Samarqand davlat universiteti isoqjon negmatov ijtimoiy ishning etik

383
. 
Keyingi yillarda dunyo mamlakatlarida yuz berayotgan global muammolar, 
epidemiyalar, tabiiy ofatlar, insoniyat boshiga kelgan tasodifiy xavf-xatarlar bugun 
bashariyatni real ijtimoiy voqelikka nisbatan teranroq qarashga, yo‘l qo‘yilgan xato 
va kamchiliklarni tahlil qilishga majbur etmoqda. Ayni damda dunyo mamlakatlari 
bilan bir qatorda mamlakatimiz ham boshidan o‘tkazayotgan koronavirus 
pandemiyasi talafotlari, uning jamiyatimiz ijtimoiy qatlamiga ko‘rsatayotgan 
salbiy ta’siri, hukumatimizni ham bu borada jiddiy, tizimli, shoshilinch, ammo 
puxta o‘ylangan qarorlar qabul qilishini talab qilmoqda. 
Mazkur pandemiyaning dastlabki alomatlari qayd qilingan ilk kunlardan 
boshlab, mamlakatimizda koronavirus infeksiyasini O‘zbekiston Respublikasiga 
kirib kelishi va tarqalishini oldini olish bo‘yicha Respublika maxsus komissiyasi 
tashkil etildi. Ushbu komissiya mamlakatimizda e’lon qilingan umummajburiy 
karantin tadbiri munosabati bilan aholini, keng ijtimoiy qatlamni mazkur davrda 
har tomonlama qo‘llab-quvvatlash, mavjud muammolarni joyida tizimli ravishda 
hal qilish, shuningdek, karantin tadbiri yuzasidan butun Respublika miqyosida 
382
https://consumer.uz/yangiliklar/hizmatlar-pullik-ammo-sohada-normativ-huquqiy-hujjatlari-etishmaydi/ 
383
https://consumer.uz/yangiliklar/hizmatlar-pullik-ammo-sohada-normativ-huquqiy-hujjatlari-etishmaydi/ 

---

287 
shoshilinch qarorlar qabul qilishni boshladi. Yurtimizda karantin e’lon qilingan 
davrdan boshlab, birinchi navbatda aholini ijtimoiy qo‘llab-quvvatlash masalasi 
kun tartibidagi dolzarb vazifa etib belgilandi. 
Shu munosabat bilan, Respublika maxsus komissiyasining qarori bilan 
Mahalla va oilani qo‘llab-quvvatlash vazirligi negizida Homiylik xayriyalarini 
muvofiqlashtirish markazi tashkil qilindi. Mazkur Markaz 1197 qisqa raqami 
orqali yordamga muhtoj shaxslar, yordam berishda o‘z hissasini qo‘shmoqchi 
bo‘lgan ko‘ngillilar va xayriya qilishni istovchi fuqarolar ma’lumotlarini qabul 
qilishni boshladi. Birgina Toshkent shahri misolida, ushbu Markaz tomonidan 7-
aprel holatiga ko‘ra, ijtimoiy himoyaga muhtoj aholi uchun umumiy 1 708 650 000 
so‘mlik birlamchi oziq-ovqat mahsulotlari yetkazib berildi. Bu tadbir yurtimizda 
aholini ijtimoiy qo‘llab-quvvatlash borasidagi navbatdagi qadam bo‘ldi. 
Ushbu tashabbusning mantiqiy davomi sifatida O‘zbekiston Respublikasi 
Vazirlar Mahkamasi tomonidan koronavirus infeksiyasi tarqalishiga qarshi 
kurashish va boshqa global xavf-xatarlar davrida xalqimizning tarixiy va ma’naviy 
qadriyatlarini, mehr-saxovat, oqibat va himmat kabi yuksak fazilatlarini inobatga 
olgan holda aholini samarali ijtimoiy qo‘llab-quvvatlash maqsadida 2020-yil 22-
apreldagi farmoyishi bilan, “Mahalla” xayriya jamoat fondining Qoraqalpog‘iston 
Respublikasi, viloyatlar, Toshkent shahar hamda tuman (shahar) bo‘linmalari 
negizida, yuridik shaxs tashkil etmagan holda, “Saxovat va ko‘mak” jamg‘arma-
sining tashkil etilishi belgilab berildi
384
. 
Unga ko‘ra, jamg‘arma mablag‘laridan foydalanishda har bir tuman (shahar) 
sektori rahbari tegishli mahalla mas’ul vakillari bilan birgalikda ehtiyojmand 
hamda ijtimoiy yordamga muhtoj aholi qatlamlariga zaruriy iste’mol va dori-
darmon mahsulotlarini beg‘araz tarqatish majburiyatini oldi. Mazkur jamg‘arma 
tashkil etilgan vaqtdan boshlab, salkam 15 milliard so‘mga yaqin mablag‘lar uning 
hisobiga kelib tushdi. Albatta, yuqorida tashkil etilgan ijtimoiy ko‘maklar bugun 
pandemiya, global inqiroz sharoitida o‘zining yuqori cho‘qqisiga chiqishga 
ulgurdi. Sababi, bu kabi aholi keng qatlamini ijtimoiy himoyalashga qaratilgan 
tadbirlar tendensiyasi pandemiya davridan oldingi holatga qaraganda keskin ijobiy 
tomonga siljidi. Tan olish kerakki, mamlakatimizda pandemiya holatiga qadar ham 
jamiyatni har tomonlama ijtimoiy muhofazalashga qaratilgan davlat dasturlari, 
me’yoriy hujjatlar, ijtimoiy-huquqiy himoya institutlari, jamg‘armalar tizimi 
mavjud edi.