Ш. А. Агзамова, Э. А. Шамансурова, Д. К. Ганиева, С. А. Убайдуллаева

Машғулотли зўриқмалар ўлчамини аниқлаш 

---

349 
Машғулотли зўриқмалар хавфсиз бўлиши учун бўсаға даражасидан ѐки 
максимал кўтара оладиган зўриқмалардан паст бўлиши керак ва шу билан 
бирга организмнинг юрак қон томир ва бошқа системаларнинг имкон 
даражасида максимал таранглашувини чақира олиши керак. 
ЮҚС тақсимланган зўриқманинг энг асосий мезонидан бири: ЮҚСнинг 
ўзгариши зўриқма даражаси, юрак фаолияти интенсивлиги, зўриқманинг 
адекват ѐки ноадекватлиги ҳақида тез ва ишончли гувоҳликдир. 
-Машғулот даражаси тинч холатдаги пульс ва унинг зўриқмада ортиши 
(минутига зарбалар сони)нинг 60%дан иборат йигиндисидан аниқланади, 
масалан: ўсиш – 70; ўсишдан 60%и -42. Шундай қилиб, машғулот даражаси: 
80+42=122 мин.га тенг. 
Жисмоний фаоллик бошланганидан сўнг биринчи 2-3 хафтада жисмоний 
зўриқманинг ортиши асосан машғулотлар сони ва давомийлиги, оз миқдорда 
интенсивлиги ошиши ҳисобига рўй беради. 
Машғулотлар курси давомийлиги -10-12 ой. Машқлар даврийлиги хафтасига 
уч марта, давомийлиги – 30-35 мин.
Бир йил давомидаги гуруҳли машғулотлар курси тугагач, беморга уй 
шароитида ҳаѐти давомида мустақил равишда машқларни давом эттириш 
тавсия этилади. Бунда машғулотлар даражаси тиббий назорат остида 
тайинланган нисбатан паст бўлиши керак (аниқланган индивидуал меҳнат 
қобилиятининг 50-75%и етарли). Ҳар 4-6 ойда беморлар машқларни 
коррекциялаш ва навбатдаги текширув учун тиббий маслахатга юборилади. 
Жисмоний реабилитация ЮИКли, инфаркт ўтказган ва сурункали юрак 
етишмовчилиги (СЮЕ) бўлган беморларга тайинланади; асосий талаб 
компенсациянинг стабил кечиши.
Давомли жисмоний реабилитацияга қарши кўрсатмалар:
- актив миокардит; 
- клапанли тешиклар стенози; 
- юқори градациялар ритмининг бузилиши; 
- туғма цианотик нуқсонлар; 

---

350 
-стенокардия хуружлари чап қоринчанинг паст қон чиқарувчи фракцияси 
билан кечган беморлар учун.