Samarqand davlat tibbiyot instituti

2. Plazmaferezga ko’rsatmalar 
Xalqaro gemaferezlar assotsiatsiyasi ko‘rsatmalariga asosan 
(1993, 1997, 2000) plazmaferez muolajasi quyidagi holatlarda yuqori 
samarali davo usuli
 
hisoblanadi:
1. Miastenik kriz; 
2.Tireotoksik kriz;3. Poliradikuloplevrit;4. Trombotik 
trombotsitopenik purpura;5. Gemolitikouremik sindrom;6. TITQIS - 
sindromni gipokoagulyatsiya bosqichida;7. Uzoq ezilish 
sindromida.
Plazmaferez, shuningdek, quyidagi hollarda davo 
kompleksiga kiritiladi (A. A. Ragimov):
1. Tizimli qizil yugurik (TQYU); 
2. Tizimli vaskulitlarda; 
3. Suyak ko‘migi transplantatsiyasida ABO tizimi bo‘yicha 
nomuvofiqlik;4. Nasliy giperxolesteripemiya;5. Mieloma kasalligi;6. 
Valdenstrem kasalligi;7. Tez rivojlanayotgan nefritlarda;8. 
Paraproteipemik polineyropatiyalarda;9. Oqsilga birikuvchi toksinlar 
bilan zaharlanishda. 
Ichki kasalliklar klinikasida plazmaferez muolajalari turli 
kasalliklarda davo kursiga qo‘shiladi, ya’ni autoimmun kasalliklar – bular 
revmotoid artritlar va biriktiruvchi to‘qimalarning tizimli kasalliklari 
(TQYU, tizimli angiitlar va boshqalar), metobolizm buzilishida 
(ateroskleroz, gipertoniya kasalligida) korreksiya maqsadida. 
Revmotoid 
artritda plazmaferez qo‘shimcha davo turiga kiradi va kasallik avjiga 
chiqqanda buyuriladi (V. I. Petrova).
 
Bunda: 
Yallig‘lanish jarayonining aktivligi kamayadi; Immunoglobulinlar, 
SIK va revmotoid sinamasining oshgan konsentratsiyalari kamayadi; 
Bemorlarda og‘riq sindromi va ertalabki harakatsizlanish holatlari 

---

K.M. Abdiyev, U.D. Dadajanov, A.G. Madasheva
133 
kamayadi; Qonning mikrotsirkulyasiyasi yaxshilanadi; Qabul 
qilinayotgan kortikosteroidlar va boshqa dorilar dozasi kamayadi. 
TQYU da plazmaferez uchun majburiy ko‘rsatkich TQYU da 
rivojlangan o‘tkir nefritda buyrak yetishmovchiligi ko‘rinishlarining 
oshib borishi, nefrotik sindrom, arterial gipertoniya. O‘tkir qizil yugurikli 
nefritni davolash uchun ishlatiladigan plazmaferez sxemasi boshqa 
biriktiruvchi to‘qimalarni buyrak zararlanishi bilan kechadigan tizimli 
kasalliklari uchun bir xilda. Bular: Gudpascher sindromi, Shenleyn Genox 
kasalligi (buyrak turi), Vegner granulematozi (buyrakning nekrotik 
vaskuliti), tizimli vaskulitlarda buyrak zararlanishi. Plazmaferezni o‘tkir 
buyrak yetishmovchiligi rivojlanishi bilan asoratlanadigan ko‘rsatib 
o‘tilgan kasalliklarda qo‘llanishi immuospetsifik antitanachalarni, SIK va 
boshqa patogen substratlarni olib tashlashga, nefrit va nefrotik sindrom 
faolligini pasaytirishga, kasallikning sekinlashishiga va diurez qayta 
tiklanishiga olib keladi (YU. S. Milovanov).