Samarqand davlat universiteti I. X. Nasimov, I. Patterson, K. M. Ibodov hozirgi zamon raqobat

 
6.3-jadval 
Raqobatbardoshlik 
ko‘rsatkichlari 
Hisoblash formulasi 
Shartli qisqartmalar 
K
1

 ma’lumoti 
K
1.1

o‘rta 
K
1.2

o‘rta maxsus 
K
1.3

tayanch oliy
K
1.4

oliy
 
K
m

muayyan toifadagi 
mehnat resurslari soni; 
K
i 

ushbu toifadagi 
barcha mehnat resurslari 
soni 
K
2
 

toifasi 
K
2.1

quyi 
K
2.2

o‘rta
K
2.3

oliy
K
3
 

 ish tajribasi 
K
3.1

1 yilgacha 
K
3.2

1-3 yil
K
3.3

3 yildan ortiq
K
4
 

 ambisiya darajasi
* 
K
5

 sog’lig’i
*
 
* mehnat resurslarining ambisiya darajasi ularning ish haqi, mehnat shartlari, ish sharoitlari, 
lavozim toifasi kabilarga bog‘liq shaxsiy qo‘nimsizligi tushuniladi; 
* sog‘liq darajasi xodimning ijtimoiy ahamiyatga ega bo‘lgan kasalliklarga chalinganligi bilan 
aniqlanadi. 
Mamlakat darajasida mehnat resurslarining raqobatbardoshligini baholashda 
quyidagi ko‘rsatkichlar asosiy o‘rinda turadi: 
1. Inson resurslarining foydalanish imkoniyati (Menejerlar yuqori malakali 
mehnat resurslarini ishga jalb qiladi va motivasiya qiladi) 
60
Потемкин В. К. Проблемы и стратегия эффек- тивной занятости персонала предприятий / В. К. Потем- 
кин. – СПб. : Инфо-да, 2012. 

---

107 
2. Xodimlarni o‘qitish darajasi (xodimlar malakasini muntazam oshirib 
borish va yangi kasblarga o‘qitish alohida ahamiyatga ega) 
3. Boshqaruv sifati va darajalari boshqaruv darajasi va sifati jahon darajasiga 
mos kelishi kerak) 
4. Xorijda ta‘lim olgan yoki xorij tajribasini o‘zlashtirgan menejerlarning 
mavjudligi (jahon amaliyotida menejerlar bir nechta xorijiy tilni bilishi, yaxshi ish 
tajribasiga ega bo‘lishi kerak) 
Bugungi kunda milliy iqtisodiyot raqobatbardoshligini oshirishning ijtimoiy 
omillari sifatida quyidagi omillarni keltirib o‘tishimiz mumkin. 
–
yuqori malakali ishchi kuchining mavjudligi; 
–
narx/ malakali ishchi kuchining ish unumdorligi; 
–
huquqiy omillar (mehnat sohasida qonunchilik, prosessual jarayonlar); 
–
mehnat munosabatlarini soliqqa tortishning yagona tizimi; 
–
yuqori malakali ishchi kuchining ommabopligi; 
–
xorijiy ishchi kuchidan foydalanish imkoniyatining mavjudligi; 
–
telekommunikasiya vositalarining rivojlanganligi; 
–
turmush darajasi; 
–
YeI bozorlariga chiqish imkoniyati; 
–
ish vaqti; 
–
mehnat munosabatlarida huquqiy va siyosiy muhitni bashorat qilish 
mumkinligi.