Samarqand davlat universiteti biologiya fakulteti botanika kafedrasi

60 - rasm. Olma: 
A – to‘pgulli kalta novdaning umumiy ko‘rinishi; B – gul uzunasiga kesmada;  
V – kosali ginetsey, G – tugunchaning ko‘ndalang kesmasi; D – gulning diagrammasi:  
1 - gulbandi, 2 - yonbargcha, 3 - tojbarg, 4 - tojbargchalar, 5 - changchi, 6 - urug‘chi, 7 - 
stilodiyalar, 8 - tuguncha, 9 – tugunchani uyasi, 10 – urug‘kurtak, 11 – o‘tkazuvchi nay 
boylamlari. 

---

 
243 
Gulning ko‘ndalang kesimini chizish va belgilarini qo‘yish.  
 
3 – ish. No‘xot gulining tuzilishi. 
Ishning borishi. No‘xot. Guli zigomorf, 5 doirali, kosachabargli tishsimon 5 ta qo‘shilgan, 
kosachabargli. Tojbargi  kapalakgulsimon,  5 ta erkin,  bir  –  biridan keskin  farq qiluvchi  oq  barg 
yaproqlardan iborat. Eng yuqorigi ustki toq tojbarg yelkan yoki bayroq deyiladi, ikkala yondagisi 
eshkak yoki qanot, 2 ta pastkisi – kemacha deyiladi. Gulda 10 ta changchi bo‘lib, ularning 9 tasi 
yuqori  qismi  qo‘shilgan  o‘ninchi  changchi  yelkan  qarshisida  joylashadi  va  erkin  ikki  o‘xshash 
androtsey hisoblanadi (61-rasm). 
Urug‘chi  bitta  mevabargdan  hosil  bo‘lgan  (apokarp  androtsey),  ustunchasi  egilgan  va 
tumshuqchasi tukli. Gul formulasi: Ca
(5)
Co
1+2+(2)
A
(9)+1
G
1
. Gulning umumiy tuzilishini chizish va 
belgilash.