Say d u lla m irzayev

80 
Hamid Olimjon.
K o ‘klam. — Т.: 0 ‘zdavnashr, 1929, 4-bet.
81 
« 0 ‘zbekiston S h o ‘ro adabiyoti» jurnali, 1934, 1-son, 7-bet.
82 Bu haqda Sarvar A zim ovning «A badiyat» (1988), N aim K arim ovning
«H am id O lim jon» (1979) m onografiyalarida m axsus fikr yuritilgan.
83 Qarang: «Q izil 0 ‘zbekiston» gazetasi, 1938-yil, 18-aprel.
262

---

Shunisi m uhim ki, H am id Olimjon ijodini baholashda yo‘l 
q o ‘yilgan xato va kam chiliklar yillar o ‘tishi bilan yangi-yangi 
ilm iy ta d q iq o tla r tufayli tu z a tila bo rd i. Shu ta riq a H am id 
O lim jo nnin g o ‘zbek a d a b iy o tid a tu tg a n o ‘rni va ad a b iy o t 
xazinasiga q o ‘shgan hissasi to ‘g‘ri k o ‘rsatiladigan b o id i. Hamid 
Olimjon ijodini ilmiy asosda o ‘rganish, tadqiq va tahlil etish 
sohasida, ayniqsa, ikkinchi jahon urushidan keyingi davrlarda 
jiddiy m uvaffaqiyatlarga erishildi. Shoir ijodining o ‘ziga xos 
xususiyatlarini, badiiy m ahorat va til masalalarini tadqiq va tahlil 
etishga e’tibor kuchaydi. Bu o ‘rinda, xususan Sarvar Azimovning 
«Hamid Olimjon abadiyati» (1967), Salohiddin M amajonovning 
« S h o ir d u n y o si» (1974), N a im K a rim o v n in g « H am id
Olimjonning poetik m ahorati» (1964), «Hamid Olimjon» (1979) 
singari tadqiqotlari katta aham iyat kasb etdi. Sarvar Azimov 
o ‘z m onografiyasida Hamid O lim jonning serm a’no va serjilo 
ijodini, she’riyatdagi novatorligi, obraz yaratish usullari, badiiy 
uslublari, sujet va kom pozitsiya qurish san ’ati, tili va uslubi, 
m u m to z a d a b iy o t va x a lq o g ‘zak i ijo d i b o y lik la rid a n
foydalanishini aniq m isollarda ochib bergan. Olim shoirning 
ibratli hayot yo'lini va serqirra ijodini qiziqarli, o ‘qimishli qilib 
bayon etgan. Bunda u arxiv materiallaridan, k o ‘pchilikka m a’lum 
b o ‘lm agan fakt va hujjatlardan foydalangan. Qisqasi, H am id 
O lim jon adabiy m erosini t o ‘plash, n ashr etish, ilmiy asosda 
o ‘rganish va tahlil qilish sohasida salmoqli yutuqlar mavjud.
* * *
H am id Olim jon qisqa, lekin m azm undor va ibratli hayot 
kechirdi. U 1909-yilning 12-dekabrida Jizzax shahrida tug ‘ildi. 
O ktabr to ‘ntarishidan so‘ng yangi m aktablarda o ‘qidi. H am id 
Olimjonning unib-o‘sishi, shaxs va ijodkor sifatida shakllanishida 
pedakadem iya (hozirgi Alisher N avoiy nom idagi Sam arqand 
D avlat universiteti) muhim rol o ‘ynadi. H am id Olimjon 1928- 
1930-yillarda pedakadem iyada U yg‘un, Oydin, Mirtemir, Jalol 
Ikrom iy kabi yosh shoirlar bilan birga o ‘qidi. Universitetdagi 
a d ab iy m u h it H am id O lim jonning ijodiy tak o m ilid a k a tta
ahamiyatga ega b o id i.
263

---

H a m id O lim jo n n in g b irin c h i sh e’r la r to p la m i 
« K o ‘klam » (1929) talab alik
c h o g ‘larining 
m ahsuli b o ‘lib, u 
a d a b iy o tg a is te ’d o d li b ir yosh 
s h o irn in g
k irib k elg an id an
dalolat berdi.
H am id Olim jon ijodiy ishni doim o faol jam o atch ilik ishi 
bilan q o ‘shib olib bordi.