Samarqand davlat universiteti tabiiy fanlar fakulteti

 
Solpuglar  turkumi  –  Solifugae.  Colpuga  (falanga)  lar  ancha  yirik 
o’rgimchaksimonlar bo’lib, uzunligi 5-8 sm, ba’zilari 10 sm gacha, hatto undan 
ham  uzunroq  bo’lishi  mumkin.  Solpugalar  ham  chayonlar  singari  janubiy 
kengliklarda keng tarqalgan. Solpuglar boshqa o’rgimchaksimonlardan bir qator 
tuzilish  belgilari  bilan  farq  qiladi,  ya’ni  tanasi  ko’p  sonli  bo’g’imlarga 
bo’linganligi,  boshko’krakning  ikki  qismdan,  ya’ni  4  ta  segmentning 
qo’shilishidan  hosil  bo’lgan  oldingi  qismida  xeliseralari,  pedipalplari  va  ikki 
juft  ko’krak  oyoqlari  bo’ladi.  Boshko’krakning  keyingi  qismi  ikkita  erkin 
bo’g’imlardan  hosil  bo’lgan  va  unda  ikki  juft  yurish  oyoqlari  bo’ladi.  Zahar 
bezlari  bo’lmaydi.  Solpugalarni  pedipalplari  oyoqlarga  o’xshaydi  va  yurishda 
ishtirok etadi. Nafas olish traxeyalar yordamida bo’ladi. 
      Solpugalarning  600  dan  ortiq  turi  ma’lum.  Bizning  sharoitimizda  oddiy 
falanga-Galeodes araneoides ko’p uchraydi. Ushbu tur yana Qrim, Kavkaz va 
Markaziy Osiyo cho’llarida keng tarqalgan.