Шахс ва жамият ўқитувчи учун услубий қўлланма

Протосоциал ассоциациялар (дўстона компаниялар), агар уларни умумий фаолият бирлаштирса, юқори даражада ривожланган гуруҳга айланиши мумкин.

Гуруҳлар ва жамоалар, улардаги муносабатлар ижтимоий қимматга эга бўлган биргаликдаги фаолият билан боғланган (ишчилар жамоалари, партиялар, мактаб синфлари, талабалар гуруҳлари).

Схема № 12

ОИЛАВИЙ ЦИКЛ

Эр/хотин танлаш

Кўнгил овлаш даври

Тўй/Никоҳ

Болалар туғилиши

Болалар тарбияси ва уларнинг ижтимоийлашуви

Қарилик: болалар ота-оналари тўғрисида қайғурадилар

Ўлим ва бевалик

Схема № 13

СИЁСИЙ ТИЗИМНИНГ ТАРКИБИЙ ҚИСМЛАРИ

Сиёсий муносабатлар	Сиёсий жараёнлар
Сиёсий ташкилотлар	Сиёсий қарашлар, ғоялар, назариялар

Схема № 14

Атама	Талқини
Фуқаролик	Инсоннинг сиёсий ва ҳуқуқий жиҳатдан муайян давлатга мансублиги
Декларация	Сиёсат тамойилларини, бирор-бир дастурнинг асосий қоидаларини расман билдириш, тантанали равишда эълон қилиш
Конвенция	Халқаро шартнома турларидан бири бўлиб, бирор-бир соҳада давлатларнинг ўзаро ҳуқуқ ва мажбуриятларини белгилайди

Схема № 15

ФАН-ТЕХНИКА ТАРАҚҚИЁТИ Фан ва техниканинг яхлит, бир-бирига боғлиқ ҳолда, изчил ривожланиши

Ривожланиш босқичлари 1. Бир қатор ихтиролар қилиниши ва уларнинг машиналашган ишлаб чиқаришнинг вужудга келиши билан якунланиши (XVI-XVIII асрлар) 2. Махсус фан соҳаларининг ва амалий тадқиқотларнинг ривожланиши (XIX аср – XX асрнинг биринчи ярми) 3. Илм-фаннинг жамиятнинг бевосита ишлаб чиқариш кучига айланиши – ҳозирги замон илмий-техника инқилоби.

Схема № 16

И.КАНТНИНГ ҚАТЪИЙ ИМПЕРАТИВИ Ҳатти-ҳаракатларнинг сўзсиз тамойили. И.Кант этикасининг асосий қонуни.

Биринчи ифодаси: “Бошқалар сенга қандай муомала қилишларини истасанг, бошқалар билан шундай муомала қил”.

Иккинчи ифодаси: “Шундай қоидага мувофиқ муомала қилгинки, унга риоя қилар экансан, шу вақтнинг ўзида у ҳамма учун умумий бўлган қонунга айланишини хоҳлашинг мумкин бўлсин”, яъни ахлоқий талабларнинг барча учун умумийлигига эътибор қаратилмоқда.

Учинчи ифодаси: “Шундай муомала қилгинки, сен инсониятга нисбатан ҳам ўз номингдан, ҳам бошқа ҳар қандай киши номидан доимо худди мақсадга бўлганидек муносабатда бўл ва ҳеч қачон унга восита сифатида муносабатда бўлмагин», яъни бу ерда инсонга восита сифатида қарашга тақиқ мавжуд.

Схема № 17

“МАДАНИЯТ” ТУШУНЧАСИ Бир неча юзлаб таърифлари мавжуд. Анъанага кўра маданиятни моддий ва маънавий турларга бўлиш қабул қилинган.

Моддий маданият: Моддий олам предметлари ва ҳодисаларини ишлаб чиқариш ва ўзлаштириш билан, инсон жисмоний табиатининг ўзгаришлари билан боғлиқ. Унга меҳнатнинг моддий-техникавий воситаларини, коммуникацияларни, иншоотларни, якка фойдаланиш воситаларини ҳамда ишлаб чиқариш тажрибасини, ишлаб чиқариш жараёнини амалга оширувчи кишиларнинг маҳорати ва билимларини киритиш мумкин.