Semema va uning tarkibiy qismlari

Mavzuni mustahkamlash uchun savol va topshiriqlar

1.Sememaning semik tarkibi nima?

2.Lingvistik semema qaysi kimyoviy hodisaga qiyosan baholanishi mumkin?
3.Lingvistik sema qaysi kimyoviy terminga monand?
4.Atash semasi nima?
5.Ifoda semasi nima?
6.Vazifasi semasi nima?
7.Qanday semalar birlashtiruvchi sema deyiladi?
8.Qanday semalar farqlovchi semalar deyiladi?


Test

1.So‘z boyligi, asosiy lug‘at tarkibi, ularning ma‘no turlari, so‘z ma‘nolarining ifodalanish yo‘llarini o‘rganuvchi bo‘lim tilshunoslikning qaysi bo‘limi? A) Leksikografiya B) Orfografiya C) Orfoepiya D) Leksikologiya

2.Semasiologiyaning o‘rganish obekti nima? A) So‘zning semantik taraqqiyoti B) So‘zdagi tovush o‘zgarishlari C) Til birliklarining o‘zaro ma‘noviy xossalari D) So‘zning ma‘no xussusiyatlari
3.So‘zning obektiv borliqdagi narsa va hodisalarni ifodalovchi ma‘nosi: A) ifoda semasi B) vazifa semasi C) hosila sema D ) atash semasi
4.Leksema ko‘chma ma’noda qo‘llanganda, uning asosan qaysi semasida sifat o‘zgarishi yuz beradi? A) atash semasida B) ifoda semasida C) vazifa semasida D) barcha semasida
5.Uka va singil leksemalarida farqlovchi sema: A) atash semasi B) ifoda semasi C) vazifa semasi D) barcha semalari

Glossariy sema – sememani tashkil etuvchi eng kichik birlik atash semasi – borliq hodisasini ifodalovchi sema; denotativ sema ifoda semasi – leksemaning ifoda bo‘yog‘ini tashkil etuvchi sema; konnotativ sema vazifa semasi – leksemaning vazifa xususiyatini aks ettiruvchi sema; funksional sema birlashtiruvchi sema – leksemalarning mushtarak semasi; integral sema farqlovchi sema – leksemalarning farqlanuvchi semalari$ differensial sema