Shohjahon normurodov


yoziladi (tiq — tiqqan, tik — tikkan). Jarangli g‘ undoshi bilan tugagan fe’l asoslariga qo‘-



Download 280,49 Kb.
bet34/132
Sana03.04.2022
Hajmi280,49 Kb.
#526032
1   ...   30   31   32   33   34   35   36   37   ...   132
Bog'liq
ONA TILI SH NORMURODOV SUPER 2 автовосстановление

yoziladi (tiq — tiqqan, tik — tikkan). Jarangli g‘ undoshi bilan tugagan fe’l asoslariga qo‘-
shilganda, -qan holida talaffuz qilinsa ham -gan yoziladi (tug‘ —tug‘gan).
Hozirgi zamon sifatdoshi fe’l asoslariga -(a)yotgan qo‘shimchasini qo‘shish bilan yasaladi. Yurayotgan, chiqayotgan.
Kelasi zamon sifatdoshi fe’l asoslariga -ydigan, -adigan, -(a)r qo‘shimchalarini qo‘shish bilan yasaladi. O‘qiydigan, boradigan, oqar suv,
Sifatdoshning bo‘lishsiz shakli sifatdosh hosil qiluvch qo‘shimchalardan oldin -ma
qo‘shimchasini keltirish orqali yasaladi. Masalan: aytgan — aytmagan, oqayotgan — oqmayotgan, o‘qiydigan — o‘qimaydigan. -(a)r qo‘shimchasi yordamida yasalgan shakllarning bo‘lishsiz shakli -mas qo‘shimchasi yordamida hosil qilinadi. Oqar daryo, oqmas daryo.
RAVISHDOSH
Fe’lning ravishga xoslangan shakli ravishdosh deyiladi. Ravishdoshlar harakatning belgisini bildirishi bilan ravishga o‘xshaydi. Ravishdosh ham ravish kabi fe’lga bog‘lanib, uning belgisini bildiradi. Solishtiring: piyoda (ravish) keldi, shoshilib (ravishdosh) keldi. Ravishdosh quydagi qo‘shimchalar yordamida yasaladi: -b, -ib, -a, -y, -gach, -kach, -qach, -guncha, -kuncha, -quncha, -gancha, - kancha, - gani, -kani, -qani.
1. Sochlarimni silab-siypalab,
Baxting bor deb esadi yellar. (Hamid Olimjon)
2. Bolta tushguncha, to‘nka dam olar. (Maqol)
3. Tong otgach, yo‘lga tushdik.
Ravishdoshning quydagi ma’no turlari mavjud:
1.Holat (qanday, qanday qilib?)Ravishdoshning -(i)b, -a//-y shakllari ko‘proq harakatning holatini, ba’zan payt, sababini, -gancha (-kancha, qancha) shakli holatini Ashulani jo‘shib kuyladi
2.Payt (qachon, qachongacha?)gach, (-kach, -qach), -guncha (-kuncha, -quncha) shakllari paytini: Darvozaga yaqinlashgach to’xtadi.
3. Sabab (nima sababdan) - (i)b, -a//-y Uyalib to‘rga o‘tmadi.

Download 280,49 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   30   31   32   33   34   35   36   37   ...   132




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish