Саломов р. С. Спорт машғулотининг


Машғулот мезочиклларини тузилиши



Download 1,33 Mb.
Pdf ko'rish
bet58/106
Sana23.02.2022
Hajmi1,33 Mb.
#180501
1   ...   54   55   56   57   58   59   60   61   ...   106
Bog'liq
sport mashgulotining Saidga 4

5.7. Машғулот мезочиклларини тузилиши 
 
Мезочикл микрочикллар тизими сифатида. 
Машғулот микрочикллари, машғулот жаражнларининг 3 
дан 6 цафтагаша давом этадиган жаражнидир. Машғулот жара-


140 
жнини мезочикллар асосида тузиш шу даврдаги тайжргарликни, 
машғулотдаги юклама динамикасини таъминлаш, восита ва 
методларни мақсадга мувофиқ равишда қфллаш спортшига 
педагогик таъсир кфрсатишни, организмни қайта тиклаш 
жаражни билан қфшиш натижасида керак бфлади. Жисмоний 
сифатларни ва қобилиятларини ривожлантиришига қара-
тилади. 
Машғулот мезочиклларнинг типлари 
 
Кфпинша тортувши, базали тайжргарлик назорат, мусобақа 
олди ва мусобақа мезочикллари бфлади. 
Тортувши мезочиклларни - асосий вазифаси спортшини, 
махсус машғулот ишларини самарадорлироқ бажарилишига 
аста-секин киритилишидан иборатдир. Бy эса машқларни 
ишлатиш билан имкониятларни охирига қаратилган тизим ва 
мецанизмларни даражасини аниқловши цар хил шидамлик 
турларини ривожлантириш имкониятлари тезкор - кушлилик ва 
згилувшанлик сифатларини танлаб такомиллаштириш. Охирги 
хисобда ишнинг самарадорлигини охирига қаратиладиган 
харакат кфникмалари ва малакаларини ташкил топтиришдан 
иборатдир. 
Базали мезоциклларга - организмни асосий тизимларни 
функчионал имкониятларини кфтариб, жисмоний сифатларини 
тарбиялаш, техника-тактика, ва психологик тайжргарликни 
такомиллаштирилади. 
Машғулот дастури - цар хил бажарилиши бфйиша 
шиддатли машғулотлардан катта юкламалардан фойдаланган 
холда тузилади, 
Тайжгарлик назорати - мезочиклларида спортшини олдин-
ги мезочиклларда эришган имкониятлари синтез қилинади жки 
интеграл тайжргарлик амалга оширилади. Машғулот жаражнида 
кфпинша мусобақа ва махсус тайжргарлик машқларини мусобака 
шароитига максимал равишда якин-лаштирилади. 


141 
Мусобақа олди мезочикллари - спортшини тайжрлаш 
жаражнидаги хатоларни йфқотишга техник имкониятларини 
такомиллаштиришга қаратилган. Бу мезочиклларда асосий 
фринни мақсадга мувофиқ равишда психологик ва тактик 
тайжргарлик ташкил қилади. Мезочикл юкламали ва юклама-
нинг камайиши билан тузилиши, бу эса фз вақтида адаптачия 
жаражнини, шаршашга қарши туришини самаралироқ бажариш-
га олиб келади, 
Мусобақа мезочиклларини сони ва тузилиши спорт 
турини, спорт тақвимини хусусияти, спортшининг малакаси ва 
тайжргарлик даражаси билан аниқланади. Чиклик характердаги 
спорт турларида, асосий мусобақалар кфпинша 1 ойдан 2 ойгаша 
давом этади, бунда бир жки иккита мусобақа мезочикли 
ишлатилади, спорт фйинларида асосий мусобақалар 6-10 ой 
давом этади. Бу вақт ишида 5-6 та мусобақа мезочикли бошқа 
мезочикллар билан алмаштирилган цолда фтказилиши мумкин. 
Микрочикл ва мезочиклларни қфшиб олиб бориш - мезо-
чиклни олдига қфйилган вазифасига қараб, унинг ишига 
воситалари ва йфналиши бфйиша, 
- тайжргарликни айрим томонларини: 
- интеграл тайжргарлигини амалга оширишни: 
- катта юкламадан кейин фтадиган адаптачия жаражнини 
тикланишига шароит яратишни фз ишига оладиган микро-
чикллар киради. 
Микрочикллар ишида кфрганимиздек организмнинг функ-
чионал имкониятлари тикланиши бир неша кунгаша давом 
этиши мумкин эди. Унинг ушун кейинги микрочикл олдинги 
юкламадан қолган шаршашнинг цисобига организмни қайта 
тиклашга қаратилган бфлиши цам мумкин. Малакали спорт-
шиларни цозирги кундаги машғулотларидаги қизғин пайти 
алоцида микрочикллар юкламани кутилиши орқали бир 
микрочиклдан 2-микрочиклга шаршашни ортиб бориши билан 
характерланади. 


142 
Бу эса, организмни функчионал тизимига ва техникани 
мустацкамлигига юқори талаб қфяди. Микрочикллардаги 
юкламани умумий суммаси кфп йиллик тайжргарлик даврига 
боғлиқ. Кфп йиллик тайжргарликда, базали микрочикллар 
ишидаги хафталик микрочикллар юкламасини умумий сумма-
сини бирлашиши амалга оширилади. 
Микрочиклларни цар хил типлари уларнинг юкламасини 
умумий суммасини кфп хусусиятларини цам мезочиклни типи 
билан аниқланади цафталик микрочиклларни умумий сумма-
сини цар хил мезочикллар типида бирлаштириш юқори 
классификачияли спортшилар тайжргарлиги ушун цам қфллани-
лади (Платонова В.Н.). 

Download 1,33 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   54   55   56   57   58   59   60   61   ...   106




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish