Sanoatda kadrlar va mehnatga haq to‘lash

Mehnat salohiyati bilan shtat jadvalining ta’minlanganligini (Ms.shj.t) aniqlash uchun bir qancha hisob- kitoblar qilish mumkin. Eng avvalo bu bo‘yicha umumiy ko‘rsatkichni aniqlash lozim. Buning uchun mehnat salohiyatiining haqiqiy miqdori (Ms.x) uning shtat jadvalidagi miqdoriga (Ms.shj) bo‘linadi:

Ms.shj.t= Ms.x/Ms.shj.

Mehnat salohiyatining sig‘imi (Ms.sg‘) ham ushbu guruhga kiruvchi muhim ko‘rsatkichlardan biri. Uning aniqlash uchun mehnat salohiyati miqdorini (Ms) yaratilgan (sotilgan) mahsulot (ish, xizmat) hajmining (Q) miqdoriga bo‘linadi:

Ms.sg‘= Ms/Q

Mehnat salohiyatining qurollanganligi yoki asosiy vositalar faol qismining mehnat salohiyati bilan ta’minlanganligi ni aniqlash uchun asosiy vositalarning faol qismi (Av.f) mehnat salohiyati miqdoriga (Ms) bo‘linadi yoki teskarisi:

Ms.qur= Av.f/Ms yoki Ms.t= Ms/Av.f.

Aylanma mablag‘larning mehnat salohiyati bilan ta’minlanganligi
(Aym.Ms) ham mehnat salohiyatini tahlil qilishda va boshqa ko‘rsatkichlar
o‘zganishiga shu bilan bog‘liq omillarning ta’sirini aniqlashda qo‘llaniladi. Buni aniqlash uchun mehnat salohiyati miqdorini (Ms) aylanma mablag‘lar hajmiga (Aym) bo‘lish lozim:

Aym.Ms= Ms/Aym.

Mehnat salohiyatidan foydalanish samaradorligi ko‘rsatkichlariga quyidagilar kiradi:

• 
  mehnat salohiyatining natijaviyligi;
  
• 
  mehnat salohiyatining rentabelligi;
  
• 
  mehnat salohiyatining daromadliligi.
  

Ushbu ko‘rsatkichlarning har birini aniqlash yo‘llarini alohida ko‘rib chiqish maqsadga muvofiqdir.
Mehnat salohiyatining natijaviyligi (Ms.n) natijaning mehnat salohiyatiga nisbati bilan aniqlanadi.
Agar natijani «Q» deb belgilasak, uning mehnat salohiyatiga (Ms) nisbati, ya’ni mehnat salohiyatining natijaviyligi quyidagicha aniqlanadi:

Ms.n=Q/Ms.

Buni boshqacha so‘z bilan mehnat unumdorligi deb ham atash mumkin..