Samarqand davlat tibbiyot instituti

2. Zaharlardan tozalovchi eritmalar. 
Zaharlardan tozalovchi sifatida ta’sir qiluvchi qon o‘rnini 
bosuvchilar organizmni zaharlovchi moddalardan o‘zaro bog‘lash, 
neytrallashtirish va chiqarib tashlash yo‘li bilan tozalaydi. Ushbu dori 
vositalariga polivinilpirolidon (periston-N, neokompensan, plazmodan, 
kolidon) va past molekulyarli polidez spirtli eritmasi kabilarni kiritish 
mumkin. 
Polidez
– polivinil spirtning natriy xloridli izotonik eritmasidagi 
3%li eritmasi. Molekulyar massasi – 10000-20000 ga teng. Buyraklar 
tomonidan 24 soat davomida to‘liq chiqarib tashlanadi. Polidez asosan 
venaga tomchilab peritonit, ichak tutulishi, o‘tkir pankreatit, o‘tkir 
xoletsistit, o‘tkir yiringli infeksiyalar, kuyish kasalligi, jigar zararlanishi 
va boshqa shu kabi zaharlanish holatlarida quyiladi. Kattalarga 200-500 
ml., bolalarga esa og‘irligiga nisbatan 5-10 ml/kg hisobida belgilanadi. 
Dori vositasi tez yuborilganda bemorda bosh aylanishi va ko‘ngil aynishi 
kuzatilishi mumkin. 
3. Parenteral oziqlantirishga mo’ljallangan eritmalar 
Parenteral ozuqalanish uchun dori vositalari oshqozon-ichak 
a’zolarining ayrim kasalliklarida xirurgik amaliyot o’tkazilishi, yiringli 
septik kasalliklar, jarohatlanish, nurlanish va termik shikastlanishlar, 
xirurgik amaliyotdan keyingi asoratlarning (peritonit, abses va ichak 
teshilishi) yuzaga kelishi, shuningdek, turli genezli gipoproteinemiya 
natijasida bemor umuman yoki qisman ovqatlanish imkoniyati yo’q 

---

O’quv qo’llanma 
126 
holatlarda qo‘llanilishi ko‘rsatilgan. Parenteral ozuqlanish oqsilli dori 
vositalari, yog’li emulsiyalar va uglevodlar vositasida ta’minlanadi. 
Oqsilli dori vositalari organizmga aminokislotalarning kelib tushishiga 
ko‘maklashsa, yog‘li emulsiyalar va uglevodlar organizmni oqsillarni 
o‘zlashtirish uchun kerak bo‘ladigan energiya bilan ta’minlaydi.