Samarqand davlat universiteti fizika fakulteti umumiy fizika va magnetizm kafedrasi

QURILMANING TUZILISHI VA ISHLASHI
Tribometrning silliq sirti ustiga qo’yilgan brusok ipga bog’langan bo’lib, uni harakatga keltirish maqsadida ipning ikkinchi uchi blok orqali o’tkazilib, tarozi pallasiga mahkamlangan. Agar tarozi pallasiga yuklar qo’yilsa, jism qiya tekislik bo’ylab harakatga keladi.
ISHNI BAJARISH TARTIBI
1. Tribometrni gorizonga qiya holatda o’rnating.
2. Tribometr balandligi (H) va uzunligi (L) ni chizg’ich yordamida o’lchang.
3. Yog’och taxtachani (m), tarozi pallasi massasi (m_p) vayuklar massasini (m_o) tarozida torting va ularning og’irliklarini va ni hisoblang.
4. (6) formula yordamida FIK ni aniqlang.
5. Qiya tekislik balandligini turlicha o’zgartiring va har bir holat uchun FIK ni aniqlang.
6. Qiya tekislik balandligi va qurilma FIKi orasidagi bog’lanish grafigini chizing.

№	H, Sm	L, sm	P, N	P0, N	η
1
2
3
…

NAZORAT UCHUN SAVOLLAR
1. Tekis tezlanuvchan harakat deb qanday harakatga aytiladi?
2. Tekis tezlanuvchan harakat qilayotgan jism koordinatasining vaqtga bog’liqlik grafigi qanday chiziqdan iborat?
3. Qiya novning balandligi ortishi bilan, metall sharchaning tezlanishi qanday o’zgaradi?
4. Qiya tekislik oxirida metall sharchaning tezligi qanday hisoblanadi?


LABORATORIYA ISHI № 4


SIRPANISH ISHQALANISH KOEFFITSIENTINI ENERGIYANING SAQLANISH VA AYLANISH QONUNIDAN FOYDALANIB ANIQLASH.
Ishning maqsadi:tribometr yordamida qattiq jismlar orasidagi sirpanish ishqalanish koeffitsientini aniqlash.
Kerakli asbob va jihozlar:tribometr, ishqalanish koeffitsienti aniqlanadigan yog’och taxtacha, chizg’ich.