Сифат менежменти маърузалар матни

7) Ташишга кулайлик кўрсаткичлари – бу маҳсулотни ташишга 
мослаштирилганлиги
8) Эгалик – ҳуқуқий кўрсаткичларга патент софлиги. Патент 
ҳимояланганлигига кириб, рақобатбардошликни аниқлашнинг асосий 
омили ҳисобланади. Эгалик – ҳуқуқий кўрсаткичларни аниқлашда 
маҳсулот ва янги техник карорларни мавжудлиги ва мамлакат 
томонидан патент ҳимояланганлиги, саноат ишланмаси рўйҳатдан 
ўтганлиги ва товар белгиси ишлаб чиқарилаѐтган мамлакат ѐки четга 
чиқарган мамлакатларга. 
9) Экологик кўрсаткичлар – бу атроф мухитни зарарли моддалар 
билан ифлосланиг маҳсулотни ишлаб чиқариш ва фойдаланиш 
жараѐнида. МИСОл корхонада маҳсулот ишлаб чиқариш натижасида у 

---

49 
томонидан атроф мухитга чиқариладиган газлар, зарарли чиқитлар 
уларни ташиш жараѐнида ифлослантирилиши ва хакозо. 
10) Хафсизлик кўрсаткичлари – бу истемолчига ѐки маҳсулотдан 
фойдаланувчига хафсизликни таъминлаш хусусиятлари. У ўрнатиш 
жараѐнида, ташиш жараѐнида ва фойдаланиш жараѐнида юзага 
келадган хусусиятлар. 
Юқоридаги барча санаб ўтилган кўрсаткичлар йиғиндиси маҳсулот 
сифатини шакиллантиради. Маҳсулот сифатини эстетик жиҳатдан
инсонни қувонтирадиган ўз вазифасини яхши бажарадиган, одамлар 
эхтиѐжларини тўла қондирадиган бўлишади. Бу кўрсаткичлардан
ташқари асосийлари уларнинг бахоси хамдир. Шунинг учун баҳо 
маҳсулот сифати билан узвий боғланган ѐки баҳо ѐрдамида маҳсулот 
сифати ортиши учун қилинган қўшимча сарфлар копланади. 
Ҳар қандай ҳаридор маҳсулотни сотиб олиш жараѐнида унинг учун 
туланган хақ, фойдаланиш оқибатида копланадими, таккослаб куради. 
Баҳо билан бир қаторда маҳсулотни фойдаланиш хусусиятларига 
тафсифнома бериш ҳам зарур, чунки фойдаланиш даврида таъмирга 
мухтож булади у ортиқча харажат хамдир. Агар узок муддат хизмат 
қилса, бу сарфлар ўз узидан қисқаради. Айрим холларда таъмир 
сарфлари баходан ортиб кетади бу самарасиз ҳисобланади.