Самарқанлд давлат университети география ва экология факулътети “ экология ва ҳаёт фаолияти хавфсизлиги” кафедраси

Ҳаёт фаолияти хавфсизлиги фанининг мақсади.
Ҳаёт фаолияти хавфсизлиги фани - илмий методологик фанлар қаторига кириб, унинг асосий мақсади, инсон ҳаёт фаолиятида юзага келадиган хавфларнинг келиб чиқиш сабабларини, оқибатларини ва уларни йўқотиш услубларини, хавфсиз иш шароитларини яратиш, табиий, техноген ва экологик фавқулодда вазиятлардан фуқароларни муҳофаза қилиш, уларни ҳам назарий, ҳам амалий жиҳатдан ҳимояланишга тайёрлаш ҳамда жароҳатланганларга тиббий ёрдам кўрсатиш қоидаларини ўргатишдан иборат.
«Ҳаёт фаолияти хавфсизлиги» фанининг марказий эътиборида “инсон- табиат-жамият” ривожланишининг мақсадлари ётади.
Ҳаёт фаолияти хавфсизлиги фанининг асосий вазифалари :
1. Хавфларнинг идентификациясини ўрганиш. Бунда инсон фаолияти жараёнида юзага келадиган хавфларнинг келиб чиқиш сабабларини, унинг хусусиятларини ва кўнгилсиз оқибатларини ўрганиш.
2. Ишлаб чиқариш жараёнларида ва хизмат кўрсатиш соҳаларида хавфсиз меҳнат шароитларини яратишга қаратилган чора-тадбирларни ўрганиш.
3. Ишлаб чиқариш жараёнларида касб касалликларини камайтирадиган услубиятларни ишлаб чиқиш.
4. Фуқароларни турли хавфлардан, табиий офат, авария ва ҳалокатлардан ҳимояланиш усулларига ўргатиш.
5. Меҳнат жараёнларида бахтсиз ҳодисаларнинг олдини олиш чора- тадбирларини ўрганиш.
6. Табиий, техноген ва экологик шикастланиш ўчоқларидаги фуқароларни қутқариш ва тиклаш ишларини ўтказиш.
7. Жароҳатланган инсонларга биринчи тиббий ёрдам кўрсатишни ўргатиш.
«Ҳаёт фаолияти хавфсизлиги » фани тузилиш жиҳатдан 4 та бўлимдан ташкил топган.

1. 
   Ҳаёт фаолияти хавфсизлигининг назарий асослари.
   
2. 
   Фавқулодда вазиятларда Фуқаро муҳофазаси.
   
3. 
   Ёнғин хавфсизлиги.
   
4. 
   Фавқулодда вазиятларда биринчи тиббий ёрдам кўрсатиш.
   

Ҳаёт фаолияти хавфсизлигининг назарий асослари бўлимида фаннинг асосий тушунчалари, уларнинг мазмуни, хавфсизликни таъминлаш усул ва воситлари, инсон фаолиятининг турлари, ишлаб чиқариш санитарияси ва гигиенаси, уларга қўйиладиган талаблар ҳамда меҳнатни муҳофаза қилишнинг ҳуқуқий асослари мавзулари муҳокама этилган.
Фуқаро муҳофазаси бўлимида: Фавқулодда вазиятлар, уларнинг сабабчи омиллари, хусусиятлари ва оқибатлари, фавқулодда вазиятлардан фуқароларни, моддий бойликларини, объектларни ҳимоя қилиш усуллари ва ҳимояловчи воситалардан фойдалана билиш қоидаларига ўргатиш, шикастланган ўчоқларда қутқарув ва биринчи тиклов ишларини ўтказиш ва бошқа муҳим вазифалар муҳокама этилган. Бу бўлимда келтирилган маълумотлар Ўзбекистон Республикасининг фуқаро муҳофазасига оид қонунлар, Президент фармонлари, ҳукумат қарорлари ва фавқулодда вазиятлар вазирлигининг йўриқномалари асос қилиб олинган.
Ёнғин хавфсизлиги бўлимида, ёнғин, унинг сабабчи омиллари ва салбий оқибатлари, ёниш жараёни, унинг фазалари, ёнғин хавфига бардошли бино, иншоотлар ва қурилиш материалларининг турлари. ёнғинни сўндирувчи воситалар, уларнинг хусусиятлари, уларга қўйиладиган талаблар тўғрисидаги масалалар муҳокама этилган. Бу бўлимда Ўзбекистон Республикасининг 30.09.2009 йилда қабул қилинган «Ёнғин хавфсизлиги тўғрисидаги» Қонуни асос қилиб олинган.
Биринчи тиббий ёрдам кўрсатиш бўлимида фуқароларни ишлаб чиқариш хавфларидан ҳамда ҳаётий фаолиятининг бошқа жабҳаларида юз берадиган табиий, техноген ва экологик тусдаги фавқулотда вазиятлардан оладиган жароҳатларида уларга биринчи тиббий ёрдам кўрсатиш қоида ва усулларини, ёрдам кўрсатишда фойдаланиладиган тиббиёт воситаларини ўргатади. Шу сабабдан ҳар бир фуқаро биринчи тиббий ёрдам кўрсатиш муолажаларини билиши зарур ҳисобланади.