Самарқанд иқтисодиёт ва сервис институти

Гуморал бошқарув
(лат. gumor - намлик, суюқлик) - ҳаётий жара-
ёнларни организмнинг суюқ муҳити (қон, лимфа, тўқималараро суюқлик) билан 
бошқариш. 
Далтонизм
(Дж. Далтон, инг. Химиги ва физиги, 1766-1844) - ҳар хил 
рангларни фарқ қилолмаслик. Далтониклар кўпинча қизил ранг билан яшил 
рангни бир-биридан ажрата олмайди. Уларга иккала ранг ҳам кул ранг бўлиб 
сезилади. Далтонизм эркаклар орасида 8% ни ва аёлларда эса 0,5% ни ташкил 
этади. 
Дендрит
- (юнон. dendron - дарахт) - нерв ҳужайрасининг калта 
ўсимталари, асосан, унга четдан ахборот келишини таъминлайди. 
Диабет
- (юнон. diabiana - ўтаман, ўтиш кетаман) - меъёридан кўп 
миқдорда сийдик ажралишини англатувчи атама. Одатда қандли диабет ва 
қандсиз диабет фарқланади. 
Диастола
(юнон. diastole - кенгайиш) - юрак бўлмалари ва қоринчалари 
мускулларининг бўшашиши натижасида юзага келадиган ҳолат. Бунда 
бўлмалар ва қоринчалар кенгайиб қонга тўлади. У ўрта ҳисобда бўлмаларда 0,7 
сек., қоринчаларда эса 0,5 сек. 
Диоптрия
- кўз оптик системасининг синдирувчи кучи ўлчами. Бир диоп-
трия /Д/ фокус масофаси 100 см бўлган линзанинг нур синдирувчи кучидир. 
Нур синдирувчи куч ошганда фокус масофаси камаяди. Фокус масофаси 50 см 
бўлганда линзанинг нур синдимвчи кучи 2 Д га, фокус масофаси 25 см бўлганда 
нур синдирувчи кучи 4 Д га тенг ва ҳоказо. 
Доминанта
(лат. dominintis - ҳукмронлик қилувчи) - марказий нерв 
системаси фаолиятида бирон биологик аҳамияти айни даврда индивид учун 
устун турувчи марказ ишининг қолган марказлар устидан ҳукмронлик қилиши. 
Доминанта ҳақидаги таълимот академик А.А. Ухтомский томонидан яратилган 
(1923). Қўзғалишнинг доминант ўчоғи бошқа нерв марказларининг ишини 
ўзгартиради ва гўё ўзига бўйсундиради. 
Евстахий найи
- Б.Евстахий (итал.анатом.) номи билан аталувчи най, 
ўрта қулоқ ва бурун ҳалқумни бир-бирига боғлайди. У ўрта қулоқдаги босим-
нинг муҳит босимига тенглаштириб туришда муҳим рол ўйнайди. 
Ёш
- туғилгандан эътиборан исталган бошқа вақтгача бўлган давр 
муддати. Ёш анатомо-флзиологик, морфологик, хронологик ва бошқаларга 
бўлинади. 
Ёш даврлари
- турли ёшдаги кишиларни уларнинг биологик-
физиологик, хусусиятларига кўра гуруҳлаш. Ёш даврлари болалик, ўспиринлик, 
етуклик, кексалик ва қариялик даврларига бўлинади.