Щадимги европада илк фалсафий билимлар ривожи, ижтимоий таращщиёт, маданий жараёнлар



Download 281,82 Kb.
bet48/75
Sana26.02.2022
Hajmi281,82 Kb.
#468734
1   ...   44   45   46   47   48   49   50   51   ...   75
Bog'liq
asadbek

Агар ащл тана билан бо\лищ былганда эди, деб фикр юритади Арасту, - унда у щандайдир муайян сифатга эга былар эди (масалан, ё совущ ёки иссищ быларди) ва худди сезиш хусусияти ыз аъзосига эга былган каби, у =ам щандайдир ыз аъзосига эга быларди. Лекин бундай =еч нарса йыщ.

Пифагорчи Акмеон айтганидек, мия фикрлаш аъзосидир. Буни Гомер =ам тафаккур аъзонинг дифрагмасини кыриш чо\ида =ато былса =ам анищлади. Арасту асоссиз равишда тафаккур учун жисмий аъзолик мавжудлигини инкор этди.

Тафаккур, дейди у, тананинг энтелехияси эмас, у автономдир. Инсон жоннинг анищ тизимини унинг «этика» асарида кыришимиз мумкин. У ерда инсон жони иккита асосий щисмга былинади, яъни ащил ва ноащл щисмга, кейингиси ысимлик ва аффективликка интилувчи э=тиросдир. Арастуда сезгилар интилиш щобилиятлари билан чамбарчас бо\лищ.

Жоннинг ащл щисми идрокка ва онгга былинади, яъни амалий ва назарий ащлга былинади. Амалий ащл жоннинг эътиросли щисми устидан =укмрон былиши керак.

Назарий ащл эса мушо=адали ащл былиб, у фаолиятга тааллущли бирон-бир нарса =ащида фикрламайди ва нимадан щочиш керак ёки нимага интилиш керак демайди. Жоннинг аффектив щисмига алощаси йыщ.

Унинг аффектив щисми интилишларга тыла жонни =аракатга келтиради. амалий ащлни =ам =аракатга келтиради яъни мащсадни йыловчи ащл фаолиятга йыналтирилган былади. мушо=ада юритувчи ащлдан у мащсадга интилиши билан фарщ щилади. Доим ты\ри, интилиш =амиша ты\ри былмайди.

Назарий ащл — билишнинг соф субъектидир. Арасту уни =ар щандай нарсага айланадиган ащлга ва барча нарсани яратадиган ащлга былади. кейинчалик буларни пассив ва актив интеллект деб атаган.

Арасту тана, жон ва ащл ыртасидаги муносабат масаласига уч хил щараган. Бу уч хил щарашлик Арасту ижодининг уч босщичига бо\лищ. Даставвал, Арасту ащл жонга тааллущлидир дейди. Жон эса танага щарама-щаршидир. Кейинчалик, жон =аётий куч сифатида танага жойлашган былиб, у билан бо\лищ, ало=ида аъзо сифатида барча тирик махлущотларга алощадорлик, бирощ ащлни жондан ажрата бошлади. Ни=оят, Арасту жонни тананинг энтелехия деб таърифлаган. Бундай жон абадий эмас, у тана билан бирга пайдо былади ва парчаланади. Бирощ ащл (noys) номоддий ва бощий фаол интеллект сифатидан жондан мутлащо ажралгандир.


Download 281,82 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   44   45   46   47   48   49   50   51   ...   75




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish