Samarqand davlat universiteti tabiiy fanlar fakulteti

Qon  aylanish  sistemasi.  Ushbu  sistema  yurak  va  qon  tomirlaridan  iborat. 
Yurak tananing keyingi qismida ichak ustida joylashgan. Yurak qorinchadan va 
ikkita  yon  bo’lmalardan  iborat.  Qon  yurak  bo’lmalaridan  bir  yoki  ikki  juft 
klapanli  teshiklar  orqali  qorinchaga  tushadi.  Qorincha  qisqirganda  klapanlar 
qonni  bo’lmalarga  qayta  tushishiga  to’sqinlik  qiladi.  Yurak  qorinchasining 
keyingi  uchi  berk,  oldingi  uchidan  esa  keng  aorta  tomiri  boshlanadi.  Aortadan 
arteriyalar boshlanib, ular qonni ichki organlar va to’qimalar orasida joylashgan 
lakunalarga olib keladi. Lakunalarda qon tarkibidagi O
2 
ni to’qimalarga berib, 2 
ta katta tomir bo’lib jabralarga o’tadi, unda qon tomirlar mayda kapillyarlarga 
bo’linadi.  Jabralarda  qon  O
2
  ni  biriktirib,  mayda  tomirchalarga  birlashib,  2  ta 
yirik  jabra  venalarini  hosil  qilib,  yurak  bo’lmalariga  qonni  qo’yadi. 
Xitonlarning    yuragi  yurak  oldi  xaltasi  yoki  perikardiy  bilan  o’ralgan  bo’ladi. 
Yurak bo’g’imoyoqlilarning yuragiga nisbatan murkkabroq tuzilgan bo’lsa ham, 
qon aylanish sistemasi ochiq.