Sharobiddin tojiboyev, nasibaxon naraliyeva

H A R O F IT L A R - C H A R G P H Y T A B O LIMI
Harofitlar - yuksak o'sim liklarga olib ketgan chuchuk 
suvlardagi yashil suvo‘tlam ing y o ‘nalishi. Bu suvo‘tlar uchun 
quyidagi um um iylik xos:
1. Xivchinda ildizchalam ing assimetrik joylanishi;
2. K o ‘p qavatli tuzulmani mavjudligi;
3. Xivchinlarida organik tuzulishli tangachalari bor;
4. Mitoz ochiq,sentriolaJi yokisentriolasiz;
5. Telofazada boTinish urchuqlari saqlanadi;
6.sitokinez boTinish ariqchasi va fragmoplastli hujayra 
plastinkasi hosil boTishi bilan boradi;
7. Plazmodesm alar harofitlar va koleoxetalarda mavjud;
8. Hujayra devorisellyulozali;
9. Peroksisom alarda glikolataksidaza va katalaza mavjud;
10. Rivojlanishi zigota reduktsiyali gaplobiont;
11. Asosan chuchuk suvlarda tarqalgan.
Harofitlar bundan 470 mln yillar ilgarigi yuksak o ‘simlik- 
laming ajdodlari hisoblanadi. Bunday xulosa ularning ultra, 
biokimyoviy va m olekulyar tuzulishlari asosida qilingan.
Yuksak o ‘sim liklar bilan qarindoshliklari 
quyidagilarda 
nam oyon boTadi:
1. Hujayrasining devoridasellyulozani boTishi.
2. Tallomini k o ‘p hujayraligi.
3.sitokinez fragm oplast orqali amalga oshishi.
349
B u lbachaete

---

4. H u j a y r a l a r a r o alo q an i a m a l g a o sh ir a d i g a n p la z m o d e s m a la r i.
B u p l a z m o d e s m a l a r y u k s a k o ‘s im lik la r d a g i b i r l a m c h i p la z m o -
d e s m a l a r b ila n g a m o l o g .
5. H a r o f i tla r v a k o l e o x e t a l a r d a m e r i s t e m a apikal h u ja y r a la r n in g
m a v ju d lig i .
6. Tallom ining m alum joylarida bir necha y o ‘nalishlardagi 
bo ‘linishlar 
natijasida 
to ‘qimani 
hosil 
qilganligi. 
(Yuksak 
o ‘sim liklardan farqlanib ularni hosil b o ‘lishi m eristema bilan 
b o g ‘liq emas).
7. K o‘p hujayrali tallomni ichida maxsuslashgan hujayralarni 
b o ‘lishi (bo ‘g ‘in va b o ‘g ‘in oraliqlarida, Chara tallomidagi rangsiz 
rizoid hujayralar).
8. Fotonafasda glikolaktoksidazadan foydalanishi.
9. M ochevinani parchalovchi - urezaza va boshqa maxsus 
fermentlari.
10. Ribosom a, xloroplastlar va yadrodagi genlami turlichaligi.
Yuqoridagi qayd etilganlar asosida harofitlarni boshqa yashil
suvo‘tlardan 
ajratib ularni 
S tre p to p h y ta yuksak o'sim liklac 
guruhiga q o ‘shishni taqazo etadi.
Harofitlar 
b o ‘limidan 
6 
sin f 
M esostigmatophyceae, 
Chloroxybophyceae, 
Klebsormidiophyceae, 
Zygnematophyceae, 
C oleochaetophyceae va Charophyceae ajratiladi.