Самиғов н. А. Бино

Донали гидроизоляция буюмлари. Фасонли битумли листлар ЛБ-500 ва ЛБ-600 маркаларда ишлаб чиқарилади. Шимдирилган битумли массанинг юмшаш ҳарорати 60⁰С дан кам бўлмаслиги керак. Улар том қопламаларининг юза қисмига ишлатилади.
Арматураланган плиталар битумли иссиқ мастикани ѐки иссиқ асфалт қоришмасини, металл тўр ѐки шиша мато билан арматуралаб, пресслаш усулида тайѐрланади.
Арматурасиз плиталар айнан шундай композициялар асосида арматурасиз тайѐрланади. Ушбу плиталар қурилиш конструкцияларини, пойдеворларни гидроизоляциялашда ва деформацияланувчи чокларни беркитишда ишлатилади.

2. Гидроизоляция мастикалари

Мастика нефт битумлари ѐки қатронлар минерал ўта майда тўлдиргичлар ва модификацияловчи қўшимчалар асосида олинган пластик композицион материалдир. Мастикалар тайѐлашда кукун тўлдиргич сифатида майдаланган оҳактош, доломит, бўр, цемент, шлак, куллар, толасимон тўлдиргич сифатида эса асбест, минерал пахта, шиша толаси ва ш.к. ишлатилади.
Кукун тўлдиргичлар мастиканинг қаттиқлигини, иссиққа бардошлилигини, толасимон тўлдиргичлар эса эгилишдаги мустаҳкамлигини оширади. Бундан ташқари битум ва қатрон боғловчилари тежалади.
Мастикалар қуйидагича турланади: боғловчининг турига кўра битумли, битум-резинали, битум-полимерли; ишлатилиш усулига нисбатан иссиқ, совуқ; ишлатилиш соҳасига кўра елимловчи, томбоп изоляцияловчи, асфалтли гидроизоляцияловчи ва антикоррозион.
Иссиқ мастикалар битум асосида 160⁰С ҳароратда, қатрон асосида 130⁰С ҳароратда тайѐрланади. Совуқ мастикалар органик эритувчилар қўшилиб тайѐрланади ва муҳит ҳарорати 5⁰С дан кам бўлмаган ҳолда иситилмасдан, ҳарорат 5⁰С дан кам бўлганда 60-70⁰С иситилган ҳолатда ишлатилади.
Елимловчи мастикалар кўп қатламли том қопламалари ва қурилиш конструкцияларни гидроизоляциялашда ўрама материалларни елимлашда ишлатилади. Битум боғловчиси асосида тайѐрланган ўрама материаллар (рубероид, пергамин ва ш.к.) битумли мастикалар билан, қатронли ўрама материаллар (тол, тол-чарм ва ш.к.) эса қатронли мастикалар билан елимланади.
Елимловчи мастикалар иссиққа бардошлилиги бўйича танланади.
Уларнинг маркалари 9.3-жадвалда берилган.


9.3.-жадвал