Samarqand iqtisodiyot va servis instituti raxmatulla xaitboyev ekologik turizm

Nurota ekoturistik rayoni 
o‘zining ajoyib tabiat manzaralari, 
tarixiy arxitektura yodgorliklari bilan kishilarni maftun etadi. 
1975-yilda tashkil etilgan va maydoni 17,8 ming ga bo‘lgan Nurota 
tog‘ yong‘oqzor-meva qo‘riqxonasi mavjud. Bu qo‘riqxonaga 
«Ekosan» qoshidagi «Ekosantur» firmasi tomonidan ko‘plab 
marshrutlar uyushtirilgan. Oqtog‘ning janubiy yon bag‘rida 
joylashgan shamol ta’sirida tebranib turuvchi bahaybat xarsang 
toshli «Sangijumon», «Koriz qoldiqlar» kabi tabiat yodgorligi 
ekoturizmning muhim obyektlaridan bo‘lib hisoblanadi. Ko‘p 
asrlik ziyoratgoh «Chashma buloq» yaqinida «Chilustun» masjidi, 
madrasa, Abul Xasan Nuriy maqbarasi va qal’asi joylashgan. 
Qoratog‘ tizmasining janubiy yon bag‘rida «Sarmish darasi»dagi 
qoyalarda avlodlarimizning hayoti va madaniyatini aks ettiruvchi 
lavhalar, rasmlar ishlangan.
Janubiy Nurota tizmasida uzunligi 110 m, absolut balandligi 
1060 m, maydoni 163 m keladigan «Maydon karst g‘ori», Shimoliy 
Nurota tizmasidagi uzunligi 130 m, absolut balandligi 1100 m, 
maydoni 70 m keladigan «Xonaixudo karst g‘or»da g‘orshunoslikni 
rivojlantirish mumkin. Bulardan tashqari, XI asrda bunyod etilgan 
va XVIII asr boshlarigacha turgan «Raboti Malik karvonsaroyi» 
sayyohlarning to‘xtash joyi, shuningdek, savdogarlarning savdo 
qilish joyi bo‘lgan. Raboti Malik yonida ming yillik tarixga ega 
bo‘lgan madaniy yodgorlik – sardoba uchraydi. Yer ichiga 12 
m botirilgan sardobada butun yoz bo‘yi muzdek va toza suv 
saqlangan.
Zarafshon ekoturistik rayonida 
Zarafshon daryosi bo‘ylarida 
joylashgan to‘qay landshafti,undagi o‘simlik va hayvonot dunyosini 
muhofaza qilish uchun tashkillashtirilgan «Zarafshon qo‘riqxonasi» 
mavjud. Buxoro viloyatining Shofrikon o‘rmon xo‘jaligi hududida 
joylashgan qum cho‘l landshafti, u yerdagi o‘simliklar va hayvonlar 
hamda tarixiy yodgorliklar (Vardanza shahar xarobalari) davlat 
tomonidan qo‘riqlanadi. «Vardanza qo‘riqxonasi», «To‘dako‘l flora 
va faunasini boyitish buyurtmaxonasi», Qoravulbozor xo‘jaligida 
joylashgan «Jayron-ekomar kazi», suv va botqoqqa moslashgan 
qushlarni ko‘paytiruvchi «Dengizko‘l buyurtmaxonasi», Zarafshon 
tog‘ tizmalaridagi Omonqo‘ton va Temurlang karst g‘orlari, 
Zirabuloq-Ziyovuddin tog‘ tizmalaridagi ko‘p qavatli «G‘untak 
g‘ori» va boshqalar diqqatga sazovordir.