Samarqand davlat universiteti қозон миллий тадқИҚотлар технология университети

y
faqat bitta 
x
ga bog„liq bo„lsa va bog„liqlik juda 
oddiy bo„lsa, grafikga qarab bu bog„liqlikka ko„z bilan baho berish 
mumkin. Agar argumentlar bir nechta bo„lsa yoki grafik murakkab 
bo„lsa, u holda funksiyaning shaklini topish uchun ular odatda amalda 
ko„rib chiqilishi kerak bo„lgan ko„p funksiyalarni Teylor qatoriga 
(darajali qatorida) yoyish mumkin.
Agar bir qancha birinchi hajlari bilan chegaralansa, u holda 
funksiya ko„phad (polinom) bilan ifodalanadi. Bu polinom noma‟lum F 
(X) funksiyasining taxminiy ifodasidir; yaqinlashish sifati tashlanadigan
qism, ya‟ni qator qoldiqlari kattaliklaridan aniqlanadi. Jarayonni 

---

33 
qoniqarli ifodalash uchun qolgan qismi shovqinga nisbatan kichik 
bo„lishi kerak. U holda funksiyani yanada takomillashtirish o„z 
ma‟nosini yo„qotadi: keyingi hadlar chindan ham aniqlangan funksiyani 
aks ettiradimi yoki ular faqat tasodifiy tajriba xatolari bilan bog„liqligini 
aniqlay olmaymiz. 
Odatda oddiy ko„phadlar (polinomlar) birinchi bo„lib hisoblanadi; 
tajriba nuqtalarining hisoblangan qiymatlardan chetga chiqishi 
tajribaning tasodifiy xatosi bilan solishtiriladi. Agar ikkala qiymat ham 
bir xil tartibda bo„lsa, u holda ifodalash qoniqarli deb hisoblanadi. Agar 
chetlanish tasodifiy xato bilan tushuntirilmasa, undan yanada 
murakkabroq ko„phad (polinom) hisoblaadi. 
Y
uchta o„zgaruvchiga, ya‟ni 
x
1
, x
2
va 
x
3
ga bog„liq bo„lgan holatni 
ko„rib chiqaylik. Birinchi mumkin bo„lgan taxmin: 
y
aslida kuzatilgan 
kirishlar va uning o„rtacha 
y
dan barcha og„ishlariga bog„liq bo„lmagan 
tasodifiy xatolar bilan izohlanadi: 
bunda va keyinchalik 
empirik koeffitsient. 
Agar tekshirishlar