Samarqand davlat universiteti tarix fakulteti «mutaxassislikning nazariy masalalari»

III.Tarix va yilnomalardagi ma`lumotlar.

Haqiqiy tarix, yilnomalarning farqi:

Yilnoma-dalil-fakt bo’la oladimi? SHaxsiy-yilnoma, umumiy-tarix; xususiy va jamoa tarixi. Muhim ma`lumot, u kerak bo’lmagan ma`lumotlar. Qiziqtirmaydigan ma`lumot. Xronologik bog’liq bo’lmagan voqealar. YUzaki va chuqur ma`lumotlar. YOndashuvlar. Dastlabki tushunchasi. Avval tarix, keyin yilnomalar. Hayotiy tarix. Tarixiy manbalarning turlari, tarixiy traditsiya va qoldiqlar. Manbalarning ma`lumotlari va hujjatlar. Filolog-filosof tarixchi.


Tarixshunoslikda “Umumiy tarix” tushunchasi.

Tarixshunoslikda speptitsizm-tarixiy guvohlikning etarli emasligi. Agnostitsizm-so’nggi haqiqiy tarixni inkor etish. Tarixni yarim tushunish, oxirigacha bo’lgan voqealarni to’g’ri tushuntira olmaslik. Tarixda monogenezis va poligenezis tushunchasi-xalqlar paydo bo’lishi va yo’qolib ketishi. Osmon, quyosh-ularning talqini cheksiz.-CHeksiz isbotlanmagan tushunchalar-inson. Barchasiga javoblar bo’lganda qanday holat yuz berardi. Muammoni o’rganish-tarixdagi yagona bilish imkoniyatidir. Umumjahon tarixi falsafasi. Qisqa tarixiy voqelikda o’z aksini izlash. deberminizm. Madaniyat, tsivilizatsiya, taraqqiyot, erkinlik-ozodlik.

Narsa o’zida tushunchadan holi bo’lish.

Qo’llaniladigan ta`lim texnologiyalari: muammoli ta`lim, Blits so’rov, interfaol muloqot, Bumerang.

Adabiyotlar: A1; A2; A3; 19-5; 19-8; 19-9; 19-10; 19-13; 19-22; 19-25; 19-27; 19-31.


IV. Tarixshunoslik nazariyasida soxta tarix tushunchasi.

Filologlar tarixi. Yilnomalar. Kompilyatsiya-kitoblardagi fikrlar umumiy mos yig’indisi. Manbalarni ko’chirib yozish. Hujjat-tarix musobaqasi. Filologiya tarixcha talablar, haqiqatga ishonch, filologlarning tarixiy haqiqatdan tashqari qiziqishlari. Tarixiy tinglash qobiliyati. Haqiqatdan yiroq va keraksiz tarix turlicha fikrlarning mavjudligi. Insonni-soxta tarixdan himoya qilish. Tarixni tushunishda his tuyg’ular fikr mahsuli. estetika. Poetika tarix-bu yolg’on tarix. Ichki noaniqlik va voqealardagi hayotiylikning yo’qligi.

Dohiylar obrazining ilohiylashtirilishi va yomon millatlar to’g’risidagi g’oyaviy qarashlar. Tarixshunoslikning muhim tomoni fikrning qimmatligidir.

Qo’llaniladigan ta`lim texnologiyalari: muammoli ta`lim, dialog, klaster, Breynring, o’z-o’zini nazorat.

Adabiyotlar: A1; A2; A3; 19-5; 19-8; 19-9; 19-10; 19-13; 19-22; 19-25; 19-27; 19-31.