Шавкат мирзиёев янги узбекистон стратегияси



Download 307,71 Kb.
bet73/125
Sana13.07.2022
Hajmi307,71 Kb.
#789354
1   ...   69   70   71   72   73   74   75   76   ...   125
Bog'liq
Янги Ўзбекистон стратегияси китоби

Мамлакатимизни инновацион ривожлантириш стратегияси ва механизмлари, энг аввало, шу давлатда яратилган интеллектуал ва илмий-техникавий салох,иятдан кднчалик самарали фойдаланиш билан чамбарчас боглик,. Х,°зирги вацтда мамлакатимизда 300 дан ортик; илмий-тадцицот муассасалари, олий укув юртлари, тажриба-конструкторлик ташкилотлари, илмий-ишлаб чикдриш корхоналари, кичик инновацион марказлар ва бошкд илмий-техникавий тузилмалар фаолият юритмокда.
Олимларимиз томонидан фундаментал фан ва унинг натижаларини амалиётга татбик; этиш борасида бир кдтор ютукдар кулга киритилди. Табиий фанларнинг асосий сохдлари - астрономия, физика, математика, кимё, биология, фармацевтика, геология, сейсмология ва бошкд жаб- хдларда жах,он мицёсида к,изик,иш уйготаётган натижаларга эришилди. Ицтисодиётнинг минерал хомашё ресурсларини чикиндисиз ва самарали кдйта ишлаш, куёш энергетикаси ва бошкд кдйта тикланадиган энергия манбаларидан фойдаланиш, ахборот-коммуникация технологиялари, кимё ва биотехнология, генетика, экология, к,ишлок, х,}Ькалиги мах,сулотлари ишлаб чикдриш, фармакология, тиббий диагностика каби хдётий мух,им тармокдарида махдллий инновацион технологияларни ишлаб чик,иш ва жорий этиш ишлари амалга оширилмокда.
Ижтимоий-гуманитар фанлар - тарих, фалсафа, хукуцшунослик, археология, шарцшунослик,
Узбекистан халкдари маданий мероси, тилшунослик ва адабиётшунослик, санъатшунослик ва бошкд сохдларда хам мух;им натижаларга эришилмокда. Уз сохдсида дунёдаги энг салмокди энциклопедиялардан бири, Марказий Осиёда ягона ва Узбекистонда илк маротаба яратилган “Жах,он фалсафаси к,омуси” тайёрланиб, 2020 йилда, янги даврнинг мах,сули сифатида чоп этилгани х,ам бунинг якдол мисолидир.
Мамлакатимиз икдисодиётининг бозор ислохртларига утиши илмий ва инновацион фаолиятни ривожлантиришга булган янгича ёндашувларга йул очиб берди. Улар мамлакатимизнинг илмий салохдятини сакдаб цолиш ва илмий муассасалар фаолиятини мамлакатимизнинг долзарб илмий-техник ва ижтимоий-ицтисодий муаммоларини х,ал этишга йуналтириш имконини берди. Фундаментал тадк,ик,отлар натижасида тупланган янги билимлар олимларнинг амалий ва инновацион ишланмаларидауз ифодасини топмокда.
Шу билан бирга, фундаментал тадк,ик,отларни янада ривожлантириш масаласи бироз эътиборимиздан четда колгани бугун якдол намоён булмоцда. Чунки фундаментал тадцицотлар жадал ривожланаётган мамлакатлар икдисодий тарацциёт буйича бошкд давлатлардан сезиларли равишда илгарилаб бораётганини куриб турибмиз. Дунёда илм- фан сохдсидаги ютукдар айнан фундаментал тадкикотлар йуналишида кулга киритилгани тасодифий эмас. Шунинг учун эндиликда фундаментал фанларни х,ар томонлама куллаб-кувватлаш, сохрани икдидорли ёш кадрлар билан таъминлаш давлатимизнинг мух;им вазифаларидан бири сифатида кун тартибига куйилмокда.
Шунингдек, Фанлар академияси тизимидаги илмий- тадцицот муассасалари, олий укув юртлари, тармок институтлари, илмий ва инновацион марказлар хдмда корхоналарнинг узаро хдмкорлигини мустах;камлаш, илм- фан ва таълим сохдларидаги илмий, инновацион фаолиятни рагбатлантирадиган шарт-шароитларни яратишга асосий эътибор кдратилмокда.
Эндиги вазифа - нафакдт илмий тадкик,отлар ва ишланмаларни молиявий куллаб-кувватлаш, балки уларнинг натижаларини амалиётга татбик, этишга каратилган самарали механизмларни яратишдан иборат.
Жах,он икдисодиётининг глобаллашуви ва унинг янги технологии ривожланишга утиш жараёни дунё бозорларида, рацамли технологияларни жорий этиш сохдсида ва ахрлининг ижтимоий-ицтисодий, усиб бораётган муаммоларини х,ал к,илиш усулларида рацобатнинг тобора кучайишига олиб келмокда.
Ушбу масалаларнинг асосий ечими илм-фан ва инновациялар сохдсида етакчи мамлакатлар каторидан урин олиш, туртинчи саноат инцилоби даврида халцаро ракобатбардошликка эришиш, тупланган муаммоларнинг янги ечимларини излаб топиш, шунингдек, глобаллашув туфайли юзага келаётган бах,сли масалаларни х,ал к,илишдан иборат булиши лозим.
Бундай рак,обат шароитида ицтисодиётда устувор йуналишлар ривожини таъминловчи илмий тадк,ик,отлар хдмда инновацион ишланмаларни амалга оширувчи тизим ишини самарали ташкил цилиш энг асосий вазифа х,исобланади.
Узбекистонни 2030 йилга кддар глобал инновацион индекс рейтингида дунёнинг етакчи давлатлари цаторига киритишдек улкан мак;садга эришишда инсон капиталини ривожлантиришга царатилган стратегии режа эълон килинди. Бизнинг мацсадимиз илм-фан сохдсини замонавий ицтисодиёт талабларига мослаштиришдан иборат булиб, уз навбатида, илм-фандаги тегишли хукук,ий база билан тартибга солинадиган туб таркибий, ташкилий, молиявий х,амда кадрлар ва инфратузилмага оид ислох,от- узгаришларни амалга оширишни талаб этади.
Буларнинг барчаси мамлакатимизда кейинги йилларда илм-фанни ривожлантириш борасида куйидаги устувор вазифаларни амалга оширишни талаб этади:
♦♦♦ илм-фан сохдсида бошкдрув тизимини такомиллаштириш борасида жах,он тажрибасида лойихдвий бошкарув уз самарадорлигини курсатаётганини инобатга олиб, дастурий мак,садли ёндашувни куллаш хдмда янги бошкарув воситаларини жорий этиш ва улардан фойдаланишни йулга куйиш;
♦♦♦ илм-фан ва илмий фаолиятни молиялаштириш тизимини такомиллаштириш хдмда молиялаштириш манбаларини диверсификациялаш ва замонавий фан йуналишлари буйича инфратузилмаларни ташкил килиш, илмий ташкилотларнинг моддий-техника базасини янгилаб бориш, олий укув юртидан кейинги таълим (докторантура) институтини молиялаштириш каби режалаштирилган чора- тадбирларга йуналтириш;
♦♦♦ илмий лойихдларни хусусий сектор ва тармок, ташкилотлари билан тенг шерикликда молиялаштириш амалиёти кенгайтирилади, илмий-инновацион лойихдларни кушимча молиялаштириш мак,садида халкаро молия институтлари, хусусан Жах,он банкининг илм- фанни тижоратлаштиришга ажратиладиган имтиёзли к,арз маблаглари жалб к,илиш;
♦♦♦ илм-фан ва илмий фаолиятга хорижий давлатлар донор ташкилотларининг грантлари, техник кумак ва бошка ташк;и бегараз кумак маблагларини жалб этиш буйича тизимли ишлар амалга оширилади, илм-фаннинг истик,болли ва янги йуналишларида (шу жумладан, ракдмли технологиялар, сунъий интеллект, робототехника, фармацевтика, биотехнология, нанотехнологиялар, энергетика, мухдндислик, электроника, механика, машинасозлик, генетика, астрономия, дастурлаш, саноат дизайни, криминалистикада) илмий-тадцицот ишларини жадаллаштириш;
♦♦♦ юк,ори малакали илмий ва мухдндис кадрлар тайёрлаш хдмда уларни илмий фаолиятга йуналтириш борасида, аввало давлат илмий ташкилотларида янги кадрлар сиёсати жорий цилиниб, асосий эътибор кадрлар билан ишлашнинг стратегик бошкдрувини жорий этишга кдратиш;
♦♦♦ мутахассисларни кдйта тайёрлаш ва доимий равишда малакасини ошириб бориш мацсадида хорижий тилларни урганаётган олимлар учун турли укув курсларини ташкил цилиш, махдллий ва дунёнинг етакчи университетлари уртасида уцитувчилар ва талабалар буйича дастурларни амалга оширишни кузда тутиш;
♦♦♦ инновацион ривожланиш ва новаторлик гояларини куллаб-кувватлаш жамгармаси ва “Эл-юрт умиди жамгармаси маблаглари х;исобидан к,онун хужжатларида белгиланган тартибда иктидорли ёш олимларнинг етакчи хорижий илмий марказларда цискд муддатли илмий стажировкаларини ташкил этиш, укиш ва малака оширишига кумаклашилади, уларнинг халкдро илмий- техник конференцияларда ва илмий лойихдларда иштирок этишлари, илмий ишларининг нашр этилишини таъминлаш;
*♦* тадк,ик,отчилар ва олимлар учун профессионал тренинглар ташкил этилади, илмий даражали кадрлар тайёрлаш тизимини такомиллаштириш ва жах,он андозаларига мослаштириш чоралари курилади, давлат буюртмаси асосида молиялаштирилаётган грант лойихдлари доирасида к.иск,а муддатли илмий стажировкаларга юбориш, халкдро илмий анжуманларда иштирок этиш, янги механизм сифатида грант лойихдлари доирасида фан номзоди ёки фалсафа доктори (РйО) ва фан докторлари (О8с) тайёрлашга буюртма бериш х,амда уни молиялаштиришга рухсат бериш;
♦♦♦ олий таълим муассасаларида бакалавриат ва магистратурада тах,сил олаётган талабаларга илмий фаолият олиб бориши учун зарур шарт-шароитлар ва рагбатлантириш механизмлари яратиш, докторантлар билан ишлаш, улар томонидан олиб борилаётган ишларни назорат (мониторинг) килиш, х,имоягауз вакдида чикишини таъминлаш механизмларини янада такомиллаштириш;
♦♦♦ илм-фанни янада ривожлантириш ваунинг замонавий инфратузилмасини яратишда аввало, илмий ташкилотлар ва олий таълим муассасаларининг илмий лабораториялари замонавий асбоб-ускуналар билан жих.озланиши хдмда бутловчи кисмлар билан таъминланишига х,амда илмий фаолият инфратузилмалари (илмий ташкилотлар ва олий таълим муассасалари) доирасида миллий илмий лабораториялар тармоги яратилишига алох,ида эътибор бериш;
♦♦♦ илм-фанни ривожлантириш учун махаллий ва хорижий олимларга марказларнинг асбоб-ускуналари, тажриба-ишлаб чикариш базалари ва бошкд илмий ресурсларидан фойдаланишга кенг имкониятлар яратиш, нодавлат лойихд ва конструкторлик ташкилотларини ривожлантиришга эътибор каратиш ва инвестиция дастурлари доирасида куллаб-кувватлаш;
♦♦♦ илмий ташкилотлар, университетлар таркибида илмий-инновацион кластерлар, инновация марказлари, конструкторлик устахоналари, бизнес акселераторлар, стартап акселераторларини ташкил килиш ва илмий ишланмаларни тижоратлаштириш, махсулотлар маркетинги билан шугулланадиган алохида компаниялар фаолиятини йулга куйишга алохида ахдмият кдратилади;
♦♦♦ хусусий сектор ва хркалик юритувчи субъектлар, жумладан давлат бошкдруви органлари иштирокидаги жамгармалар ташкил килиниши х,амда янги ишланмаларни тижоратлаштириш учун шарт-шароитлар яратилишига эришиш;
❖ ривожланган давлатлар тажрибасидан келиб чик,иб, илмий экспертиза жараёнида “манфаатлар тукнашуви” омилларини чеклаш махсадида илмий лойихдлар экспертизасига масъул тузилма ташкил хилиниб, мух,окамаларга чет эл мутахассисларини жалб ^илган холда экспертизанинг тула интерактив платформа орк,али утказилишини таъминлашига алохида эътибор бериш ва бошкалар.
Бу сохдда айникса илм-фан тараккиётига кумаклашадиган замонавий ахборот мух,итини шакллантириш борасида миллий илмий портални яратиш, портал доирасида мамлакатнинг илмий салох.иятига оид барча маълумотларни уз ичига олган ягона академик макон, илмий-тадкикот лойихдларини молиялаштириш учун аризаларни автоматик тарзда топшириш ва руйхатдан утказиш тизими такомиллаштирилади.
Айни пайтда, олимлар, илмий-техник ахборот манбалари рейтингларини жорий этиш, бошкдрув кдрорларини кабул килишда ахборотнинг муким ролини х,исобга олган х,олда илмий салох,иятни бах,олаш курсаткичлари тула-тукис жорий этилади. Объектив микдорий курсаткичларнинг жорий этилиши холисона молиялаштириш учун лойихдларни танлаб олиш ва натижада илмий-тадкикот фаолияти самарадорлигини оширишга ёрдам беради.
Шу билан бирга, махдллий ва жах,он микёсидаги илмий хджмдор мах,сулотлар ишлаб чикарувчилари томонидан талаб килинадиган илмий тадкикотлар тугрисидаги маълумотларни шакллантириш учун зарур булган илмий ва илмий-техникавий ривожланишни прогнозлашнинг тизимли жараёни ташкил этилади.
Бундан ташкари, мамлакатнинг илмий-техник х,олати ва уни янада ривожлантириш тенденциялари х,амда сунгги йилларда мамлакатимиз илм-фанининг сифати ва микдорий ривожланишини урганиш, махдллий илмий- техник салох,иятнинг кучли ва заиф томонларини аниклаш ва тахдил килиш борасида зарур чоралар курилади.
Илмий ташкилотлар ва олий таълим муассасалари фаолиятини хамда илмий инфратузилмани ривожлантириш самарадорлигини тахдил к,илиш, илмий-тадкикот ва тажриба-конструкторлик ишларининг ижтимоий- иктисодий ривожланишга таъсир килувчи механизмларини урганиш, илмий-тадкикот дастурларининг самарадорлигига эришиш ва унинг натижадорлигини бахолаш тизимини такомиллаштириш буйича тизимли ишлар амалга оширилади.
Бугунги кунда ушбу йуналишдаги янгиланишлар бу сохдда хам замон талабларини эътиборга олиш, ислохотларни амалга ошириш жараёнида жамиятимиз илм-фанининг янги киёфасини яратиш ва ушбу сохадаги узгаришлар динамикасининг самарали булишига эришиш масалаларига янгича карашлар ва ёндашувларни талаб килмокда.
о
Аёл бахтли булса, жамият бахтлидир
Ер юзида онгли х,аёт пайдо булибдики, одамзот мукдддас Она сиймосини, аёл зотини улуглаб, шарафлаб келади. Оналаримиз шарофати билан Ватанимиз тупроги жаннат богларидек гузал ва муьтабардир. Оналар дуосидан юртимиз тинч, осмонимиз мусаффо, ишимизда унум, хдётимизда барака бор. Маълумки, мукдддас Куръони каримнинг энг катта сураларидан бири - “Нисо”, яъни, “Аёллар” деб аталади. Аллох., таоло ушбу сурада инсонларни аёлларга адолатли муносабатда булишга даъват этади ва бу илохий сузлар замирида, албатта, теран х,икмат мужассам.
Кейинги йилларда мамлакатимизда хотин-кизларнинг хукук-манфаатларини, гендер тенгликни таъминлаш, оила, оналик ва болаликни х,имоя килиш, аёллар уртасида тадбиркорликни ривожлантириш, улар учун янги иш уринлари яратиш, мех,нат х,амда турмуш шароитларини яхшилаш давлат сиёсатининг устувор йуналишига айланди.
Шу билан бирга, ушбу сохдцаги ишларнинг х.олати хотин-к,изларни х,ар томонлама куллаб-кувватлаш, улар билан максадли ишларни ташкил этиш жараёнлари ислох,отлар шиддатидан ортда к,олаётгани х,ам сезилмокда.
Ана шуларни х;исобга олган х,олда, кейинги йиллардаги Узбекистон Республикасининг гендер сиёсати куйидагиларга кдратилади:
♦♦♦ ижтимоий-сиёсий хдётда эркак ва аёлларнинг иштирок этишида тенг имконият ва хукукдарни яратиш;
аёл ва эркакларнинг иктисодиёт, бандлик ва мехнат мигрантлари хукукдарини химоя килишда гендер тенглигини таъминлаш;
♦♦♦ барчаучун адолатли ва сифатли таълимни таъминлаш;
♦♦♦ барча хотин-к;излар учун гендер тенглигини таъминлаш, зуравонликдан химоялаш, одам савдосига чек куйиш;
♦♦♦ барча эркак ва аёллар учун ижтимоий химоя, соглом турмуш тарзини таъминлаш;
❖ миллий гендер статистикасини ривожлантириш;
♦♦♦ режалаштириш ва бюджетлаштиришда гендер масаласини инобатга олиш;
♦♦♦ ОАВда гендер муаммоларининг кенг ёритилишини таъминлаш;
♦♦♦ барча учун хавфсиз экологик мухитни таъминлаш масалаларига хотин-хизларни янада кенгрох жалб хилиш.
Юхоридаги устувор йуналишларни самарали амалга ошириш махсадида куйидаги долзарб вазифаларни бажариш зарур деб хисоблаймиз:
♦♦♦ хотин-хизларни куллаб-кувватлашга дойр давлат сиёсатининг самарали амалга оширилишини таъминлаш;
♦♦♦ хотин-хизлар хукукдари ва хонуний манфаатларини химоя хилиш хамда уларнинг мамлакат ижтимоий-сиёсий хаётидаги роли ва фаоллигини янада ошириш;
♦♦♦ ёрдамга мухтож булган ва огир ижтимоий ахволга тушиб холган хотин-хизларнинг, шу жумладан, ногиронлиги булган аёлларнинг муаммоларини уз вакдида аникдаш;
эхдиёжманд хотин-к,изларнинг манзилли руйхатларини тузиш, уларга ижтимоий-хукукий, психологик ва моддий ёрдам курсатишнинг самарали усул ва воситаларидан кенг фойдаланиш;
♦♦♦ барча хуцудларда хотин-к,изларнинг бандлигини тула-тукис таъминлаш имконини оширадиган махсус тизим яратиш ва унинг самарали ишлашини йулга куйиш;
♦♦♦ хотин-кизларнинг мех,нат шароитларини яхшилаш, уларни, айникса, кишлок, жойлардаги ёш к,изларни оилавий ва хусусий тадбиркорликка, хунармандчиликка кенг жалб этиш масалаларида хдр томонлама куллаб-кувватлаш;
♦♦♦ хотин-кизлар уртасида хукук;бузарликларнинг барвакт олдини олиш, биринчи навбатда, хукукбузарликка мойиллиги булганлар билан якка тартибда иш олиб бориш;
♦♦♦ жазони ижро этиш муассасаларидан озод килинган хотин-к;изларнинг ижтимоий реабилитацияси ва мослашиши буйича чора-тадбирларни амалга ошириш;
♦♦♦ хотин-кизлар билан боглик; муаммоларни ечишда давлат органлари ва фукдролик жамияти институтлари билан як;ин хдмкорликни таъминлаш борасида ишларни тизимли тарзда олиб бориш.

Download 307,71 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   69   70   71   72   73   74   75   76   ...   125




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish