Сифат менежменти маърузалар матни

Стандартлаштириш 
ишларини 
ташкил 
этиш, 
мувофиқлаштириш ва таъминлашни: 

халқ хўжалиги тармоқларида - Ўзбекистон стандартлаштириш, 
метрология ва сертификатлаштириш агентлиги ("Ўзстандарт" 
агентлиги); 

қурилиш, қурилиш индустрияси соҳасида, шу жумладан, 
лойиҳалаш ва конструкциялашда - Ўзбекистон Республикаси Давлат 
архитектура ва қурилиш қўмитаси; 

табиий ресурслардан фойдаланишни тартибга солиш ҳамда 
атроф-муҳитни ифлосланишдан ва бошқа зарарли таъсирлардан 
муҳофаза қилиш соҳасида - Ўзбекистон Республикаси Табиатни 
муҳофаза қилиш давлат қўмитаси; 

тиббиѐт учун мўлжалланган маҳсулотлар, тиббий техника 
буюмлари, дори воситалари соҳасида, шунингдек мамлакат саноати 
ишлаб чиқараѐтган, шу жумладан, импорт бўйича етказиб берилаѐтган 
маҳсулотлардаги инсон учун зарарли моддалар миқдорини аниқлаш 
масалаларида - Ўзбекистон Республикаси Соғлиқни сақлаш вазирлиги;

---

52 

мудофаа 
қобилиятини 
ва 
сафарбарлик 
тайѐргарлигини 
таъминлаш, мудофаа аҳамиятига молик маҳсулотлар соҳасида - 
Ўзбекистон Республикаси Мудофаа вазирлиги амалга оширади. 
Давлат бошқарув органлари ўз ваколатлари доирасида 
стандартлар ва техник шартларни, шунингдек йўриқномалар ва 
изоҳларни ишлаб чиқадилар, тасдиқлайдилар, нашр этадилар. 
 
2. Стандартлаштириш соҳасидаги халқаро ҳамкорлик 
1946 йил 14 октябрда Лондонда янги халқаро ташкилотлар 
конференцияси бўлиб утди. Конференцияда 24 давлатдан ва БМТнинг 
Стандартлаш масалалари бўйича координацион Қўмитасидан 
вакиллари иштирок этишди. Бу конференцияда Стандартлаш бўйича 
Халқаро ташкилот (Интернационал Организация по Стандартазации-
ISO) тузилди.Ташкилотнинг устави қонуни ва ҳуқуқлари қабул 
қилинди.1947 йил 23 февралда стандартлаш бўйича 15 та миллий
ташкилот бу қонунларни тасдиқлади ва шу кундан эътиборан 
Стандартлаш бўйича халқаро ташкилот ўз фаолиятини бошлади. Бу 
ташкилотни Бош Ассомблия бошқаради. Ташкилотнинг бошида 
Президент туради. Ҳар уч йилда қайта сайлади. 
Ташкилотнинг амалий ишларини шу ташкилотнинг совети олиб 
боради. Бу Совет 18 давлат аъзоларидан таркиб топган. Ташкилот
уставининг асосий мақсади халқаро товар айрибошлаш ва ўзаро
ѐрдамни таъминлаш учун жаҳон талабларига мос келадиган
стандартни ривожлантиришдир. Шу билан биргаликда илмий, техник 
ва иқтисодий фаолият борасида ўзаро ҳамкорликни кенгайтириш 
ҳам ўз ичига олади. 
Меъѐрий хужжатларни ишлаб чиқишда сифат бўйича илмий 
текшириш институти мавжуд. 
Стандартлаштириш шу бугунги ҳолатда тадбиркорлар ва савдо 
ташкилотлари орасидаги боғловчилардир. ЕЭС — ташкилоти 
стандартлаштириш ва сертификациялашга аҳамиятини кучайтириб, 
Европа бозорларига сифатсиз маҳсулотлар келтирмаслик ва жаҳон 
бозорига сифатсиз маҳсулотларни чиқармасликни бажаради. Жаҳон 
миқѐсида барча мамлакатлар маҳсулот, жараен ва "хизмат" 
соҳаларини сертификациялаштиради, яъни унинг меъѐрий хужжатлар
талабларига мувофиқлиги текширилади. Бу стандартлар жаҳон 
стандартларига мувофиқ бўлиши керак. Бизга маълумки, 
стандартлаштиришнинг асосий вазифаси Давлат хавфсизлигини, 
маҳсулот 
хавфсизлигини,аҳолини 
саломатлилигини,маҳсулот
сифатини текширувчанлик ва алмашинувчанлик ресурсини ҳисобга 
олиш, уни тежаш, илмий йўналишдаги технологияни ва ташкилий
ишларни тўғри йулга қўйишдан иборат. Юқоридаги маҳсулотларни 

---

53 
ҳал қилишда Республикамизда стандартлаштириш техник қўмиталари 
стандартлаштиришнинг асосий вазифаларини бажариб, ихтиѐрий 
йиғилган мутахассислар мажмуасидан иборат. 
Техник мутахассислар тармоқлараро ѐки давлатлараро 
стандартлаш ва сертификациялаш ишлари бўйича тузилади. Уларнинг
вазифаси Давлат манфаати ва истеъмолчи эхтиежини кондириш, 
яъни янги меъѐрий хужжатлар (МХ) яратиш ѐки қайта куриб 
чиқиш,уларнинг халқаро меъѐрий хужжатларга мувофиқлигини 
таъминлаш, стандартлаш бўйича режалар тузишдан иборат. Бозор 
иқтисодиети даврида стандартлаштириш ва сертификациялаштириш 
маҳсулот сифатини рақобатбардошлигини таъминлашда катта 
аҳамиятга эга. Маҳсулот жараѐн ѐки хизмат рақобатбардошлилигини 
йўналишга ажратиш мумкин.