh jilmayib boqar, yuragiga .yoqar” jumlani to‘ldiring
   

1. 
   Olov B. O‘t C. Cho‘g‘
   
2. 
   She’rda nima sirli doshqozonga o‘xshatiladi?
   

1. 
   Quyosh B. Olam C. Dunyo
   

5. Yoz yozadi dasturxon:
“Huzur qilsin har bir jon!” ushbu parcha qaysi she’rdan olingan ?

1. 
   Yoz B.Yoz keldi C.Yozning ziynati
   

6.Maqolni toping

1. 
   Yer tagida oltin qoziq B.Yer boyisa el boyir C.Saodat sabzini sanadi
   

7.Bazo‘r so‘zining ma’nosi nima?

1. 
   Eng zo‘r B.Zo‘rg‘a C.Tetik
   

Muhokama:
•Shoir yoz faslida tabiatda boiadigan o‘zgarishlarni qanday ta’riflaydi?
• Shoir «Yoz yozadi dasturxon» deganda nimani nazarda tutadi?
V.bosqich Baholash. O‘quvchilar reyting mezonlari asosida baholab boriladi va masho‘ulot yakunida umumiy ballar e’lon qilinadi.
VI.bosqich Uyga vazifa berish:
O‘quvchilarga uyda tabiatni kuzatish va yoz faslida pishadigan mevalardan birining rasmini chizish topshirio‘i beriladi.

Mavzu: Tabiatning ne’mati ko‘p. (O‘zbek xalq ertagi)

Darsning maqsadi

Ta’limiy: O‘quvchilarning bo‘lim yuzasidan o‘zlashtirgan bilimlarini mustahkamlash. FK 1: berilgan asar matnini to‘g‘ri va ravon o‘qiy oladi. FK 2: asar haqidagi savol va topshiriqlarga javob bera oladi Tarbiyaviy: O‘quvchilarni axloq-odobli qilib tarbiyalash. T.k.3. mehnatsevarlik, to‘o‘rilik, hurmat qilish kabi sifatlarga ega bo‘lish; Rivojlantiruvchi: O‘quvchilaming yoz fasli va tabiat haqidagi tasavvurlarini kengaytirish. Axborot bilan ishlash kompetensiya elementi:mavzu doirasida ko‘rsatilgan multimedia ilovalariga ongli munosabat bildirish. Fanga oid kompetensiyalar:tinglab tushunish, fikrni oo‘zaki bayon qilish, o‘qish, fikrni yozma bayon qilish, hikoya, ularni ongli, ifodali to‘o‘ri o‘qiy oladi.

Metod: Suhbat, hikoya, didaktik o‘yin, ifodali o‘qish, tushuntirish, musobaqa, munozarA.
Shakl: Jamoa, guruh bilan ishlash.
Jihoz: Mavzuga oid rasmlar.
Darsning borishi: Tashkiliy qism A. salomlashish;
B. siyosiy daqiqa;
v) davomat;
Dars jarayoni:
Oltin qoidA.
O‘QISH FANI FANLARNING ENG A’LOSI
Darsning shiori.
Odobli bola, elga manzur.
II.Bosqich .Uyga berilgan mavzuni so‘rash.
I.bosqich. O‘qituvchi o‘tgan darsda o‘tilgan she’mi o‘quvchilarga o‘qitadi, savol-javob o‘tkazadi, o‘quvchilar fikrini umumlashtiradi va mavzuni xulosalaydi.
II.bosqich. O‘qituvchi o‘quvchilar bilan yoz faslida pishadigan mevalar haqida suhbatlashadi va yangi mavzuni e’lon qiladi. Ertakni o‘qib, mazmunini so‘zlab beradi. Tabiatning ne‘mati ko‘p (O‘zbek xalq ertagi)
B or ekan-da ,yo‘q ekan,bir eshak bo‘lgan ekan.U o‘zini juda aqlli deb bilarkan.Kunlarning birida u bog‘ga kiribdi.Qarasa,daraxtlarda mevalar, polizda qovoqlar pishib yotgan emish . Eshak daraxtlardagi mevalarg , polizdagi qovoqlarga qarab diqqat bo‘libdi. Shalpangquloqlarini qimirlatib:

• 
  Tabiatning hamma ishi yaxshi, lekin ba‘zi narsalarni boshqacharoq yaratishi kerak edi-da,-debdi….
  

Savollar
1.Ertakdagi voqea qaysi faslda va qayerda sodir bo‘lgan?
2.Ertak qahramonlarini sanab bering.
3.Ertakni o‘qib qanday xulosaga keldingiz?
Maqollar :
Aqlliga –hurmat ,aqlsizga –kaltak.
Axmoqda aql bo‘lmas, aqlli baxil bo‘lmas
Axmoqning aqli tushdan keyin kirar
Axmoqning aqli to‘pig‘ida
Axmoqning katta kichigi bo‘lmaydi
Axmoqning shoxi bo‘lmas,aqlli odam unga kulmas.
Axmoqning o‘zi bilmas,o‘zgani ko‘zga ilmas
Axmoqqa kaltak-donoga ishorat
Axmoqning o‘ bilgani , gapirmasa o‘lgani.
Topishmoq:
Quyon emas,To‘rtta quloq.
Ot emas ,To‘rtta tuyoq.
III.bosqich.
O‘qituvchi o‘quvchilarni 4 guruhga bo‘ladi.
Guruhlarga topshiriq.
Har bir guruh uchun karton qoo‘ozdan yasalgan olma daraxtini stol ustiga qo‘yadi va guruhlarga navbat bilan orqa tomoniga savollar yozilgan olma shaklidagi qoo‘ozlami beradi. 1-marta «olmalar» tarqatilgach, guruh a’zolari o‘zaro kelishib savolga javob topadilar. Har bir guruhdan bir o‘quvchi guruh javobini aytadi. Agar javob to‘o‘ri bo‘lsa, guruh a’zolari o‘zlariga tegishli «daraxt» shoxlariga «olma»ni ilib qo‘yadilar. Javob noto‘o‘ri bo‘lsa, «olma» o‘qituvchining qo‘liga qaytarib beriladi. Ish shu tariqa bajariladi.
O‘qituvchi o‘quvchilar bilan birga darslikdagi mavzuga doir qo‘shimcha materiallar ustida ish olib boradi

D am olish daqiqasi

Oq kabutarim uchadi, (uchish holati)
Ko‘k kaptarim uchadi. (uchish holati.)
Men yo‘llagan salomim, (quloch yoyiladi.)
Fazolarga uchadi. (uchish holati.)