Samarqand davlat tibbiyot instituti

a) Pirogen reaksiyalar
. 
Pirogen reaksiyalarning rivojlanish 
sabablari
 
immunobiologik nomuvofiqlikka aloqasi yo‘q, zero ular 
transfuziya vositalarida quyidagi pirogen moddalarining hosil bo‘lishi 
bilan bog‘liq: donor qoni oqsillari yoki uni tayyorlashda, qonni saqlashda 
yoki quyishda aseptika qoidalarga amal qilmaganda tushadigan 
mikroorganizmlarning 
hayot 
faoliyati 
natijasidagi 
parchalanish 
mahsulotlari asosidagi reaksiya hisoblanadi. 
Klink manzarasi
. 
Bemor
 
tana harorati ko‘tariladi, issiqlik va 
holsizlikni his qilish kuzatiladi. Bosh og'rig’i, taxikardiya va boshqa 
ikkilamchi holatlar ham kuzatilishi mumkin. 
Davolash.
 
Yengil darajadagi reaksiyani davolash uchun alohida 
tadbirlar talab qilinmaydi. O’rtacha va og‘ir darajadagi reaksiyalar yuzaga 
kelganida darhol gemotransfuziyani to‘xtatish, tana haroratini tushiruvchi 
vositalar (analgin, reopirin), narkotik analgetiklar (promedol), 
antigistamin dori vositalarini yuborish lozim. 
Bunday holatlarning 
oldini olish
 
uchun gemotransfuziya 
vositalarining tayyorlanishi, saqlanishi va quyish qoidalariga qat’iy amal 
qilish lozim. Quyiladigan qonni tayyorlashda bir martalik plastik 

---

K.M. Abdiyev, U.D. Dadajanov, A.G. Madasheva
97 
idishlardan va quyishda bir marta ishlatiladigan maxsus filtrli 
tizimchalardan foydalanish bilan bunday reaksiyalarning sonini 
kamaytirish mumkin. 
b) Nogemolitik reaksiyalar.
 
Bu turdagi reaksiyalarning kelib 
chiqish 
sabablari
 
bakterial pirogenlar bilan bog‘liq emas, zero ular 
muqaddam bemorga o’tkazilgan gemotransfuziya va homiladorlikda 
begona leykosit, trombosit, plazma oqsillariga nisbatan rivojlangan 
sensibilizatsiya natijasida yuzaga keladi. Bunday holatlarning 50%i 
antileykositar antitanachalar bilan bog'liq bo'ladi.