Samarqand viloyati pedagog kadrlarni qayta tayyorlash va malakasini oshirish instituti



Download 471,08 Kb.
Pdf ko'rish
bet23/46
Sana03.01.2021
Hajmi471,08 Kb.
#54482
1   ...   19   20   21   22   23   24   25   26   ...   46
Bog'liq
Bayonlar-to’plami

ULUG‘BEK 

 

Muhammad Tarag‘ay Ulug‘bek 1394-yilning 22-martida tug‘iladi. U yoshlik 



vaqtlaridayoq  bobosi  Amir  Temur  bilan  juda  ko‘p  yurishlarda  qatnashadi,  ko‘p 

mamlakat va shaharlarni ko‘radi. Temur vafotidan keyin hokimiyat Ulug‘bekning 

otasi  Shohruh  qo‘liga  o‘tadi.  Shohruh  Xurosonda  o‘zi  hukmronlik  qilib, 

Mavoraunnahrni o‘g‘li Ulug‘bekka topshiradi. Bu vaqtda Ulug‘bek 15 yoshda edi. 

Ulug‘bek 1417-1420 - yillar mobaynida ajoyib madrasa qurdiradi. Bu madrasa 

tarixda  Ulug‘bek  nomi  bilan  yuritiladi.  U  keyinchalik  Samarqandda  rasadxona 

ham qurdiradi. 

O‘rta  asr  fanining  rivojida  ulug‘  astronom  Ulug‘bekning  xizmatlari  katta. 

Ulug‘bek  yaratgan  ilmiy  ishlarning  eng  yirigi  uning  yulduz  va  sayyoralar 

harakatiga bag‘ishlangan «Astronomik jadval»i hisoblanadi. 

Ulug‘bekning yulduzlar haqidagi asari 1665-yili Oksfordda, 1853-yili Parijda, 

1917-yili Amerikada, 1943 - yili Londonda tarjima qilinadi va bosilib chiqadi. 

     Buyuk  olim  Ulug‘bekka  Xo‘ja  Ahror  boshliq  reaksion  guruhlar  qarshi  chiqa 

boshlaydilar.  Ularning  tashviqoti  bilan  o‘g‘li  Abdulatif  1449-  yili  otasini  qatl 

qilishga farmon beradi. Qora guruhlar tomonidan buyuk olim Ulug‘bek o‘ldirilsa-

da, uning nomi, o‘lmas ishlari butun dunyoda abadiy yashaydi. (157ta so’z) 

 

BOBUR 

 

Zahiriddin  Muhammad Bobur o‘zbek mumtoz adabiyotida Navoiydan keyin  



eng katta  meros qoldirgan shoir sifatida tan olinadi. 

Shoir,  davlat  arbobi, shoh, sarkarda  Bobur 1483- yilda Andijonda dunyoga  

keldi. Otasi  Umar shayx mirzo vafotidan keyin 12 yoshida Bobur  Andijon taxtiga 

chiqadi. 

Bobur  juda mazmunli va  ayni paytda og‘ir hayot kechiradi. Taqdir taqozosi 

bilan Hindistonga  borib, u yerda ulkan davlat qurdi. 

Bobur  she’riyatida  ona  yurtga  muhabbat  mavzusi  yetakchi    o‘rin  tutadi. 

Shuningdek, u  chin insoniy  fazilatlarni  ulug‘laydi. Sevgi, oliyjanoblik, sadoqat 

kabi  tuyg‘ularni  tarannum  etadi. 

Bobur    o‘zbek    adabiyotida  birinchi    memuar  asar    yozgan  adib    hamdir. 

“Boburnoma”da  muallif o‘z  ko‘rgan-  kechirganlarini  haqqoniy aks ettiradi. 

Bobur  kishilarni  ma’rifatli  qilish  orzusi bilan  yashagan, u “Xatti Boburiy” 

nomli yozuvni ham  ishlab chiqqan.  



 

19 


Bobur  ijodida g‘azal, ruboiy,  tuyuq, fard,  chiston kabi  janrlarni  ko‘rish 

mumkin. Bobur  she’riyatining tili sodda, xalqchilligi bilan diqqatga sazovor. 

Shoh  va  sarkarda,  buyuk  shoir  Zahiriddin  Muhammad  Bobur  ijodi 

xalqimizni  ezgulikka, ilm - ma’rifatga chorlaydi: 

 

Kim yor anga ilm tolibi ilm kerak, 



 

O‘rgangani ilm tolibi ilm kerak, 

 

Men tolibi ilm-u, tolibi ilme yo‘q, 



 

Men bormen ilm tolibi, ilm kerak. (170ta so’z) 

 


Download 471,08 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   19   20   21   22   23   24   25   26   ...   46




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish