Шахснинг ўз-ўзини англаши ва Мен—концепцияси. Шахснинг социал тасаввурлари

Ўзини ўзи англаш вазифаларини В.А.Аверин бўйича таҳлил қилсак, у қуйидагилардан иборат:

• Ўзини ўзи англаш вазифаларини В.А.Аверин бўйича таҳлил қилсак, у қуйидагилардан иборат:
• 1. Ўзини ўзи билиш – ўзи ҳақида ахборотга эга бўлиш.
• 2. Ўзига нисбатан руҳий-қадриятли муносабат.
• 3. Хулқ-атворда ўзини ўзи бошқариш.

Л.С.Виготский, А.Буземан ортидан ўзини ўзи англаш тузилиши муаммосини ўрганиб, унинг тузилишини ифодаловчи олти йўналишда тўхталди:

• Л.С.Виготский, А.Буземан ортидан ўзини ўзи англаш тузилиши муаммосини ўрганиб, унинг тузилишини ифодаловчи олти йўналишда тўхталди:
• -ўзи ҳақидаги билимларни йиғиш, уларни боғлиқлиги ва тасдиқланганлигининг ўсиши;
• -ўзи ҳақидаги билимларнинг чуқурлашуви, психологик (ўзининг ички дунёси ҳақидаги қарашларининг образига аста-секин кириб бориш);
• -интеграция (ўзини бир бутун деб англаш);
• -ўзининг индивидуаллигини англаш;
• -ўзини ўзи баҳолашдаги ички ахлоқий критерийларнинг ривожланиши;
• -ўзини ўзи англаш жараёнининг ўзига хослигининг ривожланиши.

И.И.Чесноков ўзини ўзи англашни уч томон: билиш (ўзини ўзи билиш), руҳий-маънавий (ўз-ўзига муносабат) ва фаолй-иродавий (ўзини ўзи бошқариш) нинг бирдамлиги деб тушунади. Ўзини ўзи англашнинг доимийлиги, доимий жараёнда бўлиши таъкидлаб ўтилади.

• И.И.Чесноков ўзини ўзи англашни уч томон: билиш (ўзини ўзи билиш), руҳий-маънавий (ўз-ўзига муносабат) ва фаолй-иродавий (ўзини ўзи бошқариш) нинг бирдамлиги деб тушунади. Ўзини ўзи англашнинг доимийлиги, доимий жараёнда бўлиши таъкидлаб ўтилади.

Р.Бернс Мен-концепциясини инсоннинг ўзига йўналтирилган кўрсатмалар жамланмаси дея таърифлайди. Шунда аттитюьд билан ўхшашлиги асосида унда уч таркибий қисмни ажратиш мумкин: 1) когнитив – “МЕН образи” (инсоннинг ўзи ҳақидаги тасаввурларини таърифлайди); 2) аффектив (ўзига нисбатан яхлит ёки ўз шахсининг алоҳида томонларига бўлган муносабатни акс эттиради); 3) ахлоқий (биринчи иккита қисмнинг пайдо бўлганини билдиради).

• Р.Бернс Мен-концепциясини инсоннинг ўзига йўналтирилган кўрсатмалар жамланмаси дея таърифлайди. Шунда аттитюьд билан ўхшашлиги асосида унда уч таркибий қисмни ажратиш мумкин: 1) когнитив – “МЕН образи” (инсоннинг ўзи ҳақидаги тасаввурларини таърифлайди); 2) аффектив (ўзига нисбатан яхлит ёки ўз шахсининг алоҳида томонларига бўлган муносабатни акс эттиради); 3) ахлоқий (биринчи иккита қисмнинг пайдо бўлганини билдиради).