Samarqand davlat universiteti I. X. Nasimov, I. Patterson, K. M. Ibodov hozirgi zamon raqobat

9.1.1-rasm. Milliy iqtisodiyot raqobat ustunligining asosiy yo’nalishlari 
Yangi mahsulot turlarini ishlab chiqarishni o‘zlashtirish, zamonaviy 
texnologik uskuna va texnologiyalarni ishlab chiqarishga joriy qilish, ishlab 
chiqarishni tashkil etish va boshqarishning ilg‘or usullarini amaliyotga kiritish, 
yangi bozorlarga kirib borish orqaligina global o‘zgarishlar sharoitida 
raqobatbardoshlikni ta‘minlab turish mumkin. 
O‘zbekiston bozor munosabatlarini rivojlantirish bo‘yicha keng ko‘lamli 
islohatlar olib borishiga qaramasdan bugungi kundagi globallashuv jarayonlariga 
sezilarli ta‘sir ko‘rsatish imkoniyatiga ega emas. Bu mamlakatimizda raqobat 
ustunligini ta‘minlash va iqtisodiy munosabatlarni tartibga solishning milliy, 
davlatlararo va mintaqaviy darajada amal qiluvchi mexanizmlarini ishlab chiqishni 
taqozo etadi.
Iqtisodiyotni modernizasiyalash, raqobatbardoshligini ta‘minlash, oson 
kechmaydi. Bu birinchidan jahon xo‘jaligiga integrasiyalashuvi, ikkinchidan milliy 
iqtisodiyot raqobatbardoshligini oshirishni talab etadi. Milliy iqtisodiyot 
raqobatbardoshligini ta‘minlash masalasi eng avvalo milliy xo‘jalikning rivojlanish 
darajasini bildiradi, ikkinchidan mamlakatdagi modernizasiyalash jarayonini 
aniqlashdagi mustaqil ko‘rsatkichdir.
Iqtisodiyotning bazaviy ehtiyojlari: 
Institutsional muhit (25%) 
Infratuzilma (25%) 
Makroiqtisodiy muhit (25%) 
Sog‘liqni saqlash va ta‘lim (25%) 
Iqtisodiyotning samaradorlik shartlari: 
Oliy ta‘lim (17%) 
Tovar va xizmatlar bozori samaradorligi (17%) 
Moliya bozorining rivojlanganligi (17%) 
Texnologik daraja (17%) 
Bozor sig‘imi (17%) 
Innovatsiya va biznes yuritish darajasi:
Biznes yuritishning qiyinligi (50%) 
Innovatsiyalar (50%) 
Ishlab chiqarish omillari (factor – 
driveneconomy)ni o‘zlashtirishga 
asoslangan milliy iqtisodiyotlar 
Ishlab chiqarish samaradorligini 
oshirishga 
asoslangan 
milliy 
iqtisodiyotlar 
Innovatsiyalarga asoslangan milliy 
iqtisodiyotlar 

---

150