Samarqand davlat tibbiyot instituti. Mavlyanov f. Sh., MAVLYANOV Sh. X., Xayitov u. X. Tibbiyot kasbiga kirish

Siydik yo’llarida operatsiya qilingan bemorlarni 
parvarish xususiyatlari eng 
avval bu a’zolardan chiqarilgan naychalarning soni ko’pligi va ular har xil maqsadda 
qo’yilgani bilan belgilanadi. Bu naychalar siydikni chiqarish maqsadida yoki 
operatsiya qilingan a’zo atrofida paydo bo’ladigan suyuqliklarni shimdirish uchun 
qo’yiladi. 
Naychalar albatta belgilanishi kerak va ular alohida idishlarga solinishi kerak. 
Tibbiyot hamshirasi naychalar joyida turishini, ulardan chiqqan suyuqliklarni miqdori 
va sifatini nazorat qilib turishi kerak. Naychalar har kuni yuvilib turishi kerak. 
Bundan tashqari bemor iste’mol qilgan suyuqlik miqdori hamda chiqargan siydik 
hajmi kuni davomida hisoblanishi lozim. 
Bolalar ko’pincha siydik yo’llarida tosh paydo bo’lganligi sababli hamda 
buyrak va siydik yo’llari rivojlaninishining nuqsonlari munosabati bilan operatsiya 
qilinadi. Operatsiyalardan keyingi dastlabki bir necha kun davomida bolalar 
chalqancha yotishi kerak, karavotning bosh tomoni sal ko’tarib qo’yiladi. Ikkinchi 
kundan boshlab to’shakda harakat qilish ruxsat etiladi. Operatsiyadan 4-6 soat 
o’tgandan keyin bolaga oldin oz-ozdan boshlab suv ichirish mumkin, bola 
qusmaydigan bo’lsa, suyuqlik miqdori asta-sekin ko’paytirilib boriladi. Operatsiya 
kunining ertasiga bolalarga shifokor tayinlagan ovqat beriladi. Epispadiya, 
gipospadiya va pastkn siydik yo’llarining boshqa kasalliklarida qilinadigan 
operatsiyalardan oldin bemorning qovug’ini siydik xaltasi operatsiya qilinib, uchi 
tugmasimon maxsus yumshoq naycha qo’iladi. Bundan maqsad siydik naycha orqali 
chiqib operatsiya qilingan joyga bormasligi kerak. Shunda yara bitishi yiringsiz 
bo’lish mumkin. Naychaning tashqi uchi maxsus idishga solib qo’yiladi. Аyrim 
holatlarda siydik naycha orqali elektr yoki suvda ishlovchi so’rg’ich bilan olinishi 

---

88 
mumkin. Naycha atrofi kuniga 3-4 mahal tozalanib, o’zi furatsillin eritmasi bilan 
yuvilishi kerak.