Ш. Пўлатов Низомий номидаги тдпу ҳузуридаги халқ таълими ходимларини қайта тайѐрлаш ва уларнинг малакасини ошириш ҳудудий маркази ―Педагогика, психология ва таълим технологияси‖ кафедраси доценти, п ф. н. Тақризчилар

бешинчидан,
у фикрини аниқ тушунтириш мақсадида, уни чиройли 
сўзлар билан ифодалай олиши зарур; 
олтинчидан,
у (устозлардан) таълим олишга, билим, маърифатга ҳавасли 
бўлиши, ўқиш-ўрганиш жараѐнида сира чарчамайдиган, машаққатлардан 
қочмайдиган бўлиши зарур; 
еттинчидан,
еб-ичишда очофат бўлмаслиги, аксинча, ўзини тия олиши, 
(қимор ѐки бошқа) ўйинлардан завқ, ҳузур олишдан узоқ бўлиши зарур; 
саккизинчидан,
у ҳақ ва ҳақиқатни, одил ва ҳақгўй одамларни севадиган, 
ѐлғон ва ѐлғончиларни ѐмон кўрадиган бўлиши зарур; 
тўққизинчидан,
у ўз қадрини билувчи ва номус-ориятли одам бўлиши, 
пасткашлардан юқори турувчи, туғма олийҳиммат бўлиши, улуғ, олий 
ишларга интилиши зарур; 
ўнинчидан,
бу дунѐ молларига, динор ва дирҳамларга қизиқмайдиган 
(мол-дунѐ кетидан қувмайдиган) бўлиши зарур; 
ўн биринчидан,
табиатан адолатпарвар бўлиб, одил одамларни 
севадиган, истибдод ва жабр-зулмни, мустабид ва золимларни ѐмон кўрувчи, 
ўз одамларига ҳам, бегоналарга ҳам ҳақиқат қилувчи, барчани адолатга 
чақирувчи, ноҳақ жабрланганларга мадад берувчи, барчага яхшиликни ва ўзи 
суйган гўзалликларни раво кўрувчи бўлиши зарур. Ўзи ҳақ иш олдида 
ўжарлик қилмай, одил иш тутгани ҳолда ҳар қандай ҳақсизлик ва 
разолатларга муросасиз бўлиши зарур; 
ўн иккинчидан,
ўзи зарур деб ҳисоблаган чора-тадбирларни амалга 
оширишда қатъиятли, саботли, журъатли, жасур бўлиши, қўрқоқлик ва 
ҳадиксирашларга йўл қўймаслиги зарур
1
деб ҳисоблайди. 
Раҳбарликнинг энг буюк мезони - 
Адолат
. Бу сўзнинг замирида бутун 
халқ тақдири, жамият истиқболи, мамлакатимиз келажаги мужассам бўлган. 
Буни чуқурроқ англайлик. Адолат ҳамма нарсадан устун бўлиши керак. 
«Куч - адолатда» деган Амир Темур бобомизнинг бизга қолдирган ўгит-
насиҳатларини эсимиздан, хаѐлимиздан чиқаришга ҳаққимиз йўқ. 
Ўзидан бир поғона юқори бўлган кишининг олдида икки букилиб, ўзидан 
бир поғона паст бўлган одамни оѐқости қилиш эски мустабид тузум ва 
жамиятнинг тимсоли эди. Биз бундай иллатлардан қутулишимиз, уни 
бутунлай йўқотишимиз керак. 
Қўлингиз остидаги кишилар сизга фақат хизмат юзасидан ҳисобот 
бериши мумкин, халос. Инсон сифатида, шахс сифатида, қолаверса, фуқаро 
сифатида сиз билан тенг ҳуқуқли эканлигини ҳеч қачон унутмаслик керак.
Ҳақиқий раҳбар барчага бирдай одилона муносабатда бўлади. Албатта, 
одамлар ҳар хил бўлади. Уларнинг орасида гап уқмайдиган, баъзан эса 
рўйирост эътироз билдирадиганлар ҳам бўлади. Халқ дегани барча 
фазилатлари билан бир қаторда нуқсонлари билан ҳам яхлитлигича халқдир. 
Ҳақиқий раҳбар ана шу яхлитликни англаб, ақл билан ҳис этиб, уларнинг 
бошини қовуштириб, ўзига эргаштира олиши билан халқ олдида муносиб 
ҳурмат ва иззат қозонади.
1
Абу Наср Форобий. Фозил одамлар шаҳри. –Т.: ―Ўзбекистон миллий энциклопедияси‖ давлат илмий нашриѐти. 2004. 
41-42-б. 

---

91 
Раҳбар ходим қиѐфасини белгилашда муҳим мезонлардан бўлган юксак 
маънавият, масъулият ва маданиятлилик даражаси ҳам муҳим ўрин тутади.