«sharq» nashriyot-matbaa aksiyadorlik kompaniyasi bosh tahririyati

MAMNUNLIK VA  AFSUSLANISH

Ari  chaqdi  deb  arazlama,  boli  bor.

Bir  minsang  ham  yo'rg'a  min,

Bulkillasin  buyraging.

Bir  ho‘plasang,  may  ho'pla,

Qilqillasin  yuraging.

Bol  dedim,  baloga  qoldim,

Bola,  bolaning  ishi  chala.

---

Borniki  farmon  bilan,

Yo‘qniki  arm on  bilan.

Bo‘luvchiga  oz,

Oz  ham  bo‘Isa soz.

Bo‘g‘izim -bo‘g‘izim,

Bokg‘izimni  bo‘g‘dim  o ‘zim.

Gapirgandan  gapirmagan  yaxshiroq, 

Gapiruvdim  tegdi  boshimga  tayoq.

Dalada  bo‘ri  ulisa,

Uydagi  itning  ichi  achir.

Dalaning  begi  bo‘lguncha,

Qal’aning  iti  bo‘l.

Dalaning  qozisi  bo‘lguncha,

Shaharning  tozisi  bo"l.

Darmoni  yo‘qning  armoni  ko‘p.

Yeganim  og‘zimda  yo‘q,

Kiyganim  —  egnimda.

Yerda  turib  o ‘kinma,

Tomga  chiqib  so'kinma.

Yetdim  dedim  —  yiqildim,

Bo‘ldim  dedim  —  bo'lindim.

Yomon  kunning  o ‘tgani  ham  —  davlat. 

Intizorlikning  oshi  —  shirin.

Isimadim  olovingga,

Ko‘r  bo‘ldim  tutuningga.

It  yalog‘ini  yalamasa,  ko‘ngli  to ‘lmas.

Ich  og‘risa  o ‘zingdan,

Gina  qilgin  ko‘zingdan.

Keyingi  pushaymon  —  o'zingga  dusnman. 

Kengashib  kesgan  qo‘l  ogkrimas.

---

Ko'ngilsiz  erdan  ko'ngilli  qul  yaxshi.

K o‘rgan  oshning  kuyugi  yomon.

Lo‘li  eshagini  maqtar,

Gadoy  —  to'rvasini.

Minmasang  ham,  ot  yaxshi,

Quchmasang  ham,  qiz  yaxshi.

Minnatli  osh  tatimas.

Nodonga  aytgan  esiz  so‘zim,

O iikka  yigiagan  esiz  ko'zim.

Oz  b o isin -u   soz  boisin.

Ola  ishga  o ‘rin  yo'q,

Rosa  ishdan  ko‘ngil  to ‘q.

Olma yeb  og‘riguncha,

O 'rik yeb  o'lgan  yaxshi.

Oltin  boshli  otang  bilan  qolguncha, 

Paxmoq  boshli  onang  bilan  qol.

Oltin  halqadan  kech,  quloq  og‘ritsa, 

Zardo‘zi  etikdan  kech,  oyoq  og‘ritsa.

Orzuga  ayb  yo‘q.

Ota  o iib  bola  qolsa  —  murodiga yetgani, 

Bola o iib   ota  qolsa  —  armoni  ichda  ketgani.

Otam  deb,  em i  tashlama,

So‘ng  boshingni  qashlama.

Otamning  o ia rin i  bilsam,

Chaksa  kepakka  sotib  yer  edim.

Otasi  o ig an   olti  kun  yigiar,

Onasi  o ig an   —  oltmish  yil.

Otga  minolmagan  uzangidan  o'pkalar.

Otga  o‘rgangan  kishining 

Toyga taqimi  to'lmas.

---

Ochga  bir  non  —  qalqon.

Och  qolib  yegan  so‘ng,

Zog‘ora  non  ham  qand  bc/lar.

Og‘a-ining  yomonlab,  qani  tuqqan  topganing, 

Arg'umoqni  yomonlab,  qani  tulpor  topganing.

Puli  kuygan  qalampir  chaynar.

Shoshilgan  kishining  pushaymoni  ko‘p. 

Egachimga  ishonib,  ersiz  qoldim,

0 ‘tgan  gapga 

0

‘kinma.

O'tgan  ishga  salovat.

O'tgan  ishdan  tush  yaxshi.

0 ‘tib  ketgan  yomg‘irning  ketidan  o ‘pkalama.

Qizini  tiymagan  tizini  quchoqlar.

Q o‘shiq  a}tgan  horimas.

Har  kishiga  o ‘z  ishi  xush.

TOZALIK,  S O G 4 J K   VA  BEM ORLIK

Ayolning  sarishtasi  —•

R o‘zg‘om ing  farishtasi.

Bedard  yomda  gapirsang,  boshi  og'rir.

Bemor  o ‘ziga  yoqmagan  ovqatga  o ‘ch.

Bir  kunlik  isitma 

Qirq  kunlik  kuchni  olar.

Boylikning  boshi  - -   sog‘liq.

Bola  sog'iigi  —  ona boyligi.

Bosh  armoni  bolm asa,

Mol  armoni  armonmas.

---

Bosh  omon  bo‘lsa,  do'ppi  topilar.

Bosh  rohati  —  tan  rohati.

Dard  botmonlab  kelar,

Misqollab  chiqar.

Dard  keldi,  darmon  ketdi.

Dard  filni  pashshadek  qilar.

Yomon  og'riqqa  —  yaxshi  osh.

Jon  qaqshag'i jahonga  sig‘mas.

Joni  og‘rigan  tangrisini  qarg‘ar.

Joni  achimasning  qoshida 

Boshing  ham  og'rimasin.

Joningni  olmagan  kasal  yoningda  bo'lsin.

Isitmani  yashirsang,

0 4 im   oshkor  qilar.

Kalla  osgan  kuni  itdan,

Kir  yuvgan  kuni  bitdan  qutulasan.

Kasal  —  bitta,  davosi  —  mingta.

Kasal  bo'lib  o ‘lmadim,

Uzulikib  o ‘ldim.

Kasal  kamaysa,  tabib  kasal  bo‘lar.

Kasai  kasal  emas,

Kasalni  boqqan  kasal.

Kasal  kulgi  suymas.

Kasal  ko‘rsang,  ko‘ngil  ko‘tar.

Kasalga asal  ham  bemaza  tuyular.

Kasalga  so‘z  yoqmas,

Charchaganga  —  o ‘yin.

---

Kasalni  tabib  emas,  habib  tuzatar.

Kasalni  yashirsang,

Isitmasi  oshkora  qilar.

Kasalning  kelishi  oson,  ketishi  qiyin.

Kasalning  yaxshi-yomoni  yo‘q.

Kechki  ovqat  —  zahar,

Ovqat  yegin  sahar.

Kir  yuvgandan  supurgi  ham  qo‘rqar.

Mol  zo'riqsa,  o iad i,

Odam  zo‘riqsa,  oidiradi.

Mol  ketsin,  pul  ketsin,

Eson-sogiikka  ne  yetsin.

Muguz  lat  yesa,  tuyoq  zirqirar.

Nomard  b o isin ,  sog'  boisin.

Odam  aksirsa  yozilar,

Mol  —  silkinsa.

Oyda  keisin,  onion  kelsin.

Omon  boigan  ot  minar,

Ola  parcha to il  kiyar.

Omon  b o isa   shu  boshim,

Yana  chiqar  shu  sochim.

Omon  boisang,  olam  seniki.

Och  b o i,  yalang'och  b o i,  salomat  b o i.

Och  holini  to ‘q  bilmas,

Kasal  holini  —  sog\

Og‘riqqa  emchi  ko‘p.

Pishmagan  etni  yegali  boim as, 

Qaynamagan  choyni  —  ichgani.

Pokliging  —  sogiiging.

---

Rang  ко'r,  hoi  so 'г.

Salomatlik  —  tuman  boylik.

Sarimsoq,  sarimsoq  yeganning  tani  sog‘.

Sihat  tilasang,  kokp  yema,

Izzat  tilasang,  ko‘p  dema.

Sovrin  —  zo'm iki,  sog'liq  —  ko'pniki.

Sovug'ing  oshsa  —  davlat,

Issig'ing  oshsa  —  qiyomat.

Sog'likda  xo'rlik yo‘q.

Sog‘  aql  —  bol  aql.

Sog‘  olma  shoxidan  tushmas.

Sog‘  tanda  —  sog'lom  aql.

Sog‘  yurak  —  tog‘  yurak.

Sog'dan  salqit  qolmas.

Sog‘lik  —  um m ing  garovi.

Suyak  butun  bo'lsa,  et  bitar.

Tabib  tabib  emas,

Dard  chekkan  —  tabib.

Tan  og'risa,  jon  sezar.

Tan  salomati  —  jon  rohati.

Tani  sog'ga  kunda  to'y.

Tani  sog'ning  —  joni  sog‘.

Ter  tagida  dard  qolmas.

Ter  chiqqandan  jon  chiqmas.

Terlama  tez  oldirar,

Bola-chaqani  g'amga to'ldirar.

Tishsiz  og'iz  —  toshsiz  tegirmon.

---

1 5 -1 1 5 6  ♦

Toza  ko‘zaning  suvi  toza.

Toza  uyda  dard  qolmas.

Tozalik —  sog‘lik  garovi.

Uzoq  chaynasang,  uzoq  yashaysan.

Uyi  tozaga  gard  yuqmas,

Gard  yuqsa  ham,  dard  yuqmas.

Chilim  chekkan  kishini,

Urib  sindir  tishini.

Chiniqqanga  —  gard  yuqmas,

Tiniqqanga  —  dard.

Chuchkuruv  bilan  jon  kirar,

Esnash  bilan  jon  chiqar.

El  sog‘ligi  —  yurt  boyligi.

Ermanalik  uyda  er  tVlmas,

Darmonalik uyda  dard  bolm as.

Yashirin  dardga  davo  yo‘q.

0 ‘zing  yotiq  bo'lsang,  ichganing  qatiq  bo‘lar.

O iadigan  kasalning  o ‘lgani  yaxshi, 

Uydagilaming  tingani  yaxshi.

Qaramagan  boshni  bit  yer.

Qattiq  qishdan  mol  qolsa  —  o4ja,

Qattiq  og'riqdan jon  qolsa  —  o ‘lja.

Qimiz  ichgan  qarimas,

Qarisa  ham,  dard  ko‘rmas.

Qimiz  ichganing  —  qirchillaganing,

Sut  ichganing  —  so‘lqillaganing.

Qovun  yesang,  sahar  ye,

Sahar  yemasang,  zahar  ye.

Qozon  to ‘la  osh  bo‘lsin,

Yostiq  to ‘la bosh  bo‘lsin.

---

Qalqonbozlik  qiladi  to bppa  oshi, 

Nayzabozlik  qiladi  ugra  oshi.

Qora  chivin  kishi  o'ldirmas, 

K olngil  aynitar.

Qomi  to'qqa  balo  yo‘q.

Qorning  ochmasdan  ovqat  yegin, 

Qorning  to ‘ymasdan  qo‘l  artgin.

Quyosh,  havo  —  tanga  davo.

Quturganning  kuni  —  qirq.

Q o‘toningdan  chiqsa-chiqsin, 

Qozoningdan  chiqmasin.