UMUMIY XULOSALAR
Ushbu bobga asoslanib, quyidagilarni ajratib ko'rsatish mumkin ijobiy tomonlari Chet tillarini o'qitishning kommunikativ usuli:
1. Faqatgina chet tillarini o‘qitishning kommunikativ usulida biz o‘qitishning faoliyat turining asosiy belgilarini topamiz, uning o‘ziga xosligi shundaki, u o‘z maqsadi va mohiyatiga ko‘ra, avvalambor, u bilan bog‘liqdir. nutq faoliyatining alohida turi, shuning uchun biz uning keng qo'llanilishini o'qish, tinglash, tarjima qilish va hokazolarni o'rgatishda uchratamiz.
2. Amaliy nutq yo'nalishi nafaqat maqsad, balki vosita hamdir, bunda ikkalasi ham dialektik jihatdan o'zaro bog'liqdir.
3. Zamonaviy kommunikativ metod - bu turli xil ta'lim usullarining evolyutsion piramidasining eng yuqori pog'onasida bo'lgan chet tillarini o'qitishning ko'plab usullarining uyg'un kombinatsiyasi.
4. Kommunikativ ta'lim usulini qo'llash til to'siqlarini yo'q qiladi.
5. Grammatika tilda muloqot jarayonida o‘zlashtiriladi: talaba avvalo so‘zlarni, iboralarni, til formulalarini yod oladi va shundan keyingina ularning grammatik ma’noda nima ekanligini tushuna boshlaydi. Maqsad - talabani chet tilida nafaqat ravon, balki to'g'ri gapirishga o'rgatish.
6. O`quv jarayonida kompakt diskli kompyuterlar, internet, teledasturlar, gazeta, jurnallar va hokazolardan ham foydalanish mumkin. Bularning barchasi o‘quvchilarda o‘rganilayotgan til mamlakati tarixi, madaniyati, an’analariga qiziqish uyg‘onishiga xizmat qiladi.
7. Audiolingual va takrorlash va esda saqlashga asoslangan boshqa usullardan farqli o'laroq, kommunikativ usul mashqlarni "ochiq oxiri" bilan belgilaydi: o'quvchilarning o'zlari sinfdagi faolligi nimaga olib kelishini bilishmaydi, hamma narsa reaktsiya va javoblarga bog'liq bo'ladi. Har kuni yangi vaziyatlar qo'llaniladi.
Aylanma kommunikativ yondashuvda ma`ruza uyda o`rganilib, tahlillar o`qituvchi va auditoriya bilan birga sinfxonada bajariladi. Uyda yoki sinfdan tashqarida o`rganilishi kerak bo`lgan ma`ruzani talaba videoyozuv yoki ppt prezentasiyani xohlagancha tomosha qilishi, o`rtoqlari bilan muhokamada o`rganishi va tushunchaga ega bo`lishi mumkin. Talaba o`z bilim olish jarayonini o`z qo`liga oladi, ya`ni bir o`qtuvchidan emas balki turli manbalardan axborotni oladi va bilimini shakllantiradi. Chet tilida so`zlashuv nutqni rivojlantirish uchun vaqt samarali sarflanadi. Sinfxonada o`qituvchi ko`proq talabaga vaqt ajrata oladi. O`qituvchi ingliz tilida instructor muloqotchi, talaba va auditoriya esa asosiy muloqotni olib boruvchi hisoblanadi. Sinfxonada talaba passiv bilim oluvchi emas balki aktiv qatnashuvchi vazifasida bo`ladi. Sinfdan tashqarida o`rganilgan mazmun doirasida bahs munozaralar va talabaning tanqidiy savollari tabiiy holda shakllanadi. Ingliz tili o`rganiladigan auditoriyalarda odatda har xil til bilish darajalari va til ko`niklmalariga ega talabalar bo`lganligi sababli o`qituvchi uchun bir xil mazmunni talqin qilish o`ziga xos qiyinchiliklarga olib kelar edi, ya`ni til bilish darajasi yuqori bo`lgan talabalarning sinfxonada zerikishi, yoki til bilish darajasi past talabalarning mavzuni tushunmasligi kabi muammolarni hech qaysi til o`qituvchisi inkor eta olmaydi. Aylanma yondashuvda esa har bir talabaga individual yondashiladi va sifxonalarga oldindan mazmunni o`rganib tayyor bo`lib kelgan talabalarda tabiiy holda o`z bilimiga bo`lgan ishonch paydo bo`lib, sinfxonada tabiiy kommunikatsiya shakllanadi.
Do'stlaringiz bilan baham: |