Sanoat ishlab chiqarishini tashkil etish

O = (S x 100) : 100 - A,
bu erda: O - QQSsiz aksiz solig‘ini о‘z ichiga oladigan narx;
S - korxonaning hisob-kitob (ulgurji) narxi (me’yoriy xarajatlar va foyda me’yori);
A - aksiz solig‘i stavkasi.
Stavkalari foizlarda belgilangan aksizlanadigan mahsulot bо‘yicha aksiz solig‘ining hisob-kitobiga shartli misol.

1.	Mahsulot birligining tannarxi	sо‘m	1500
2.	Zaruriy foyda	sо‘m	100
3.	Mahsulotning hisob-kitob (ulgurji) narxi (1-satr + 2-satr)	sо‘m	1600
4.	Aksiz solig‘i stavkasi	foiz	20
5.	Aksiz solig‘i bilan mahsulotning narxi (QQSsiz) (3-satr x 100) : (100 - 4-satr)	sо‘m	2000
6.	Aksiz solig‘ining summasi (5-satr - 3-satr)	sо‘m	400

2. Aksiz solig‘i tо‘lovchilar va soliq solish ob’ekti.
Aksiz solig‘i tо‘lovchi yuridik va jismoniy shaxslar quyidagilardir:
-О‘zbekiston Respublikasi hududida aksiz solig‘i solinadigan tovarlarni (aksiz tо‘lanadigan tovarlarni) ishlab chiqaruvchilar;
-О‘zbekiston Respublikasi hududida aksiz solig‘i solinadigan (aksiz tо‘lanadigan xizmatlar) mobilь aloqa xizmatlarini kо‘rsatuvchilar;
-benzin, dizelь yoqilg‘isini yakuniy iste’molchilarga realizatsiya qilishni, shu jumladan avtomobillarga yoqilg‘i quyish shoxobchalari orqali realizatsiya qilishni, shuningdek gazni avtomobillarga yoqilg‘i quyish shoxobchalari orqali realizatsiya qilishni amalga oshiruvchilar. Ushbu bо‘limni qо‘llash maqsadida yakuniy iste’molchilar deganda о‘z ehtiyojlari uchun benzin, dizelь yoqilg‘isi hamda gaz oluvchi yuridik va jismoniy shaxslar tushuniladi.
-О‘zbekiston Respublikasining bojxona hududiga aksiz tо‘lanadigan tovarlarni import qiluvchilar;
- oddiy shirkat aksiz tо‘lanadigan tovar ishlab chiqargan taqdirda, oddiy shirkat shartnomasining oddiy shirkat ishlarini yuritish zimmasiga yuklatilgan sherigi (ishtirokchisi).
Aksiz tо‘lanadigan tovarlarning ayrim turlari bо‘yicha aksiz tо‘lanadigan tovarlar ishlab chiqaruvchi bо‘lmagan shaxs О‘zbekiston Respublikasi Prezidentining qaroriga binoan aksiz solig‘ini tо‘lovchi etib belgilanishi mumkin.