Samarqand iqtisodiyot va servis instituti marketing kafedrasi

1-jadval
Marketing tadqiqotlarining tasniflanishi

Tasniflanish belgilari	Tadqiqotlarni turlari
Tadqiqotlarni o’tkazish usuliga qarab	Kabinetli; Kabinetdan tashqari (dala).
Tadqiqot maqsadlari va harakteriga qarab	Qidiruv; Yoritib berish; Analitik.
Yig’ilgan tadqiqotlar turi	Sanoq; Sifat.

Qidiruv tadqiqotlari muommolarni eng yaxshi aniqlash uchun zarur bo’lgan oldindan olingan axborotlarni yig’ish maqsadida amalga oshiriladi. Masalan: mehmonxona talabni kamayishi bilan to’qnashsa, muammoning sabablarini topish maqsadida shunday tadqiqotlarni bajaradi.

Yoritib berish tadqiqotlari marketing muammolarini, vaziyatini, bozorda yuzaga kelgan ahvolni, voqeani yuzaga kelgan tezligini yoritadi. Bu tadqiqotlarni o’tkazish davomida kim, nima, qachon, qayerda, qanday kabi savollarga javob izlanadi, lekin savollar nimagadir javobsiz qoladi. Javoblar analitik tadqiqotlar o’tkazish orqali olinishi mumkin.
Marketing tadqiqotlari quyidagi tamoyillarga asoslanadi:

• 
  maqsadli yo’nalganlik – bozor tadqiqotlari korxonaning maqsad va vazifalari, faoliyat yo’nalishlari bilan uzviy bog’langan bo’lishi lozim;
  
• 
  kompleks yondashuv o’rganilayotgan bozorning barcha asosiy elementlarini o’rganish, mazkur tovar bozorini unga ta’sir ko’rsatuvchi barcha omillar bilan aloqada tahlil qilish zaruratini anglatadi;
  
• 
  sistemalilik – bozor tahlili va kuzatuvlari doimiy va bir tekisda o’tkazib turilishi kerak;
  
• 
  axborot manbalarining ko’p xilligi – bir emas, bir nechta axborot manbalarini o’rganish;
  
• 
  ilmiylik tadqiqotlarning ob’ektivligi, asoslanganligi va aniqligini anglatadi.