Samarqand davlat arxitektura qurilish instituti

U -SHU sog„lomlashtiruvchi tizimi 
U-SHU profilaktik va davolash gimnastikasi tizimlari bilan uzviy bog„liqdir. U-
SHU ning davolovchi va sog„lomlashiruvchi qirralari xalq tibbiyotining ajralmas 
qismini tashkil etadi. Xitoy manbalarida qayd etilishicha, U-SHU tizimini egallagan 
inson tanasining himoya xususiyatlarini oshiradi; muntazam mashqlar mustaxkam 
sog„likka erishishga yordam beradi va umrni uzaytiradi. 
U-SHU, shartli ravishda, uch yo„nalishga ega sog„lomlashtiruvchi, sport va xarbiy 
amaliy yo„nalishlar. 
Sog„lomlashtiruvchi u-shu gimnastik mashqlar, tananing asosiy (son, qo„l, oyoq) 
xarakatlari joyni o„zgartirish plastikasini ishlash, nafas olish mashqlari, massaj 
komplekslarini o„z ichiga oladi. Tao deb ataluvchi mashqlar kompleksi yuqorida aytib 
o„tilgan elementlarni o„z ichiga oladi. 
U-SHU 
gimnastikasi 
bilan 
shug„ullanish kuch, chayirlik, hara-katlar 
kordinatsiyasini rivojlantiradi, katta sog„lomlashtirish profilaktik ahamiyatga ega, 
ijobiy psixofirik tasir ko„rsatadi, eng muhimi, jismoniy tayyorgarlik darajasi turlicha 
bo„lgan insonlarning barchasi bu gimnastika bilan shug„ullanishi imko-niyatiga ega. 
YApon tadqiqotchilarining fikricha U-SHU mashg„ulotlari konveyr liniyalarida 
mehnat unimdorligini oshirishga yordam beradi. 
Bu mashqlardan maktablarda, o„rta maxsus o„quv yurtlarida, oliy o„quv 
yurtlarida charchoqni bartaraf etish, o„quv va ishlab chiqarish faoliyatiga tetiklik 
bag„ishlash uchun ishlab chiqarish gimnastikasi sifatida foydalanish mumkin. 
Xitoy gimnastikasi 
Tayqzitsyuan 
xitoy 
madaniyatining 
ajoyib 
bir 
ko„rinishi 
bo„lib, 
sog„lomlashtirishning samarali tizimi va inson qalbining eng ezgu qirralari 
to„g„risidagi talimotni o„z ichiga oladi. Tayq-zitsyuan yordamida o„zini bo„sh qo„yish, 
yumshoqlik, uyg„unlikning tabiiy tamoyillari tiklanadi. 
Nafas olish va harakatlar bilan birlashtirilgan psixokonsentratsiyaning ratsional 
usullari organizmni yaxshilaydi, aqliy va ruxiy charchashni bartaraf etadi. 
Nafas olish va konsentratsiya usullarining bosh miya faoliyatini yaxshilash, 
organizmning ko„pgina funksiyalariga ijobiy tasir etishi olimlar tomonidan isbot 
qilngan. Tayqzitsyuan sog„lomlashtiruvchi vazifalari juda ajoyib. Bundan tashqari bu 
tizim bilan muntazam shug„ullanish ko„pgina kasalliklarni davolashda juda qo„l keladi. 

---

38 
SHu sababli Xitoyda Tayqzitsyuandan nafaqat sog„lomlashtiruvchi tizim, balki 
terapiyaga hamroh ko„rinishi sifatida ham foydalaniladi. Oshqozon - ichak yo„li 
kasalliklarida bunday mashg„ulotlar oshqozon va o„n ikki barmoqli ichak yarasining 
tez bitishiga, gastroptoz va surunkali gastrit entrit kasalliklarini davolashda yordam 
beradi. Ulardan yurak tomir tizimi kasaliklari: yurak tomirlarining zaralanishi 
gipertoniya, gipotoniya, qon aylanishi etishmovchiligi, aterosklerozni davolashda xam 
foydalaniladi. 
Tayqzitsyuan mashg„ulotlari konda albumin sonini oshi-radi, globulin va 
xolesterin tarkibini kamaytiradi va atero-sklezning oldi olinad. 
Hozirgi kunda Xitoy profilaktoriyalari va shifoxona-larida Tayqzitsyuan 
bemorlarni reobilitatsiya qilishda kuchli vosita hisoblanadi.