Sh. Sh. Shodmonov, U. V. G'Ofurov iqtisodiyot nazariyasi o'zbekiston Respublikasi Oliy va o'rta maxsus ta'lim vazirligi tomonidan darslik sifatida tavsiya etilgan Toshkent «iqtisod-moliya»



Download 61,19 Mb.
bet185/305
Sana13.04.2022
Hajmi61,19 Mb.
#548903
1   ...   181   182   183   184   185   186   187   188   ...   305
Bog'liq
иктисод назарияси.FR10

Iste'mol tovarlari va xizmatlari




Iste'mol tovarlari va xizmatlari

*




Qiymati (miqdorxnarxi)




Ijtimoiy qiymati







Ijtimoiy nafliligi jihatidan




Ijtimoiy nafliligi jihatidan

4

±

YALPI TALAB MIQDORI

=

YALPI TAKLIF MIQDORI

*

4

Qiymat jihatidan




Ijtimoiy qiymati jihatidan







Ijtimoiy nafliligi (turlari, miqdori va sifati)




Ijtimoiy nafliligi (turlari, miqdori va sifati)




A

Investitsiya tovarlari va ishchi kuchi




Investitsiya tovarlari va ishchi kuchi





Qiymati (miqdorxnarxi)




Ijtimoiy qiymati

\
Yalpi talab egri chizig'i va yalpi taklif egri chizig'i kesishgan nuqta umumiqtisodiy muvozanatni ifodalab, bu holatga narxning muvoza­natli darajasi va milliy ishlab chiqarishning muvozanatli real hajmi orqali erishiladi.


Iqtisodiyot doimiy ravishda makroiqtisodiy muvozanat tomon harakat qiladi va ma'lum darajada bu tenglik ta'minlab turiladi. Biroq, yalpi talab va yalpi taklifga ta'sir etuvchi omillaming o'zgarib tarishi natijasida muvozanat buziladi va iqtisodiyot yangi muvozanat tomon harakat qiladi.
Yalpi talab va yalpi taklif muvozanati yalpi taklif egri chizig'ining qaysi kesmasida ro'y berishiga qarab o'ziga xos xususiyat kasb etadi.
Yalpi talab egri chizig'i yalpi taklif egri chizig'ini yotiq kesmada kesib o'tsa, narx darajasi milliy ishlab chiqarish muvozanatli real hajmi­ning shakllanishiga hech qanday ta'sir ko'rsatmaydi. Bunda yalpi talab miqdorining o'sishi milliy ishlab chiqarish real hajmining oshishiga, uning kamayishi esa bu hajmning kamayishiga olib keladi. Biroq, bu o'zgarishlar iqtisodiyotdagi umumiy narx darajasining o'zgarishisiz ro'y beradi (15.7-chizma).
75. 7-chizma

Yotiq kesmada yalpi talab va yalpi taklif muvozanatining o'zgarishi


Chizmadan ko'rinadiki, yotiq kesmada yalpi talabning o'sishiga taklif egri chizig'i bo'yicha muvozanat nuqtasining o'ng tomonga silijishi orqali javob beriladi. Ya'ni, AD,dan AD2ga qadar o'sgan talab miqdori iqti­sodiyotda to'liq foydalanilmayotgan ishlab chiqarish quwatlarining ishga tushirilishi orqali milliy ishlab chiqarish hajmini Q(dan Q2ga qadar o'stirish orqah qondiriladi.


Tik kesmada ishchi kuchi va ishlab chiqarish quwatlaridan to'liq foydalaniladi, shu sababli yalpi talabning kengayishi faqat narx daraja- siga ta'sir ko'rsatadi, ya'ni uni oshiradi. Milhy ishlab chiqarishning real hajmi esa o'zgarishsiz qoladi (15.8-chizma).
15.8-chiznia

Tik kesmada yalpi talab va yalpi taklif muvozanatining o'zgarishi


Chizmadan ko'rinib turibdiki, tik kesmada yalpi talab miqdorining AD,dan AD2ga oshishi faqat narx darajasini P,danP2ga qadar o'sishiga olib kelmoqda, milhy ishlab chiqarish hajmi esa potentsial daraja - Qs hajmida qolmoqda. Chunki bu chegarada iqtisodiyot o'zining barcha ishlab chiqarish imkoniyatlarini ishga solib bo'lgan hisoblanadi.


Oraliq kesmada yalpi talabning kengayishi bir vaqtning o'zida milhy ishlab chiqarish real hajmining ko'payishiga va narx darajasining oshi­shiga ohb keladi (15.9-chizma).
15.9-chizma


Download 61,19 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   181   182   183   184   185   186   187   188   ...   305




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish