Самарқанд иқтисодиёт ва сервис институти

Кечаси сийдик тутаолмаслик ёки энурез.
Кичик ёшдаги болалар кўпин-
ча кечаси ухлаб ётган вақтида беихтиёр сийиб қўяди, шу сабаб билан кечаси 
сийдик тутолмаслик ёки энурез деб аталади. ўғил болаларда бу ҳодиса қизларга 
қараганда кўпроқ учрайди. Шунда ҳам қишда кўпроқ куз ва баҳорда камроқ 
бўлади. 
Уйқуга ётиш олдидан кўп суюқ овқат (сут, чой, кофе ва бошқалар) ичиш 
кечаси сийиб қўйишга йўл очади. Руҳий кечинмалар, жисмонан қаттиқ чарчаш 
ва бошқа ўзгаришлар ҳам шунга олиб келади. 
Энурезнинг олдини олиш юзасидан кўриладиган гигиена чора-тадбир-
лари аввало сийдик тутолмай қолишга йўл очадиган сабабларни бартараф 
қилиш, қафий кун режими ва овқатланиш режими (уйқу олдидан суюқ овқат 
ичмаслик)дан иборатдир. Кечаси сийиб қўядиган болалар учун махсус парҳез 
ишлаб чиқилган. Кечаси сийиб қўядиган болалар ўз қилмишларидан жуда 
уяладилар. Улар ҳеч кунга аралашмайдилар, кечқурунлари эса узоқ вақтгача 
ухлай олмайдилар. Бу уларнинг чарчашига ва ухлаб қолгандан кейин дарров 
сийиб қўйишига сабаб бўлади. 
Сийдик таносил органлари гигиенаси.
Сийдик таносил органларини 
тоза сақлаш керак. Шунда бола қашинмайдиган, бадани тирналмайдиган, ичка-
рига микроблар кирмайдиган бўлади, ҳамда болалар организмга ёмон таъсир 
кўрсатадиган онанизмга одатланмайди. 
Ташқи жинсий органлар ва оралиқ терисини доимо покиза тутиш жинсий 
жиҳатдан вояга этиш даврида айниқса кучаядиган қўланса тер ҳиди чиқишига 
йўл қўймайди. 
Болаларни ташқи жинсий органларни тоза сақлашга одатлантириш, ўғил 
ва қиз болаларнинг ҳар бири билан алоҳида-алоҳида суҳбат ўтказиб туриш 
керак. 

---

179 
Ўғил болалар жинсий гигиенаси 
 
Ўсмир ўғил болалар доимо ўз танасини соғлом, покиза тутишга эътибор 
беришлари зарур. ўсмир жинсий балоғатга этиши билан унинг танасидаги 
барча безлар шу жумладан тер безлари ҳам жадал ишлай бошлайди. Теридаги 
тер безлари билан ёғ безлари кўп миқдорда ёғ ишлаб чиқани учун ҳам одам 
танасидан ўзгача ҳид таралиб туради. Шунинг учун, ёшлар тери гигиенасига 
амал қилишлари керек. Шунингдек, ёрғоқ терисида ҳам махсус ҳид ҳосил 
бўлади. Демак, ёшликдан терини, жинсий ва чиқариш органларини ниҳоятда 
озода сақлаш керак. Бир кунда бир неча марта ювиниш лозим. Агар ўсмир 
озода юрмаса жинсий органлар оқчил модда ва бошқа ифлосликлар пайдо 
бўлиб ундан қўланса ҳид келиб туради. Бу эса микроб ва вирусларнинг 
кўпайишига сабаб бўлади ва турли касалликларни келтириб чиқаради.