Самарқанд давлат архитектура қурилиш

12.3. Ilg’or tajribani o’rganish va undan samarali foydalanish. 
Tovar qiymatini yaratadigan ishlarni imkoni boricha samarali
boshqarish uchun tashkiliy birlik rahbarlari ushbu ishlarni bajarilishini
tarmoqdagi eng yaxshi tajriba namunalari bilan taqqoslashi kerak. Ilg’or
tajribani aniqlash va qo’llash – bu 
strategiyani 
ajralmas 
qismidir. 
Qimmatbaho va strategik muhim ishlarni 
sifatli va past xarajatlar bilan bajarilishi firmaning foyda darajasiga 
sezilarli ta’sir ko’rsatadi.
Ilg’or tajribani aniqlashga, o’rganishga va qo’llashga intilish 
xo’jalik jarayonlarini qayta tashkil etish, ish usullarini uzluksiz 
takomillashtirish – bu sifatni total boshqaruv (STB) demakdir. 
Tahlillardan ma’lum bo’ladiki, 95% qayta ishlash sanoati va 69% 
xizmat ko’rsatish tarmog’idagi kompaniyalar sifatni yaxshilash 
tajribasidan hamda axborotlaridan foydalanganlar. Boshqa 
tadqiqotchilar esa 55% amerikalik, 75% yaponiyalik rahbarlar kam 
deganda 
oyiga 
bir 
marta 
sifatni 
baholash 
axborotlaridan
foydalanganlarini ta’kidlaydilar. Demak, sifatni takomillashtirish
tovarlarni nuqsonsiz ishlab chiqarish, yuqori sifatni ta’minlash, 
xaridorlarga a’lo xizmat ko’rsatish va iste’molchilarning talablarini
maksimal darajada qondirish strategiyani amalga oshirishning ajralmas
qismi hisoblanadi. Rahbariyatning sifatni yaxshilash dasturlariga 
qiziqishi odatda ishlab chiqarish sohasiga tegishli bo’ladi. Ba’zan 
rahbarlar taqdimotlardan olingan va to’plangan STB to’g’risidagi 
Ilg’or tajribani aniqlash va 
qo’llash bu to’xtovsiz davom 
etadigan jarayondir.

---

383 
axborotlar ta’sirida ushbu dasturlarga qiziqadilar va ularni tadbiq 
etadilar. 
STB sifatli tovarlarni ishlab–chiqarishga va xaridorlarga yuqori
darajada 
xizmat 
ko’rsatishga 
qaratilgan 
bo’lsa 
ham, 
uning 
muvaffaqiyati tashkilotning boshqa 
bo’linmalariga – ilmiy izlanishlar va 
tajriba 
konstruktorlik 
ishlariga, 
texnologik 
bo’lim faoliyatiga, 
hisobotlarga va qayd etishlarga, axborot tizimlariga va boshqalarga 
bog’liq. 
STB ni tadbiq etish jarayonida tashkilotning madaniyati va falsafasi 
o’zgara boradi. STB tashkilotning hamma sohalarida tashabus-skorlikni, 
g’ayrat bilan sifatli ishlashni, ilg’or g’oyalarni jamoaga singdirishni 
nazarda tutadi. 
STB takomillashish yo’lida to’htovsiz izlanish demakdir, 
yaponlar aytganidek «Kayzen» - har kuni bir qadam oldinga yurish 
demakdir. 
STB – bu marraga yetib bo’lmaydigan poygaga o’xshaydi.
Rahbariyat uchun o’z xodimlarini ish usullarini to’xtovsiz 
takomillashtirishga 
rag’batlantirish 
asosiy 
vazifalardan hisoblanadi. STB 
uchun 
«yetarli, 
yaxshi»
tushunchalari mavjud emas, har 
bir xodim doimiy rivojlanishga harakat qiladi. 
Qayta tashkil etish bilan STB ning farqi shundaki, qayta tashkil
etish 30-50% va ko’proq hajmdagi katta yutuqlarni, STB esa qadamba-
qadam to’xtovsiz amalga oshiriladigan ijobiy siljishlarni nazarda tutadi. 
Tahlillardan ma’lum bo’ladiki, ba’zi kompaniyalarga STB- 
muvaffaqiyat keltiradi, boshqalariga esa keltirmaydi. Odatda, ushbu
dasturlarni maqsad sifatida qabul qiladigan menejerlar STBga 
strategiyani muvaffaqiyatli amalga oshirish vositasi deb qarasalar, ular 
muvaffaqiyatga erishadilar. Menejerlar STBga faoliyatni qoniqarli