Tashqi va ichki fotoeffektli fotoelementlar F o to e le k tro n asboblar deb, y o ru g ‘lik energiyasini elektr energiyasiga aylantirish sodir b o ‘ladigan asboblarga aytiladi. Yorug‘lik oqimining fotoelektron asbobga ta ’sirini xususiyatiga ko‘ra, ichki va tashqi. fotoeffektli asboblarga b o ‘linadi. Ichki fotoeffektli asboblarda foton ta ’sirida zaryad tashuvchilarning (elektronlar va teshiklar) generatsiyalanishi sodir bo‘ladi. Tashqi fotoeffektli fotoelektron asboblarda esa foton ta ’sirida fotoelektron emissiya yuzaga keladi. Ichki fotoeffektli fotoelektron asboblarga: fotorezistorlar, fotogalvanik elem entlar, fotodiodlar, fototranzistorlar. fototiristorlar; tashqi fotoeffektli fotoelektron asboblarga: elektrovakuum va gaz to ‘ldirilgan fo toelem entlar ham da fotoelektron ko‘paytirgichlar kiradi. 3.2. Lampali fotoelementlarning tuzilishi, ishlash tartibi, asosiy tavsiflari va parametrlari Elektrovakuumli fotoelement shisha ballon b o ‘lib, unda 10 6 mm. simob ust. atrofida bosimli vakuum hosil qilingan va ikkita elektrod — fotokatod К va anod A joylashtirilgan. Shisha ballonni ichki yuzasining yarm iga, y a’ni ichki yarim sferaga katod q o ‘yiladi. K atod materiali sifatida kislorod bilan aktivlashtirilgan seziy ishlatiladi, b a ’zida surmali-seziyli katod (SbCs3) tayyorlanadi. K atodning uchini shisha ballonning yon qismida joylashtiriladi. Elektrovakuum fotoelem entlarning volt-am per tavsiflari / f = / ( f / ) shuni ko‘rsatadiki, fototok boshida kuchlanishning ko‘payishi bilan tez o ‘sib boradi, so‘ng yorug‘lik oqimi F -const b o ‘lganda, deyarli o ‘zgarishsiz qoladi. Buni quyidagicha tushuntirish mumkin. T o ‘y in g an k u c h la n ish so d ir b o ‘lg an d a, fo to k a to d bilan nurlanuvchi barcha elektronlar anod yuzasiga yetadi va keyingi tokning juda kichik o ‘sishi kuchlanishning o ‘sishi bilan elektrostatik emissiyaning ta ’siriga asosan sodir b o ‘ladi. - 3.2. Lampali fotoelementlarning tuzilishi, ishlash tartibi, asosiy tavsiflari va parametrlari Elektrovakuumli fotoelement shisha ballon b o ‘lib, unda 10 6 mm. simob ust. atrofida bosimli vakuum hosil qilingan va ikkita elektrod — fotokatod К va anod A joylashtirilgan. Shisha ballonni ichki yuzasining yarm iga, y a’ni ichki yarim sferaga katod q o ‘yiladi. K atod materiali sifatida kislorod bilan aktivlashtirilgan seziy ishlatiladi, b a ’zida surmali-seziyli katod (SbCs3) tayyorlanadi. K atodning uchini shisha ballonning yon qismida joylashtiriladi. Elektrovakuum fotoelem entlarning volt-am per tavsiflari / f = / ( f / ) shuni ko‘rsatadiki, fototok boshida kuchlanishning ko‘payishi bilan tez o ‘sib boradi, so‘ng yorug‘lik oqimi F -const b o ‘lganda, deyarli o ‘zgarishsiz qoladi. Buni quyidagicha tushuntirish mumkin. T o ‘y in g an k u c h la n ish so d ir b o ‘lg an d a, fo to k a to d bilan nurlanuvchi barcha elektronlar anod yuzasiga yetadi va keyingi tokning juda kichik o ‘sishi kuchlanishning o ‘sishi bilan elektrostatik emissiyaning ta ’siriga asosan sodir b o ‘ladi.
