Sharobiddin tojiboyev, nasibaxon naraliyeva

Zignem alar - Zygnem atales tartibi
M azkur tartibning suvo‘tlarida uch asosiy tipda: tig'iz buralgan 
(Spirogyra, Spirotaenia); yassiyaproq (M augeotia); ikkita yulduzsi- 
mon (Zygnema) ko'rinishidagi xloroplastlari bor. M ougeotia 
turkum ining vakillarida xloroplastning holati yetilganlikga bogTiq. 
Xloroplastning harakatini unga birikkan m ikroflam entlar bosh- 
qaradi.
Spirogyra 
turkum ining suvo'tlari ayniqsa koTmak, xovuz, 
koTlarda, sekin oqadigan suv havzalarida baqato‘nlarni hosil 
qilishida ishtirok etadi. Uning tarm oqlanm agan,silindr shaklidagi 
katta hujayralaridan uzun iplar hosil boTadi.
Ip sellyulozali p o ‘st va shilim shiq bilan qoplangan. H ujayra­
ning o ‘rtasini shira bilan toTgan vakuola egallaydi undasitoplazm a 
ipi bilan yadro osilgan.sitoplazmaning cheti b o ‘ylab xloroplastlar 
joylashgan ular spiral buralgan tasm a k o ‘rinishiga ega. Xloroplastni 
o ‘rtasidan qovurg‘a o ‘tadi, u b o ‘ylab k o ‘plab pirenoidlari joyla- 
shadi. Bitta hujayrada bir donadan 16 tagacha xloroplastlar boTadi.
Spirogyra ko ‘payishi vegetativ (ipni boTaklarga boTinib 
ketishi) va jinsiy (matashish) bilan am alga oshadi. M atashish 
narvon va yonbosh k o ‘rinishida o'tadi.
Hosil boTgan diploid zigota uch qavat qalin po ‘st bilan 
o ‘raladi va shu holatda qishlaydi. Zigosporaning tashqi qavati 
naqshli vasellyulozali ham da pektinli. 0 ‘rta qavati bazan rangli va 
sporopollenin tushadi. Ichki qavat yupqa va rangsiz,sellyuloza va 
pektinli.
Zigota bahorda unadi, uni yadrosi reduktsion boTinadi, uchta 
yadro eriydi va zigotadan bitta gaploid yangi ip hosil boTadi.
354

---

\ 0 Щ
И |3 &
Й й р 11!
л * л
; S ^ ‘) fU ^ '
."W S^Se-
w y -i 
ь ---* ^
VS, 
X *' *- ч ‘
” ** 4 - -< - 
*4
~
^^Cv Чм 
«ч’ **44 •
Ш йЬ-й
г<а№&*'-
_