Mavzu: O'simliksimon xivchinlilar klassifikatsiyasi reja

MAVZU: O'SIMLIKSIMON XIVCHINLILAR KLASSIFIKATSIYASI

Reja:

1. 
   Kirish. Xivchinlilar sinfiga tavsif, Xivchinlilarning oziqlanish usullari.
   
2. 
   Xivchinlilar klassifikatsiyasi, muhim vakillari Chlorophyta tipi, Volvokslar.
   
3. 
   Volvoks soda tuzilgan ko'p hujayrali xivchinlilar.
   
4. 
   Koloniya bo’lib yashovchi xivchinlilar.
   

O`simliksimon xivchinlilar (Phytomastigina) hujayrasida yashil rang beruvchi xromotoforalar bo`ladi. Hamma yashil xivchinlilar yashil o`simliklar singari yorug`da karbonat angidrid, suv va boshqa mineral moddalardan organik moddalar sintez qilish (fotosintez) xususiyatiga ega. O`simliksimon xivchinlilar tuzilishiga ko`ra bir hujayrali suv o`tlarini eslatadi.
Yashil xivchinlilar orasida Evglenasimonlar (Euglenoidina) turkumiga mansub bo`lgan hayvonlar chuchuk suvlarda ko`p uchraydi (1-rasm). Ko`pchilikka ma'lum bo`lgan yashil evglena (Euglena virides) chuchuk suv havzalarida yashaydi. Uning tanasi yupqa elastik pellikula po`st bilan qoplangan bo`lib, ikki uchi ingichkalashgan dukka o`xshaydi. Tanasining oldingi uchida bitta uzun xivchini, sitoplazmasida esa yirik pufaksimon yadrosi, tayoqqa o`xshash bir qancha yashil xromotoforalari, xivchini asosida qisqaruvchi vakuolasi va qizil dog`simon ko`zchasi joylashgan. Tanasini egishi va shaklini birmuncha o`zgartirishi mumkin. Harakatlanayotgan evglenaning xivchini aylanib, parma singari buraladi va u oldinga qarab aylanma harakat bilan suzib ketadi.

Bu sinfga mansub hayvonlar sitoplazma o`simtasidan hosil bo`lgan bitta yoki bir nechta xivchinlar yordamida harakatlanadi. Ko`pchiligida xivchin bittadan, ba'zan ikkita yoki undan ham ko`proq bo`lishi mumkin. Xivchinlilarning hujayrasi organik moddadan iborat qobiq bilan o`ralgan. Shuning uchun ular tanasining shakli doimiy bo`ladi. Xivchinlilar sinfi oziqlanish usuliga ko`ra ikki kenja sinfga — o`simliksimon va hayvonsimson xivchinlilarga bo`linadi.