3.2. Lampali fotoelementlarning tuzilishi, ishlash tartibi, asosiy tavsiflari va parametrlari Elektrovakuumli fotoelement shisha ballon b o ‘lib, unda 10 6 mm. simob ust. atrofida bosimli vakuum hosil qilingan va ikkita elektrod — fotokatod К va anod A joylashtirilgan. Shisha ballonni ichki yuzasining yarm iga, y a’ni ichki yarim sferaga katod q o ‘yiladi. K atod materiali sifatida kislorod bilan aktivlashtirilgan seziy ishlatiladi, b a ’zida surmali-seziyli katod (SbCs3) tayyorlanadi. K atodning uchini shisha ballonning yon qismida joylashtiriladi. Elektrovakuum fotoelem entlarning volt-am per tavsiflari / f = / ( f / ) shuni ko‘rsatadiki, fototok boshida kuchlanishning ko‘payishi bilan tez o ‘sib boradi, so‘ng yorug‘lik oqimi F -const b o ‘lganda, deyarli o ‘zgarishsiz qoladi. Buni quyidagicha tushuntirish mumkin. T o ‘y in g an k u c h la n ish so d ir b o ‘lg an d a, fo to k a to d bilan nurlanuvchi barcha elektronlar anod yuzasiga yetadi va keyingi tokning juda kichik o ‘sishi kuchlanishning o ‘sishi bilan elektrostatik emissiyaning ta ’siriga asosan sodir b o ‘ladi. - 3.2. Lampali fotoelementlarning tuzilishi, ishlash tartibi, asosiy tavsiflari va parametrlari Elektrovakuumli fotoelement shisha ballon b o ‘lib, unda 10 6 mm. simob ust. atrofida bosimli vakuum hosil qilingan va ikkita elektrod — fotokatod К va anod A joylashtirilgan. Shisha ballonni ichki yuzasining yarm iga, y a’ni ichki yarim sferaga katod q o ‘yiladi. K atod materiali sifatida kislorod bilan aktivlashtirilgan seziy ishlatiladi, b a ’zida surmali-seziyli katod (SbCs3) tayyorlanadi. K atodning uchini shisha ballonning yon qismida joylashtiriladi. Elektrovakuum fotoelem entlarning volt-am per tavsiflari / f = / ( f / ) shuni ko‘rsatadiki, fototok boshida kuchlanishning ko‘payishi bilan tez o ‘sib boradi, so‘ng yorug‘lik oqimi F -const b o ‘lganda, deyarli o ‘zgarishsiz qoladi. Buni quyidagicha tushuntirish mumkin. T o ‘y in g an k u c h la n ish so d ir b o ‘lg an d a, fo to k a to d bilan nurlanuvchi barcha elektronlar anod yuzasiga yetadi va keyingi tokning juda kichik o ‘sishi kuchlanishning o ‘sishi bilan elektrostatik emissiyaning ta ’siriga asosan sodir b o ‘ladi.
3.3 . Fotoelektron ko‘paytirgichlar. Fotoelektron ko‘paytirgich deb, shunday fotoeffektli fotoelementga aytiladiki, unda fototok kuchayishi ikkilamchi elektron emissiyani ishlatish yo‘li bilan amalga oshiriladi. Fotoelektron ko^aytirgichlarning kamchiligi sezgirligining pasayishi (qarishi) hisoblanadi, undan tashqarii ularga katta kuchlanishli manba talab qilinadi (2300 voltgacha). - 3.3 . Fotoelektron ko‘paytirgichlar. Fotoelektron ko‘paytirgich deb, shunday fotoeffektli fotoelementga aytiladiki, unda fototok kuchayishi ikkilamchi elektron emissiyani ishlatish yo‘li bilan amalga oshiriladi. Fotoelektron ko^aytirgichlarning kamchiligi sezgirligining pasayishi (qarishi) hisoblanadi, undan tashqarii ularga katta kuchlanishli manba talab qilinadi (2300 voltgacha).
Do'stlaringiz bilan baham: |