Самарқанд иқтисодиёт ва сервис институти

Гиёҳвандлик профилактикаси 
 
Гиёҳвандликка қарши курашнинг энг ишончли йўли - бу профи-
лактикадир. Маълумки, ҳар қандай касалликни даволашдан кўра, унинг олдини 
олиш осонроқ. Гиёҳвандлик ўта маккор касаллик, у нафақат инсон саломат-
лигига путур етказади, балки у бемор оиласини бузади, унинг жамиятдаги 
мавқеига рахна солади, моддий бойлигини кемиради, охир оқибатда бундай 
бемор оламдан кўз юмади. Ушбу касалликнинг ўзига хос «алоҳида хусусияти» 
ва «уни даволашнинг ўта оғирлиги» гиёҳвандликнинг олдини олишнинг кенг 
миқёсдаги комплекс чора-тадбирларини қўллашни талаб этади. 
Гиёҳвандлик профилактикасига оид комплекс тадбирлар механизми 
қуйидагича бўлиши кўзда тутилган: 

Гиёҳвандлик профилактикаси асослари бўйича мактаб ўқитувчилари,ма 
ҳалла фаоллари, ота-оналарни хабардор қилиш; 

Тайёргарликдан ўтган ўқитувчилар ёрдамида мактаблардаги турли ёш- 
даги ўқитувчилар орасида гиёҳвандлик профилактикаси бўйича дастурий 
дарслар ўтказиш; 

Ҳар бир синфдан 1-2 нафар ғолиб ўқувчиларни аниқлаш ва улардан 
кўнгиллилар тренерлар тайёрлаш; 

Кўнгиллилар ўзининг синфида 10 нафар ўқувчидан тузилган гуруҳ 
ларда дарслар, тренинглар олиб боради; 

Ўқувчилар ва ўқитувчилар кучи билан давра суҳбатлари, семинарлар, 
сухбатлар, ОИТС ва гиёҳвандликка қарши кураш бўйича рефератлар, 
расмлар, бадиий хаваскорлик танловлари ўтказилади; 

Шифокор-наркологлар, милиция ва прокуратура ходимлари иштирокида 
ҳар ойда мактаб ва маҳаллаларда гиёҳвандликка қарши кураш йўналишида 
семинарлар, учрашувлар ўтказиш; 

Болалар ва ўсмирлар ўртасида гиёҳвандлик профилактикаси ишлари кўп 
қиррали бўлиши лозим. Бу ишда, гиёҳвандликнинг тарқалишига қарши таъсир 
механизмини яратишда, жамиятнинг барча қатламлари иштирок этиши 
керак, аниқроғи, гиёҳвандлик профилактикаси мултисекторал характерга эга 
бўлиши даркор: 

Мактаб, лицей ва касб-ҳунар коллежлари, бошқа таълим масканлари; 

Маҳалла қўмиталари; 

Оила; 

Соғлиқни сақлаш тизимининг бирламчи звеноси (поликлиникалар, 
қишлоқ шифокорлик пунктлари); 

Ҳуқуқни ҳимоя қилиш органлари хизматчилари (маҳалла ва туман 
назоратчилари). 

---

214