Щзбекистон республикаси олий ва щрта махсус таoлим вазирлиги

16.3-shakl 16.4-shakl
16.5,a,b-shakllarda to‘g‘ri chiziqning shar bilan kesishuvi berilgan.
16.5,a-shaklda berilgan b to‘g‘ri chiziq – gorizontal to‘g‘ri chiziqdir. b to‘g‘ri chiziq orqali o‘tgan  tekislik sharni aylana bo‘ylab kesadi. b to‘g‘ri chiziqning ushbu aylana bilan kesishgan A₁ va V₁ nuqtalari izlanayotgan nuqtalarning gorizontal proeksiyalari hisoblanadi. A₂ va V_2­ nuqtalar proeksion bog‘lanish orqali topiladi.
Umumiy vaziyatdagi to‘g‘ri chiziq bilan sharning kesishuv chizig‘ini umumiy usulda echish mumkin. Berilgan to‘g‘ri chiziq orqali proeksiyalovchi tekislik o‘tkaziladi. YOrdamchi tekislik sharni aylana bo‘ylab kesadi. Ushbu aylana bilan berilgan to‘g‘ri chiziqning kesishgan nuqtalari sharning to‘g‘ri chiziq bilan kesishgan nuqtalari hisoblanadi. SHarni tekislik bilan kesishuv chizig‘i bo‘lgan ellipsni qurish o‘rniga, proeksiya tekisliklarini almashtirish usulini qo‘llab, uning aylana ko‘rinishidagi haqiqiy kattaligini qurgan mahqul bo‘ladi.

a) b)
16.5-shakl

Berilgan s to‘g‘ri chiziq orqali G frontal proeksiyalovchi tekislik o‘tkazilgan (16.5,b-shakl). U sharni frontal proeksiyalar tekisligida 1₂2₂ to‘g‘ri chiziq kesmasi ko‘rinishidagi aylana bo‘ylab kesadi. P₁ proeksiyalar tekisligini G frontal proeksiyalovchi tekislikka parallel bo‘lgan P_5­ tekislik bilan almashtiriladi. P₅ tekislikka aylana haqiqiy kattalikda proeksiyalanadi. To‘g‘ri chiziqning yangi proeksiyasini qurish uchun unda 3 va 4 nuqtalar tanlab olinadi. To‘g‘ri chiziqning 3₅4₅ proeksiyasi bilan aylananing kesishgan A₅V₅ nuqtalari aniqlanadi. Orqaga qaytarish yo‘li bilan umumiy vaziyatdagi to‘g‘ri chiziqning shar bilan kesishgan A₁; V₁; A₂; V₂ nuqtalari aniqlanadi.