Vguruh.
Temir yo‘l, dengiz, daryo va havo transport vositalari; kuchlanish
mashina va uskunalari; issiqlik texnika uskunalari; turbina uskunalari, elektrodvigatel va
dizel-generatorlar. Elektr uzatish va aloqa qurilmalari; quvurlar —
8%.
Amortizatsiya ajratmalari me’yorlari asosiy vositalarning dastlabki qiymatiga
foizlarda belgilanadi.
Korxona tasdiqlangan me’yorlarga nisbatan kamaytirilgan amortizatsiya
me’yorlarini, shuningdek tezlashtirilgan amortizatsiyani qo‘llash huquqiga egadir.
Tezlashtirilgan amortizatsiya qo‘llanganda qonun xujjatlarida tasdiqlangan, 2,0
dan oshmaydigan koeffitsient qo‘llanilishi, tasdiqlangan me’yorlardan oshib
ketgandagi farq foyda (daromad) solig‘i bo‘yicha soliq solish bazasiga kiritilishi
kerak.
Amortizatsiya quyidaga fondlar bo‘yicha hisoblanmaydi:
kutubxona fondlari, arxitektura va san’at yodgorliklari;
er;
mahsuldor hayvonlar, buqa va ho‘kizlar;
hokimiyatlarga bo‘ysunadigan shahar obodonchiligi inshootlari va umumiy
foydalanishdagi avtomobil yo‘llari;
O‘zbekiston
Respublikasi
Vazirlar
Mahkamasining
qaroriga ko‘ra konservatsiyaga o‘tkazilgan fondlar;
•
to‘liq
amortizatsiyalangan
asosiy
fondlar.
Qurilayotgan korxonaning xarid qilingan asosiy fondlari, shuningdek tugallanmagan
qurilish bosqichida bo‘lgan, qurilishni tashkil etish loyihasiga muvofiq qurilish-
montaj ishlarini bajarish uchun ishlatiladigan ob’ektlar bo‘yicha amortizatsiyani quruvchi
asosiy fondlarning qiymati to‘g‘risidagi ma’lumotnoma asosida belgilangan me’yorlar
bo‘yicha xisoblab yozadi.
Har bir ob’ektga eskirishni hisoblab yozish har oyda amalga oshiriladi.
Amortizatsiya kiymati korxona xarajatlariga to‘liq o‘tkazilganda asosiy vositalarning
bundan keyin foydalanishda bo‘lish davri uchun eskirish xisoblanmaydi (eskirish dastlabki
qiymatning 100%idan oshishi mumkin emas).
YAngi kelib tushgan asosiy vositalar bo‘yicha eskirish foydalanish boshlangan
oydan keyingi oyning birinchi kunidan boshlab xisoblanadi, chiqib ketgan ob’ektlar
bo‘yicha eskirish esa chiqib ketish oyidan keyingi oyning birinchi kunidan boshlab
to‘xtatiladi.
O‘zbekiston Respublikasi Buxgalteriya hisobi milliy andozalarining (BHMA) 5-
sonli "Asosiy vositalar" andozasi 23-moddasida amortizatsiya hisoblashniig bir necha usuli
tavsiya etilgan:
bir maromli (to‘g‘ri chiziqli);
bajarilgan ish hajmiga nisbatan (ishlab chiqarish usuli);
kamayib borayotgan qoldiq usuli;
yillar yig‘indisi usuli (kumulyativ usul).
Do'stlaringiz bilan baham: